نظام شهری و توسعه دو مفهوم مرتبط و دارای همبستگی مثبت می باشد بدین مفهوم که کشور توسعه یافته دارای نظام شهری متعادل و متناسب است و در عوض کشوری بانظام شهری آشفته نمی تواند از مزیتهای نسبی خویش و پتانسیلهای موجود جهت نیل به توسعه و رفاه مردم سود ببرد. بر این اساس کشور افغانستان که بعد از سه دهه جنگ به آرامش نسبی رسیده است نیازمند بازسازی در عرصه های مختلف اقتصادی و اجتماعی است و در این زمینه نظام شهری جایگان ویژه ای دارد ولی متاسفانه این نظام آشفته و بی سازمان است. این رساله تلاش دارد که علت اصلی این وضعیت را کشف و راه برون رفت از آن راجستجو نماید و برای نیل به این هدف دو فرضیه ذیل را مطرح نموده است: 1- عدم شکل گیری نظام منسجم(مطلوب)شهری افغانستان تابعی است از عوامل سیاسی،اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی که عامل سیاسی بیش از سایر عوامل تأثیر گذار بوده است. به عبارت دیگر نظامهای مختلف حکومتی و دولتهای افغانستان دارای دیدگاه برنامه و سازمانی برای توسعه نظام شهری افغانستان نبوده اند 2-مطلوبترین الگوی نظام شهری افغانستان با توجه به مشخصات جغرافیایی و فرهنگی الگوی قطبهای رشد یا پایتختهای منطقه ای است که به صورت سلسله مراتبی هدفمند و قانونمند شکل بگیرد. به عبارت دیگر الگوی مطلوب نظام شهری افغانستان تابعی است از پایتختهای منطقه ای و الگوی قطب رشد.

با توجه به شرایط موجود، ایفای کارکردهای فراملی و به تبع آن ارائه کارکردهای تخصصی تر توسط کلانشهرها، یکی از ضرورتهای اساسی هزاره سوم مطرح شده است. چرا که امروزه اغلب جمعیت جهان و بیش از سه چهارم جمعیت کشورهای توسعه یافته در مناطق شهری زندگی می کنند. بنابراین، هزاره سوم در حالی آغاز شده است کلان شهرها یا شهرهای جهانی بدلیل برخورداری از زیرساخت های اقتصادی، اطلاعاتی شهری نقطه پیوند میان سرزمین و جریان های مبادلاتی جهانی ـ جریان سرمایه گذاریهای خارجی، تبادلات علمی، فرهنگی و جریان مردم و کالاها عوامل ارتباط دهنده درون و بیرون یا بعبارتی محل و جهان اند. کلان شهرهای میلیونی خصوصاً در کشورهای جنوب گره گاه های اصلی پیوند دهنده اقتصاد جهانی با اقتصاد ملی اند. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی و تعیین نقش عملکردهای کلانشهر تبریز در پذیرش وظایف فراملی است. روش تحقیق در این رساله بر اساس هدف، کاربردی و بر حسب روش و ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. بدین صورت که ابتدا با بررسی شاخصهای نشان دهنده کارکردهای فراملی (جریان افراد، جریان سرمایه-گذاری مستقیم خارجی و جریان کالا) با استفاده از مدل تحلیل شبکه جایگاه تبریز برای احراز کارکردهای فراملی مشخص گردید و برای نشان دادن کارکردهای تخصصی اقدام به بررسی آمار اشتغال مربوط به بخشهای اصلی صنعتی و خدماتی- بازرگانی با استفاده از روش اقتصاد پایه شهر شد تا مزیت نسبی شهر در زیربخشهایی که توانایی احراز کارکردهای فراملی دارد، مشخص گردد. نتایج حاصله از این تحقیق با استفاده از تحلیل شبکه اجتماعی نشان داد که کلانشهر تبریز هنوز آن جایگاهی که در طرحهای فرادست مشخص شده، فاصله دارد و دارای ارتباط خفیفی با کشورهای پیرامون با استناد بر وجود جریان افراد، کالا و سرمایه گذار ی مستقیم خارجی می باشد. با این وجود در سالهای اخیر با استفاده از همین مدل مشخص شد که تبریز در حال گستراندن موقعیت خود از کشورهای پیرامونی به فاصله های دورتر از جمله آسیای میانه و حوزه خلیج فارس است و در حال بازیابی جایگاه خود در عرصه بین المللی است. همچنین در این تحقیق بروجود ارتباط مابین کلانشهر تبریز و وجود کارکردهای تخصصی تأکید شده است. با بررسی ضرایب مکانی در بخشهای مختلف اقتصادی مشخص شد که بخشهایی نظیر بخش صنعت، بخش مالی، خدمات شخصی، اجتماعی و عمومی، حمل و نقل، ارتباطات و انبارداری و نیز خدمات تجاری و عمده فروشی یعنی تقریباً همان بخش هایی که توانایی نقش آفرینی تبریز در نقش یک شهرفراملی را فراهم می کند، دارای سهم مکانی بالاتر از کشور است که نشان دهنده نقش مناسب کارکردی منطقه کلان شهری تبریز برای پذیرش وظایف فراملی است.

سوانح طبیعی که جزیی از فرایند زندگی بشر به شمار می رود و هر روزه بر تعداد و تنوع آنها افزوده می شود، به عنوان چالشی اساسی در جهت نیل به توسعه پایدار جوامع انسانی مطرح می باشند. از اینرو در حال حاضر دیدگاه غالب از تمرکز بر روی صرفا کاهش آسیب پذیری به افزایش تاب آوری در مقابل سوانح تغییر پیدا کرده است. در این میان، تاب آوری به عنوان 1- میزان تخریب و زیانی که یک سیستم قادر است جذب کند بدون آنکه از حالت تعادل خارج شود؛ 2- میزان توانایی یک سیستم برای خود سازماندهی در شرایط مختلف؛ و3- میزان توانایی سیستم در ایجاد و افزایش ظرفیت یادگیری و تقویت سازگاری با شرایط تعریف می شود. مقوله تاب آوری در فرآیند پایداری و مدیریت پایدار اجتماعات سکونتی کاملا جدید محسوب می گردد که به دنبال درک و شناسایی عوامل موثر بر بهبود سیستم ماندگاری جامعه است. این مفهوم نه تنها در کشور ما بلکه در پیکره دانش جهانی جدید و نو است که هنوز مراحل تولید شاخصهای تبیینی خود را طی می کند و انجام این رساله می تواند زمینه بسط و توسعه اندیشه های پایداری مقابله با بحران ها را در اجتماعات انسانی فراهم سازد. بر اساس هدف «تبیین مولفه ها و شاخصه های سازنده تاب آوری و تعیین سهم عوامل موثر بر تقویت تاب آوری»؛ مسئله این پژوهش «اندازه گیری میزان تاب آوری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، نهادی و کالبدی به منظور مقابله با اثرات سوانح طبیعی (زلزله) در کلانشهر تهران و تبیین عملی نقش تاب آوری و یا تقویت تاب آوری موجود است»، که بمنظور حل آن، سوال تحقیق چنین تعریف گردید: «عوامل و مولفه های تبیین کننده وضعیت خطرپذیری سانحه زلزله در کلانشهر تهران با تاکید بر رویکرد تاب آوری کدامند؟» در همین ارتباط جامعه آماری این تحقیق خانوارهای ساکن در محلات مختلف تهران است که با توجه به سطح تحلیل دو وجهی خانوار در محله، تعداد 4 محله با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با لحاظ کردن مواردی چون موقعیت جغرافیایی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی به عنوان نمونه انتخاب شده اند، از طرفی دیگر، برای سنجش تاب آوری از بین خانوارهای ساکن در محلات نمونه، با استفاده از فرمول کوکران 400 خانوار به عنوان جامعه نمونه تحقیق انتخاب شده اند. برای حصول به اهداف تحقیق از روشهای اسنادی و میدانی با تاکید بر تکمیل پرسشنامه در نزد خانوارهای نمونه استفاده شد. پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات میدانی اقدام به تحلیل آنها در محیط نرم افزار spss گردیده است و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری مبتنی بر مقایسه میانگین ها، آزمون های همبستگی و تکنیک پیرسون، رگرسیون چندگانه، تحلیل مسیر و استفاده شد. نتیجه مطالعه حاضر نشان می دهد که بین تاب آوری موجود در محلات نمونه و سطح تاب آوری آنها درابعاد اجتماعی، اقتصادی، نهادی و کالبدی- محیطی رابطه معناداری وجود دارد و با تغییر هریک از آنها، میزان تاب آوری خانوارها نیز تغییر می یابد. این در حالی است که تاب آوری کل خانوارهای مورد مطالعه در کلانشهر تهران 38/53 درصد می باشد که می توان گفت در وضعیت مناسبی قراد ندارد همچنین در بین آنها محلات مناطق 8 و 17 در مقایسه با محلات واقع در مناطق 1و 2 در وضعیت مناسبی قرار ندارند. واژگان کلیدی: تاب آوری، سوانح طبیعی، جوامع تاب آور، محلات تهران

بافت قدیمی به عنوان شبکه پیچیده روابط به یادگار مانده از نسلهای پیشین با وجود دگرگونیهای زیاد در طی پنجاه سال اخیر هنوز نتوانسته است با شرایط موجود شهرنشینی کشور سازگار گردد.تراکم شدید جمعیت در حاشیه شهرهای بزرگ و نوع سکونت در این قسمتهای شهرباعث ایجاد بافتهای ناخواسته و ناهنجار شهر می گردد.بافتهایی که از ابتدای شکل گیری وبعدها در مراحل رشد وتوسعه خود بدون ضابطه ای مشخص به پیکره شهرها تحمیل گردیده و مسولین شهر را ناگزیر از اضافه کردن این حواشی به محدوده قانونی شهر می سازد.عدم رعایت اصول ساخت وساز و ضوابط قطعه بندی و تراکم وسطح اشغال و ایمنی ساخت وساز در بافتهای مذکور طی مدت زمان شکل گیری وتوسعه خود موجب شکل گیری بافتهای فرسوده وخطرساز شهری گردیده و این روند همچنان ادامه دارد. منطقه 13 شهرداری تهران یکی از مناطقی است که این معضل مواجه است در راستای بالای بردن کیفیت زندگی در این بافتهای شهری اجرای برنامه های نوسازی و بهسازی شهری یکی از مهمترین راهکارها خواهد بود.نتایج این تحقیق نشان می دهد که نبود خدمات اجتماعی و کمبود فضاهای عمومی در سطح ناحیه و لزوم ایجاد یک مرکز ناحیه قوی ومنسجم که بتواند نیازهای روزمره و نوین شهروندان را پاسخگو باشد ضرورت ساماندهی بافتهای مذکور را تأکید کرده تا بتوان به ارتقای سطح کیفی ناحیه 2و3 منطقه 13 تهران یاری رساند. واژه های کلیدی: بافت شهری، بافتهای فرسوده، ساماندهی بافت شهر منطقه 13 تهران.

شهرها پدیده ای جدایی ناپذیراز زندگی انسان بوده که هرازچندگاهی به آن بی توجهی وحتی ستم شده است در چنین محیط پیچیده ای که دراثر ساخت وساز ودخل وتصرف انسانی بوجود می آید ،عوامل محیطی وفرهنگی وغیره از ضروری ترین عواملی هستند که ارتباط انسان ومحیط طبیعی را برقرار ساخته ونیاز حیاتی بشر را برای بهره گیری از محیط فراهم می نمایند.تجهیزات مورداستفاده درخیابانهای شهری یا اصطلاحا مبلمان شهری ،از اجزای ضروری وجدایی ناپذیر جوامع به شمار می روند ودرسالیان اخیر تعداد وتنوع آنها افزایش چشمگیری داشته است این تجهیزات درصورتی که بادر نظر گرفتن فاکتورهای هرناحیه طراحی شوند ،می توانند علاوه بر کاربرد اصلی خود،موجب حفظ هویت ویژه هرناحیه شوند وبه شهر انسجام ویکپارچگی بخشند. درفضاهای میان ساختمان ها وبناها عناصر مکملی نیاز است تا زندگی شهری را سامان بخشد،تجهیزاتی که همچون اثاث یک خانه امکان زندگی در فضای محصور میان سنگ وبتن وشیشه را فراهم می سازد وتنها یک وسیله برای در اختیار گذاشتن تمام اینها در دست است :امکانات مناسب شهری . نظام مند ساختن این اجزا وضابطه مند کردن ابعاد،شکل،محل نصب آنها از جمله اقداماتی است که می تواند منظر شهری را شکل زیبا ببخشد وتاثیر مطلوبی بر بیننده برجا گذارد.پژوهش حاضر سعی دارد که به ساماندهی مبلمان بخش مرکزی شهر سبزوار با تاکید بر خیابان کاشفی بپردازد.برای رسیدن به این مهم از بررسی های میدانی ،اسنادی ،نقشه ها وعکس ها سود برده است .بررسی تطبیقی استانداردهای رایج مبلمان شهری با وضع موجود نیز از دیگر بخش های این پژوهش است.نتایج بدست آمده از این بررسی نشان می دهد که وضعیت مبلمان شهری موجود درمحدوده موردمطالعه با استانداردهای رایج تفاوت فاحشی را چه از نظر ساخت وطراحی ومکانیابی دیده می شود وتقریبا هیچ نظارتی از طرف سازمانهای مسئول در این زمینه صورت نمی گیرد.

امروزه علوم مختلف با توجه به نیازهای روزافزون بشری ، نیاز به ارزیابی بهینه و برنامه ریزی از عرصه های منابع خود را دارند . مکان یابی تسهیلات عمومی ، شهری یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزی شهری است . برنامه ریزان از طریق اختصاص زمین های شهری به کاربری های ضروری و مختلف ، اختصاص تسهیلات و با کاهش رفت و آمد های غیر ضروری و فراهم سازی یک محیط سالم به افزایش رفاه شهروندان کمک می کنند . هدف اصلی این پژوهش ، ارزیابی مدل های مکان یابی مراکز درمانی (بیمارستان) شهر کرمانشاه با توجه به معیارهای کمی و کیفی می باشد که با استفاده از نرم افزار arc gis 9.3 و مدل ahp به مکان یابی مجدد مراکز بیمارستانی با 10 معیار پرداخته شده است . در این مطالعه ، مکان های موجود و الگوهای فضایی بیمارستانهای شهر کرمانشاه مورد تحلیل قرار گرفت نتایج نشان دهنده این است تعداد بیمارستانهای موجود کافی است اما توزیع و پراکنش آنها در حالت کلی نامطلوب است .

برنامه ریزی کاربری اراضی شهری" در واقع مجموعه فعالیتهایی است که محیط انسانی را مطابق خواسته ها و نیازهای جامعه شهری سامان می بخشد و این مقوله هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد. در این پایان نامه علاوه بر بررسی دیدگاه های نظری و روند عملی چگونگی تحلیل کاربری اراضی شهری در ایران و جهان،برای نمونه به تحلیل کاربری اراضی منطقه 11 شهرداری تهران به روش تحلیلی و پیمایشی پرداخته شده است. در منطقه 11 شهرداری تهران الگوی توسعه کاربری اراضی به گونه ای است که بیش از گذشته بایستی در آن به امر استفاده بهینه از زمین و برنامه ریزی کاربری اراضی پرداخته شود. از این جهت که در این منطقه شاهد گسترش کاربری های ناسازگار و توسعه سایر کاربریها بدون توجه به شاخصهای مکانیابی و همجواریها هستیم. در این تحقیق از روش توصیفی، تحلیلی و پیمایشی استفاده شده است. مساحت کاربریها در وضع موجود بطورجداگانه در سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) محاسبه و سپس با توجه به مسائل و کمبودهای کاربریها با لحاظ کردن شرایط اجتماعی- اقتصادی و کالبدی منطقه به تجزیه و تحلیل کمی و کیفی و ارائه پیشنهادات پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان دهنده این مطلب است که سرانه کاربری ها در منطقه 11 شهرداری تهران مطابق با استاندارهای شهری نبوده و کاربریها دروضعیت ناسازگاری نسبت بهم بسر می برند. در نهایت راهکارهایی که جهت رفع این معضلات ارائه می شود عبارتند از: تأمین کمبود کاربریهای خدماتی و توزیع متناسب آنها در سطح منطقه و ارتقای سازگاری کاربریها در سطح منطقه.

گردشگری در محیط های روستایی با توجه به توسعه شهرنشینی ، بهبود سیستم حمل و نقل و ارتباطات ، افزایش اوقات فراغت و غیره در حال گسترش است و می تواند موجبات ایجاد اشتغال و توسعه خدمات و امکانات را در روستاها فراهم سازد. گردشگری نه تنها به عنوان یک سرمایه گذاری برای شناخت یک سرزمین و هویت فرهنگی تاریخی آن مطرح است بلکه یک فعالیت اقتصادی نیز محسوب می شود. این تحقیق با هدف بررسی اثرات و پیامدهای گردشگری در این روستا انجام شده است که از روشهای کتابخانه ای و میدانی به ویژه انجام مصاحبه ، تکمیل پرسشنامه از گردشگران ، مردم و مسئولین محلی استفاده گردید. ناحیه مورد مطالعه روستای افتر مرکز دهستان هفدر از توابع بخش سرخه شهرستان سمنان می باشد که با توجه به جاذبه های طبیعی و تاریخی، گردشگری می تواند بر روی منطقه تاثیرات زیادی داشته باشد که آن را مورد مطالعه قرار داده ایم و نتیجه بیانگر آن است که روستای افتر از جاذبه های گردشگری بالایی برخوردار می باشد که در صورت معرفی ، شناسایی و ساماندهی آن و فراهم کردن امکانات مورد نیاز و بهبود زیر ساختها می تواند به عنوان یکی از کانون های گردشگری و در نهایت به توسعه اقتصادی روستا منجر شود

یکی از معضلات شهرها بافت های ناکار آمد و فرسوده شهری است.در ایران اگر چه آغاز فعالیتهای شهرسازی به حدود سال1312ه.ش بر می گردد؛اما سابقه پرداختن به موضوع ساماندهی و احیاء بافتهای فرسوده به شکل آکادمیک و منسجم مربوط به چند دهه اخیر و بخصوص پس از تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی در سال 1351ه.ش می باشد.ناحیه3(محله مسجد سی)با وسعتی حدود 8/71 هکتار و دارای جمعیتی،در حدود7021 نفر در سال1385از جمله مناطقی است که دچار این معضل بوده که نمونه موردی این پژوهش می باشد.جامعه آماری پژوهش حاضر خانوارهای ساکن در محله مسجدسی و جمعیت نمونه شامل92خانوار از خانوارهای ساکن در این محله می باشد.هدف نهایی این تحقیق مطالعه و شناخت کلی ویژگی های بافت فرسوده محله مسجدسی است که به دلیل کم توجهی مسئولین نسبت به این بافت ها به یکی از نقاط مشکل ساز شهری بدل شده است و همچنین شناخت محدودیت ها و مشکلات موجود و ریشه یابی آن و ارائه راهکارهای مناسب در جهت بهبود کیفیت زندگی مردم در بافت فرسوده محله مسجد سی می باشد.روش تحقیق در این پژوهش،توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات،به صورت اسنادی، کتابخانه ای و میدانی می باشد و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهایspss وarc gisاستفاده شده است.نتیجه اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه نشان می دهد که مهمترین مشکلات مردم ساکن در این بافت ها را می توان به دو گروه تقسیم کرد؛ گروه اول: فرسودگی بیش از حد بناهای موجود در محله و معابر باریک و عدم دسترسی با 48/43درصد،گروه دوم: غیر مقاوم بودن واحدهای مسکونی موجود محله را با 69/83درصد ذکر نمود.

توسعه پایدار یکی از نظریات مطرح در سالیان اخیر در جهت حل مشکلات شهرها می باشد که تاکید آن بر پاسخگویی به نیازهای جوامع انسانی در حد ظرفیت های محیط و بدون کاهش سرمایه های طبیعی برای نسلهای آتی است. در ایران علیرغم اینکه فعالیت های قابل توجهی در سالهای اخیر در جهت تکمیل ادبیات نظری این مبحث صورت گرفته است، فقدان توجه به مقوله بکارگیری شاخص های مناسب برای ارزیابی توسعه پایدار شهری و همچنین عدم توجه به شناسایی مدل ها و روش های ارزیابی پایداری شهری کاملا مشهود می باشد. لذا هدف اصلی این پژوهش معرفی مدلی برای ارزیابی اطلاعات علمی زیست محیطی ، اجتماعی، و اقتصادی در شهرهای ایران و بطور مشخص، مناطق ?? گانه شهر تهران، و با توجه به شاخص های جهانی موجود در زمینه توسعه پایدار در حین توجه نمودن به در دسترس بودن. موثق بودن، و همیشگی و فراگیر بودن داده های مورد استفاده می باشد تا بتوانیم پیشرفت برنامه ها و سیاست های شهری در راه رسیدن به اصول پایداری را ثبت نماییم. جهت پرداختن به این موضوع، در این پژوهش ابتدا سعی شده است که یک لیست از شاخص های پایداری قابل استفاده در سطح شهری و با توجه به داده ها و اطلاعات موجود در نظر گرفته شود. سپس، شاخص های منتخب با استفاده از دو روش مطرح در زمینه ارزیابی توسعه پایدار شهری که شامل روش ارزیابی آماری نسبی و مدل بنچ مارک می باشد، جهت رسیدن به اندیس های پایداری در هر کدام از حوزه های مرتبط با مقوله توسعه پایدار شهری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، و با توجه به نتایج حاصل، به سوالات پژوهشی مطرح گردیده پاسخ داده شده است. نتیجه حاصل از این پژوهش، نشان دهنده این مساله بوده است که مناطق ?? گانه شهر تهران در هیچکدام از حوزه های سه گانه توسعه پایدار، در وضعیت پایدار قرار نداشته اند. از طرف دیگر، بررسی های انجام شده نشان می دهد که مناطق شهری تهران، ضعیف ترین عملکرد را در حوزه پایداری زیست محیطی داشته و عملکرد بهتری در زمینه پایداری اقتصادی دارا می باشند. همچنین، تفاوت محسوسی در توزیع جغرافیایی این ناپایداری ها در حوزه های اجتماعی و اقتصادی دیده می شود، به گونه ای که مناطق نیمه جنوبی شهر تهران از پایداری پائین تری در این حوزه ها برخوردار می باشند. در پایان، این پژوهش به ارائه پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت توسعه پایدار شهری در شهر تهران، و پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی پرداخته است.

بافت های فرسوده شهری در فرآیند زمانی طولانی شکل گرفته و امروزه در محاصره تکنولوژی عصرحاضرو توسعه شهری جدید گرفتار شده است. اگرچه این بافت در گذشته به مقتضای زمان دارای عملکردهای منطقی و سلسله مراتبی بوده ولی امروزه از لحاظ ساختاری و عملکردی دچار کمبودهایی شده و آن گونه که باید وشاید نمی تواند جوابگوی نیاز ساکنین خود باشد به دنبال حاد شدن مشکلات نواحی قدیمی شهر، بخصوص نواحی مرکزی شهرها که ابعاد مختلف زندگی شهری را تحت تأثیر قرار داده اند، دولت ها توجه ویژه ای را نسبت به نواحی قدیمی شهر مبذول داشته اند براین اساس یکی از ضرورتهای مهم شهر و شهرنشینی عصر حاضر بهسازی و نوسازی این بافت های شهری است. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت ها به منظور برنامه ریزی و مدیریت حفظ و نگهداری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. بافت فرسوده محله سرآسیاب از جمله این گونه بافت های است که در این پژوهش شاخص های عمده چون ویژگی های بنا، وضعیت کاربری اراضی موجود، میزان فرسودگی بافت محله مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. برای دستیابی به اهداف تحقیق، از روش های اسنادی و میدانی با تاکید بر تکمیل پرسشنامه نزد 140 نفر سرپرست خانواردر محدوده مورد مطالعه، استفاده شده است. پس از جمع آوری داده ها، به تحلیل آنها در محیطspss اقدام گردیده است. نتایج تحقیق، نشان می دهدبافت موجود محله سرآسیاب به هنگام بروز سوانح طبیعی ویاحوادث غیر مترقبه شهری قابلت امداد رسانی ندارد و به ویژه در زمینه شبکه معابر و دسترسی ها مشکلاتی را به وجود آورده که نیازمند ساماندهی است.

امروزه وجود کاربریهای ورزشی در شهرها و دسترسی آسان به این کاربریها از اهمیت زیادی برخوردار است منطقه11 تهران به دلیل وجود مراکز مهم سیاسی و تجاری باعملکردهای منطقه ای، ملی وفراملی و عدم امکان گسترش فیزیکی به دلیل محصور بودن درمرکز شهر از بهره مندی و دسترسی آسان به برخی کاربریهای خدماتی از جمله کاربریهای ورزشی محروم می باشد. این پژوهش به تحلیل توزیع فضایی و مکانیابی کاربریهای شهری با استفاده از gisمی پردازد و براساس روش تحلیلی توصیفی تهیه شده است. به منظور رسیدن به این هدف ابتدا سرانه ورزشی منطقه بررسی شده است سپس اماکن ورزشی را که براساس سلسله مراتب کالبدی در مقیاس محله قرار می گیرند مشخص شده اند و با استفاده از تحلیل buffering، شعاع عملکردی مطلوب این اماکن تعیین شده است سپس معیارهای ارزیابی کاربری اماکن ورزشی با سایر کاربریها تعریف شده و به کمک تحلیل buffering و analyst spatial وضعیت همجواری و موقعیت مکانی اماکن ورزشی مورد نظر بررسی شدند و در نهایت با تعیین معیارها و ضوابط مکانیابی کاربریهای ورزشی لایه های اطلاعاتی مورد نیاز تهیه شده و با استفاده از مدل شاخص های وزنی(index overlay) روی هم قرارگرفته ومکانهای با اهمیت بالا جهت احداث اماکن ورزشی جدید مشخص شده اند. این تحلیل نشان می دهد که شعاع عملکردی اماکن ورزشی تمام سطح منطقه را نمی پوشاند اما از نظر همجواری کاربریهای ورزشی وضعیت نسبتاً مطلوبی دارند و همچنین با کمک قابلیت های gis و عملیات تحلیلی آن می توان به مکانیابی بهینه اماکن ورزشی پرداخت.

شهر پایگاه اصلی تمدن انسانی و تبلور ذهنی و تکنولوژیک بشر است. مطالعه سطوح و رشد شهر نشینی منعکس‏کننده این واقعیت است که رشد جمعیت شهری به سرعت در حال افزایش است (سیف الدینی،75،1378). شهرنشین شدن جمعیت، افزایش جمعیت شهرها و به تبع آن توسعه شهرهای کوچک و بزرگ، ویژگی عصرحاضر است و توسعه پایدار این شهرها در گرو داشتن برنامه ریزی و مدیریت شهری کارآمد آن می باشد. ساماندهی مکانی و فضایی فعالیت ها و عملکردهای شهری بر اساس خواست ها و نیازهای جامعه شهری، که هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد امروزه از عوامل مهم وتاثیر گذاردر مدیریت و توسعه شهری است به عبارت دیگرتحلیل و برنامه ریزی کاربری اراضی شهری علم تقسیم زمان و مکان برای کاربردها و مصارف مختلف زندگی به منظور استفاده موثر از زمین و انتظام فضایی مناسب و کارا صورت می‏گیرد و توسعه پایدار شهری ارتقای کیفیت زیست شهری از جمله در بخشهای اکولوژیکی، فرهنگی، سیاسی، تاسیساتی، اجتماعی و اقتصادی بدون اعمال هر گونه فشاری بر نسل های آینده با فشاری که در نتیجه کاهش سرمایه های طبیعی و انحصارات محلی اعمال می شود است که بر اساس همین تعریف می توان عنوان کرد توسعه پایدار شهری به دنبال بهره برداری واستفاده بهینه و مفید از هر یک از کارکردها و توانهای یک مکان یا یک شهر است به نحوی که در حین استفاده سیستم کلی آن به هم نریزد و در آینده نیز بتواند به حیات خود ادامه دهد.در پژوهش حاضر به بررسی نحوه توزیع کاربری اراضی منطقه مورد مطالعه پرداخته شد که به نظر می رسید توزیع کاربری ها در این ناحیه با نیازهای مردم تناسب نداشته وهمچنین کاربری های تخصیصی در این ناحیه با استانداردهای لازم مطابقت نداشت . لذا پژوهش حاضر در 5 فصل مجزا به رشته تحریر در آمده است که در فصل اول به کلیاتی در مورد منطقه اشاره گردیده است و حاوی مسائل و مشکلات موجود در منطقه است. در فصل دوم نیز ادبیات کاربری اراضی، دیدگاه ها ومدل ها مورد بررسی قرارگرفته است. در فصل سوم یک معرفی کلی از منطقه مورد مطالعه با ویژگی های عمومی منطقه بیان گردیده است. در فصل چهارم بررسی کاربری ‏های اراضی در محدوده مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل دادها و آزمون فرضیات پرداخته شده است .و در آخر، فصل پنجم نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات است.

با تحول و گسترش ارتباطات، افزایش در آمد، شکل گیری قوانین جدید و افزایش اوقات فراغت و فزونی انگیزه های سفر، گردشگری در جهان معاصر با رونقی شگرف به یکی از عناصر و حلقه های عمده ساختار اقتصاد جهانی مبدل شده است. بطوری که بر اساس برآورد سازمان بین المللی گردشگری این صنعت تا دهه 2020،به صنعت شماره یک جهان از نظر درآمد تبدیل خواهد شد. امروزه گردشگری یکی از بخشهای مهم اقتصاد کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه را تشکیل می دهد واین بخش به عنوان مهمترین ویا حداقل یکی از منابع مهم درآمد ارزی برای هر کشوری محسوب می گردد. از طرف دیگر گسترش این صنعت اثرات اقتصادی، اجتماعی وکالبدی خیلی زیاد روی مناطق مختلف می گذارد و در واقع آنها را از روند رشد طبیعی خارج کرده و به آن شتاب بیشتری می دهد. در این میان شهر اردبیل نیز به وا سطه استعدادهای طبیعی بالقوه مثل؛ آبهای معدنی،اقلیم سردسیر، واقع شدن دردامنه کوه سبلان که یکی از مولفه های توریسم زمستانی می باشد و همچنین بناهای تاریخی برجا مانده ازدوران صفوی بالخصوص مجموعه شیخ صفی از موقعیت مناسبی برای گسترش گردشگری برخورداراست. برآورد کمی ظرفیت برد گردشگری مجموعه شیخ صفی به عنوان نمونه بارزی از جاذبه های توریستی این شهر نشان می دهد که تاکنون نتوانسته بهره کافی از این موقعیت ببرد و سهم ناچیزی از بازارهای توریستی را برخوردار است. محدودیتهای عمده فرا روی توسعه صنعت توریسم دراردبیل به علت چالشهای مختلف اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی می باشد. واژگان کلیدی : جاذبه گردشگری، توریسم، اردبیل، برآورد کمی ظرفیت ، مجموعه شیخ صفی.

اصطلاح و مفهوم توسعه کالبدی و کاربری زمین ،ابتدا در غرب وبه منظور نظارت دولتها بر نحوه استفاده از زمین وحفظ حقوق مالکیت مطرح شد، ولی همراه با گسترش سریع شهرنشینی ورشد برنامه ریزی شهری ومنطقه ای ،ابعاد ومحتوای این مفهوم روز به روز وسیع تر شده است. هسته اصلی وعملی برنامه ریزی شهری ،برنامه ریزی کاربری زمین است که نه تنها بطور مناسبی در طبقه برنامه ریزی عملکردی جای می گیرد، بلکه راهنمایی برای جهت دادن به توسعه شهری است. برنامه ریزی کاربری اراضی شهری ساماندهی فعالیتهای شهر در راستای اهداف مشخصی می باشد و در توسعه کالبدی نقش مهم و تعیین کننده ای را داراست (سعیدنیا،1378 ،14). در این تحقیق سعی شده است تا در ابتدا با بیان طرح تحقیق، اهداف، فرضیات، مسائل، روش ها و مشکلات و بررسی مبانی نظری، فنی و تجربی موضوع به شناخت کلی از ماهیت مسئله و رویکردهای پیش روی برنامه ریزان در این عرصه برآید. ساختار و عرصه کالبدی شهرها از زمان پیدایش شهرها و به ویژه در طول سده گذشته تحت تاثیر رویکردها ودیدگاههای مختلفی نظیر ساماندهی، کارکرد گرایی وغیره قرار داشته است. این نظریات و تجربیات مرتبط با آن، در پی دستیابی به راه حل های مناسب جهت پاسخ گویی به نیازهای عرصه های شهری در تمامی ابعاد اقتصادی ،اجتماعی، زیست محیطی و بخصوص کالبدی بوده است. محدوده مورد مطالعه وتفاوت آن با شرایط مطلوب، ناشی از عدم رعایت اصول کاربری اراضی و بیان مشکلات و دستیابی به اهداف با در نظر گرفتن نظرات، مشکلات و ارزش های منطقه 2 شهر تهران با توجه به وضع موجود وتحلیل دادهای پرسشنامه ها با نرم افزار spss به عنوان فدم اول در بخش سوم مطالعه شده است. در مرحله بعد با استفاده از مدل swot به تحلیل موضوع و ارائه راهبردهای بهینه در راستای تولید برنامه در تبیین توسعه کالبدی منطقه 2 شهر تهران پرداخته شده است. در نهایت درفصل چهارم با بدست آوردن یافته های تحقیق در مراحل قبل اقدام به تجزیه وتحلیل وآزمون فرضیات و نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات شده است.

شهر کوهدشت شهری جوان ونوپا میباشدکه با اغازتحولات شهرنشنی واجرای اصلاحات اراضی شروع به توسعه نموده. این رساله به بررسی روندتوسعه کالبدی شهر کوهدشت از بدو شکل گیری تاسال1388 با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی می پردازد. برای رسیدن به این امر روندتوسعه کالبدی شهرکوهدشت رابااستفاده از ارتو موزائیک های تصاویر هوایی و ماهواره ای وداده ها gis مورد تجزیه وتحلیل قرار داده وبه چگونگی شکل گیری وعوامل موثر درشکل گیری اولیه شهر وتوسعه ان بر روی اراضی کشاورزی مرغوب (کیفیت بالا)پرداخته. مطالعات انجام گرفته حاکی از توسعه فیزیکی ارگانیکی است که بدون برنامه ریزی خاصی برای هدایت توسعه به جهات مناسب منجر به تغییر کاربری اراضی با مرغوبیت بالا گردیده است. بی تردید نقش قومیت در این روند نقشی اساسی بوده است. تصوایر ماهواره ای و اورتوموزایک های هوایی کمک بسیار موثری در تحلیل های روند فضایی در مطالعات شهری به شمار می رود.

در طول دو دهه اخیر یعنی از سالهای اولیه دهه 1990، مفهومی عمده و مهم در چارچوب رویکرد نهادی به توسعه محلی و منطقه?ای ظهور یافته است که ظرفیت نهادی منطقه ای می باشد. ظرفیت نهادی منطقه?ای شامل طیفی از مولفه?ها در سطح فردی، سازمانی و گروهی بوده و به طور گسترده ای از مفهومی تحلیلی به ابزاری تجویزی برای قرار گرفتن مناطق و سطوح محلی در مسیر توسعه و فراتر از آن در مسیر توسعه پایدار تبدیل شده است. در این رساله با استفاده از روش?های کمی- پیمایشی و کیفی و نیز مطالعه ای تطبیقی، به بررسی ارتباط ظرفیت نهادی و توسعه پایدار منطقه?ای بر حسب میزان رویه?ای شدن و مرسوم?سازی آن در تصمیم?گیری?ها، اقدامات و فعالیت?های نهادهای محلی پرداخته می?شود. در این راستا جهت مشخص شدن میزان اثرگذاری ظرفیت نهادی بر توسعه پایدار منطقه?ای و نیز با توجه به ساختار متمرکز نظام اداره امور در ایران و جهت مشخص شدن اثر چنین نظام متمرکزی، وجود چنین رابطه?ای در سطوح محلی و منطقه?ای ایران با مطالعه موردی شهرستان?های بوکان و ارومیه در استان آذربایجان غربی مورد مطالعه و سنجش قرار گرفته است. نتایج نشان می?دهد که بر حسب شاخص?های انتخابی و بر اساس آزمون اسپیرمن، ارتباط معناداری بین ظرفیت نهادی و میزان رویه?ای شدن توسعه پایدار وجود دارد. بر حسب نتایج به دست آمده این همبستگی در سطح متوسط می?باشد (552/0 برای پرسشنامه نهادها و 469/0 برای پرسشنامه مردم). همچنین نتایج نشان می?دهد که بر اساس آزمون t تفاوت معناداری در میزان ظرفیت نهادی و به تبع آن در میزان رویه?ای شدن توسعه پایدار در سطح شهرستان?های مورد مطالعه وجود دارد. علاوه بر آن نتایج مشخص می?سازد که مولفه?های تشکیل?دهنده ظرفیت نهادی سهم متفاوتی در میزان رویه?ای شدن توسعه پایدار داشته?اند؛ به طوریکه بر اساس نتایج رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر به عمل آمده، مولفه?های ترتیبات قانونی مناسب، یکپارچه بودن نهادها، توانایی نهادی، یادگیری و دانش به ترتیب با 604/0، 356/0، 354/0، 248/0 و 074/0 بر میزان رویه?ای شدن توسعه پایدار اثرگذار بوده?اند. همچنین تدوین راهبردهای ارتقاء ظرفیت نهادی بر اساس چارچوب برنامه?ریزی راهبردی نشان داد که به طور کلی، جهت?گیری عمده راهبردها به سوی راهبردهایی با مضمون تدوین و ایجاد سازوکارهای قانونی روابط بین نهادها، بهبود محیط و ترتیبات قانونی لازم و مناسب برای ایفای نقش نهادها، فراهم نمودن شرایط بسترهای لازم برای افزایش تناسب قوانین و مقررات سطوح بالاتر (اعم از ملی و استانی) با سطح منطقه (در ارتباط با مناطق مورد مطالعه و به ویژه بوکان)، تقویت نقش کارگروه?ها و شوراهای تخصصی، واگذاری بیشتر امور محلی به نهادهای محلی، ایجاد زمینه?های قانونی برای حضور نهادهای موجود در سطح منطقه در فرایندهای اداره منطقه که در قالب کارگروه?ها، کمیته?ها و شوراهای تخصصی نمود یافته است، بهبود وضعیت دسترسی نهادها به منابع دانش و یادگیری و کسب دیدگاه?ها و خواسته?های مردم (از طریق گروه?ها، تشکل?ها و معتمدانی که می?توانند به عنوان بازگوکننده دیدگاه?ها و خواسته?های مردم عمل کنند) و همچنین افزایش حضور و نقش?آفرینی نهادهای نماینده بخش خصوصی متمرکز است. در کنار اینها بهبود توانایی درونی نهادها به ویژه در شهرستان بوکان که در بیشتر شاخص?های سنجش شده میزان?های پایینی را به نمایش می?گذارد و به ویژه ارتقاء توانایی آنها از لحاظ منابع مالی (به خصوص در ارتباط با نهادهای دولتی) از دیگر راهبردهای مهم در زمینه ارتقاء ظرفیت نهادی مناطق مورد مطالعه می?باشند.

سکونتگاههای غیررسمی به عنوان یکی از ویژگیهای واضح و غیرقابل انکار شهرهای جهان در حال توسعه می باشند اما این گفته دال بر این نبوده که کشورهای توسعه یافته چنین پدیده ای را تجربه نکرده اند چرا که آنها نیز پس از وقوع انقلاب صنعتی و بازتوزیع جغرافیایی جمعیت گریبانگیر چنین مساله ای بودند. ایران نیز به عنوان یک کشور در حال توسعه با شروع نوسازی و صنعتی شدن دچار این پدیده در شهرهای خود شده است. شهر خوی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. در همین راستا هدف اساسی مطالعه حاضر تبیین نقش توسعه یافتگی کلاسیک در شکل گیری و گسترش سکونتگاههای غیررسمی در شهر خوی می باشد. برای دستیابی به این هدف سوالاتی بدین ترتیب صورت بندی شدند. آیا بین توسعه شهری و روستایی و افزایش تعداد ساکنین سکونتگاههای غیررسمی رابطه ای وجود دارد؟ آیا مدت زمان ماندگاری در شهر بر روی وضعیت اجتماعی-روان شناختی ساکنین تاثیری دارد؟ و نیز آیا فرآیند شکل گیری سکونتگاههای غیررسمی از الگوی خاصی تبعیت کرده است؟ برای پاسخ به این سوالات از روش گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و سرشماری های عمومی استفاده شده است.یافته های تحقیق حاکی از آن می باشد که با افزایش روند توسعه شهری و روستایی تعداد مهاجرین به شهر و به تبع آن ساکنین سکونتگاههای غیر رسمی افزایش یافته اند. همچنین وضعیت اجتماعی و روان شناختی ساکنین محلات غیر رسمی که مدت زمان بیشتری در شهر بوده اند نسبت به ساکنینی که مدت زمان کمتری در شهر بوده اند بهتر بوده است. به عبارت دیگر با گذر زمان مهاجرین روستایی در فرهنگ شهری جذب شده و ویژگی های شهری(مدرن) را پذیراتر بوده اند. همچنین براساس نتایج این مطالعه الگوی شکل گیری سکونتگاههای غیررسمی در شهر خوی از یک الگوی فرآیندی تبعیت کرده است. به عبارتی مهاجرین روستایی پس از آمد و شد به شهر و کسب اطلاعات از وضعیت شهر اقدام به مهاجرت به داخل شهر نموده و پس از تثبیت نسبی خود در داخل شهر اقدام به خرید و یا ساخت تدریجی مسکن در پیرامون شهر می کنند که به نام سکونتگاههای غیررسمی مشهور می باشند.

طرحهای جامع در ایران از سال 1347 شروع و در سال 1351 قانوناً تعریف شدند در طی چهار دهه گذشته ،این طرحها از زوایای متعدد مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند و همگان به ابزار اجرائی این طرحها به عنوان یکی از عوامل مهم تحقق آنها اذعان نموده اند. قوانین و ضوابط و مقررات به عنوان یکی از عوامل مهم تحقق طرحهای جامع و تفصیلی شهری بشمار می روند. چرا که به فرض فراهم نمودن کلیه عوامل ، چنانچه موانع قانونی و حقوقی مرتفع نگردند ، کماکان به نتایج این طرحها می بایست به دیده شک و تردید نگریست. در این پایان نامه در پنج فصل به تبیین و تحلیل ضوابط و مقررات موثر در اجرای طرحهای جامع و تفصیلی (شهر ایلام) پرداخته شده است و در فصل اول به بیان طرح مسئله. ضرورت تحقیق ، اهداف مبانی نظری پرداخته می شود. فصل دوم به بیان چارچوب نظری بویژه طرحهای جامع پرداخته و مراحل تهیه ، تصویب و اجراء و عملکرد اینگونه طرحها در ایران را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و نتایج حاصل از آن را بر می شمارد. در فصل سوم, کلیه قوانین ، مصوبات و آئین نامه های جاری کشور که با اجرای طرحهای جامع مرتبط هستند مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نقاط مثبت و منفی هر قانون به اختصار بیان شده است. همچنین ویژگی ها ی جغرافیایی و طرح جامع و تفصیلی شهر ایلام از دیدگاه تحقق ابعاد کالبدی آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و به انطباق و مقایسه اسناد قانونی طرح فوق الذکر و نحوه اجرای آن در افق طرح ‍(1379) می پردازد. در فصل چهارم از مجموعه کلیه قوانین 69 قانون که در مراحل زمانی اجرای طرح جامع ایلام (79-69) ، سنخیت بیشتری دارند. مورد ارزیابی قرار گرفته اند. در این مبحث از میان دهها معیار 5 معیار به عنوان ، معیارهای اساسی و موثر در اجراء و کارایی قوانین انتخاب و قوانین مد نظر بر حسب عملکردشان با این معیارها سنجیده شده اند. جهت تعیین ضریب اهمیت آن مشخص گردید. و در آخر ضمن نتیجه گیری از ارزیابی قوانین ، پیشنهادات اجرایی جهت بعد اجراء طرحهای جامع و تفصیلی از طریق اصولی و یا تدوین قوانین و ضوابط و مقررات ارائه گردیده است .

امروزه مسایل و مشکلات مرتبط با امر جابجایی در کلان شهر، به شکل ازدحام ترافیک، اتلاف زمان، آلودگی هوا و سایر مزاحمت های محیط زیستی خود نمایی میکند.بهسازی حمل ونقل عمومی در شهرهای در حال توسعه بحث حاضر دنیاست. راهکار جدید اقتصادی و کارای مقابله با ازدحام در خیابانهای شهری خصوصا در قسمت های تجاری، به کارگیری سامانه های تندرو است. ایجاد این سیستم می تواند باعث گستره انتخاب وسایل نقیله عمومی و در نتیجه کاهش حجم وسایل نقیله شخصی و به تبع آن، کاهش ترافیک و آلودگی هوا گردد. گسترش جمعیت شهری و مسئله ترافیک از جمله مهمترین عواملی است که لزوم طراحی و اجرای سیستم های حمل و نقل سریع و کم هزینه از جملهbrt را در شهر تبریز ضروری ساخته است. تحقیق حاضر با عنوان"تبیین و تحلیل سیستم حمل ونقل اتوبوسهای تندرو بر ترافیک شهر تبریز"و با هدف بررسی زمان انتظارو زمان سفر مسافران سیستم اتوبوسهای تندرو و میزان استفاده افراد تحصیل کرده از سیستم و تأثیری که اجرای این سیستم در ترافیک شهر تبریز داشته، انجام شده است. برای انجام تحقیق از روش های مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه برای بررسی ادبیات و پیشینه تحقیق و همچنین بدست آوردن اطلاعات کلی در مورد موضوع تحقیق استفاده گردیده است؛ و از نرم افزارهای excel و spss برای آنالیز داده های پرسشنامه استفاده شد.طی بررسی های بعمل آمده مشخص شد که رابطه معنی داری بین میزان استفاده از سیستمbrt و سطح تحصیلات وجود دارد و افراد با تحصیلات بالا به میزان زیاد از سیستم استفاده می کنند.در باب تأثیر سیستم brt بر زمان انتظار و زمان سفر استفاده کنندگان باید گفت که با احداث این سیستم زمان انتظار مسافران در ایستگاه های اتوبوس کاهش پیدا کرده است و از20 دقیقه به کمتر از 5 دقیقه رسیده است و زمان سفر استفاده کنندگان نیز کاهش یافته و از 45 دقیقه به 29 دقیقه رسیده است. در مورد فرضیه تأثیر سیستم اتوبوس های تندرو بر ترافیک شهر تبریز طی بررسی انجام گرفته مشخص شد که استفاده از اتوبوس های تندرو باعث کاهش ترافیک مسیر مورد مطالعه شده است.

چکیده : این پایان نامه به بررسی ساماندهی و احیاء محله برزوآمیغی از بافت قدیمی شهر کرمان می پردازد تا بر این اساس شرایط و زمینه های رشد و توسعه پایدار در بافت قدیم و جدید شهری فراهم آید. جهت رسیدن به این امر متغیرهایی نظیرراههای ارتباطی، زمین ساخت و عوامل اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته و 92 پرسشنامه خانوار تهیه شده است.نتایج حاصله نشان دهنده آن است که در شکل گیری وتوسعه شهر کرمان عواملی چون ارتفاعات شمال شرق، محور جنوب شرقی-شمال غربی ،بازار کرمان و چگونگی ورود به راه های ارتباطی شهر دخیلند. در این میان بازار کرمان نقش ویژه و موثرتری دارد. به دنبال توسعه شهر هسته اولیه بتدریج از سکنه مرفه و متوسط خالی و به جای آن طبقه کم درآمد و بخش تجاری شهر جای گرفتند. این امر همراه بود با عدم اصلاح و تغییر معابر و استفاده از مصالح کم دوام در این منطقه.همچنین چون گروه های کم درآمد در این منطقه ساکن شدند قدرت مالی لازم را برای نوسازی و بهسازی واحدهای مسکونی خود نداشتند. بدین ترتیب بتدریج این بافت به بافت فرسوده تبدیل شده است. باتوجه به پرسشنامه های خانوار به دست آمده و مشاهدات میدانی نگارنده مشخص شد که سطح درآمد خانوارهای این محله بسیار پایین است و کاربری مسکونی که بیشترین سطح کابری محله را تشکیل می دهد عمدتا ریزدانه و فاقد استحکام لازم بوده به عبارت دیگر فرسوده و قدیمی است. نظر به فرسودگی بافت این محله و همچنین به دلیل قرار گرفتن کرمان روی کمربند زلزله خیزی مدیترانه- ترکیه- ایران- افغانستان ،بهسازی و نوسازی محله اجتناب ناپذیر به نظر می رسد و در این مهم دخالت دولت ضروری است.

چکیده: کاربری زمین به مفهوم نوع استفاده از سطح اراضی یک شهر است. شیوه ی استفاده از زمین می تواند تأثیر بسزایی در امور حمل و نقل و ترافیک آن منطقه و مناطق همجوار داشته باشد. پویایی کاربری زمین و ارتباط حمل و نقل بسیار پیچیده است و همواره برقراری رابطه علت و معلول در این مورد میسر نیست. برای نمونه روشن است که اثر اصلاح زیربناهای حمل و نقل تأثیر ژرفی بر فعالیت های کاربری زمین و ارزش زمین خواهد گذاشت. نظام حمل و نقل و ترافیک به عنوان بخشی از فعالیت های شهری بیان کننده پویایی و حیات یک مجموعه شهری است. امروزه از مهم ترین مسائل و معضلات شهری به خصوص مناطق شهری کشورهای توسعه نیافته، حمل و نقل عمومی درون شهری است. واضح است که بدون توجه به آثار حمل و نقل و ترافیک و بدون مطالعات تأثیر کاربری زمین بر روی شبکه معابر و محیط زیست مشکلات زیادی شهرها را احاطه می کند و نظر به این که یکی از وظایف اصلی شهرسازان و متخصصین طراحی فضاهای شهری، ایجاد محیطی مناسب و آرام برای شهروندان است، لزوم توجه به مقوله حمل و نقل و ترافیک امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر عبارت است از هدف اصلی که تحلیل کاربری اراضی شهری ایلام با تأکید بر حمل و نقل آن و دیگر اهداف شامل: 1) بررسی رابطه بین شبکه حمل و نقل درون شهری و کاربری آموزشی در شهر ایلام؛ 2) بررسی رابطه بین استفاده از ناوگان حمل و نقل شهری (اتوبوس) و کیفیت اتوبوس ها در شهر ایلام؛ 3) بررسی رابطه بین استفاده کم از ناوگان حمل و نقل شهری (اتوبوس) و تعداد اتوبوس ها در شهر ایلام. در این تحقیق از چند روش برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است، بخشی از آن از روش کتابخانه ای و بخش دیگر از طریق مراجعه به مراکز اداری صورت پذیرفته است. بخش دیگری از اطلاعات از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه و مشاهده حضوری صورت گرفته است. روش آماری که در این زمینه صورت پذیرفته است استفاده از spss می باشد. به طور کلی نتایج حاصل از فرضیات به ما نشان می دهد که هرچه اتوبوس ها از کیفیت بالاتری برخوردار باشند، به همان میزان شاهد استفاده بیشتر مردم از آنها خواهیم بود. همچنین تعداد کم اتوبوس های شهری سبب عدم استفاده از آنها و تشویق مردم به استفاده از خودروهای شخصی و افزایش ترافیک خواهد شد.

مشکل جستجوی یک محل دفن مناسب به علت وجود عوامل و پارامترهای متعدد دخیل در این امر، از جمله مسائل پیچیده، پرهزینه و وقتگیر به شمار میرفته است. لیکن با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) که دارای کارآیی بالا در زمین مدیریت و کاربرد دادههای مکانی است باصرف وقت و هزینه کمتر میتوان مکانهای مناسبتر جهت دفن مواد زاید را یافت. در این مطالعه12 فاکتور که در مکانیابی محل دفن موثرمی باشندمورد بررسی قرار گرفتهاند که شامل: عمق آب زیرزمینی، زمینشناسی و سنگشناسی، هیدروژئولوژی،فاصله از چاه های محدوده مورد مطالعه، فاصله از مناطق مسکونی و جمعیتی، فاصله از شبکه راههای ارتباطی، فاصله از گسلها، فاصله از شبکهزهکشی و آبراهههای منطقه ،شیب،توپوگرافی،فاصله از کاربری خدماتی –صنعتی-نظامی، و فاصله از مراکز تولید زباله می باشد. که در نهایت اقدام به انتخاب محل مناسب جهت دفن زبالههای شهری شهرستان ایلام شده است. روش کار مبتنی برتهیه، آمادهسازی و تلفیق لایههای اطلاعاتی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در محیط نرمافزار arc gis و نیز استفاده از convert to “utm”، بوده است. در نهایت پس از تهیه نقشه نهایی، اولویتهای مختلف جهت دفن مشخص شد و مناطق مورد نظر از لحاظ خصوصیات زیست محیطی و هزینههای اقتصادی مورد مطالعه قرار گرفتند. در نتیجه بهترین محلها بر حسب اولویت بر روی نقشه تعیین شده است.

ایجاد مراکز خدمات شهری نیازمند مطالعه دقیق در زمینه ی نحوه ی صحیح این امکانات در مناطق مختلف یک شهر است. جهت تخصیص امکانات شهری اولین نکته اساسی انتخاب مکان بهینه با توجه به شرایط گاها متضاد است. این مساله زمانی اهمیت می یابد که فاکتورهای بسیار مهمی مانند نجات انسانها مدنظر قرار داده می شود. ایستگاههای آنش نشانی به عنوان مکانی جهت استقرار خودروهای آتش نشانی و امداد, از جمله مراکز مهم و حیاتی خدمات رسانی در شهر ها محسوب می گردند. این مراکز نقش مهمی در تامین آسایش شهروندان ایفا می نمایند. بدیهی است خدمات رسانی به موقع و مطمئن توسط ایستگاههای آتش نشانی بیش از هر چیز مستلزم استقرار آن ها در مکان های مناسب است. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی وضعیت استقرار مراکز آتش نشانی در شهر ملارد می باشد که از مدل تحلیل شبکه ( network analysis) و نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی ( gis) استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد مکان گزینی مراکز آتش نشانی در شهر ملارد در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و مناطق جنوبی شهر به علت بافت متراکم و سنتی, از خدمات رسانی مطلوبی برخوردار نیستند.

یکی از راهبردهای موثر در جهت تقویت کارکرد های شهرها در سطح ملی و منطقه ای توسعه آموزش عالی و تقویت نقش دانشگاهی شهرهای کوچک و میانی است تا با استفاده از پتانسیل ها و قابلیت های آموزش عالی در امر آمایش سرزمین، کاهش نابرابری های سرزمینی و هویت بخشی به شهرهای کوچک و میانی، با ایجاد شهرهای دانشگاهی گامی موثری در جهت تقویت نقش دانشگاهی این شهرها برداشته شود. روی همین اصل پژوهش حاضر دو هدف اصلی را دنبال می کند : ا-بررسی نقش دانشگاه ها در توسعه شهری بناب2- ارزیابی قابلیتهای بناب برای پذیرش عملکرد دانشگاهی

امروزه گردشگری مذهبی در کشورهای شرق و اسلامی، جایگاه ویژه ای در ارتباط با جذب گردشگر دارد. در جغرافیای جهانگردی، مکان های مذهبی به عنوان نیرومندترین قطب های جذب گردشگری شناخته شده اند که هر ساله تعداد زیادی گردشگر را از نواحی مختلف به خود جذب می کنند. ایران کشور چشم اندازهای مذهبی است. در سطح کشور 50 درصد گردشگران را گردشگران زیارتی تشکیل می دهند بطوریکه بیش از 8 هزار بقعه و اماکن مذهبی در کشور وجود دارد که با معرفی این بقاع متبرک به مردم می توان برای جذب گردشگر زیارتی و توسعه توریسم مذهبی از این ظرفیت استفاده نمود و این نشان از مزیت نسبی این بخش از صنعت توریسم در کشور ایران دارد. وجود امام زاده ها و اماکن مذهبی در جذب و جلب گردشگر بسیار حائز اهمیت بوده و زمینه مناسبی را برای تحولات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی سکونتگاههای پیرامون خود ایجاد کرده است. اما نکته ی حائز اهمیت این است که با وجود 8 هزار و 919 مکان مذهبی مقدس در ایران، گردشگری مذهبی هنوز فاقد ساماندهی تخصصی و متمرکز می باشد. بسیاری از این اماکن زیارتی و مقدس در روستاها قرار دارند اما به علت عدم وجود زیرساختارهای لازم در مراکز پراکنده زیارتی و فقدان برنامه ریزی در راستای تحول گردشگری مذهبی، این روستاها از توانمندی درونی لازم در زمینه ی زیر ساخت های اقامتی و پذیرایی و ارائه خدمات به گردشگران برخوردار نمی باشند.از این رو چالش های جدی در ارتباط با جذب گردشگر در این گونه اماکن وجود دارد. این موضوع به ویژه در مورد مراکز روستایی کوچک و پراکنده که دارای اماکن زیارتی و مذهبی هستند به روشنی مشاهده می شود به گونه ای که از لحاظ اجتماعی، اقتصادی و کالبدی تحول پیدا نکرده اند. در ایران نیز به جز کلان شهرهای مشهد و قم که اخیرا سرمایه گذاری برای گردشگری مذهبی در آنها انجام شده است برای کانون های مذهبی دیگر سرمایه گذاری زیادی در راستای زیر ساخت های گردشگری نظیر احداث هتل، مراکز پذیرایی وسایل حملو نقل و تور صورت نگرفته است. در این راستا در ناحیه باراجین قزوین گردشگری مذهبی به دلایل وجود مراکز مذهبی متعدد، وجود هوای مناسب و طبیعت زیبا و نزدیکی به شهر قزوین هر ساله گروههای مردم را به سوی خود جذب می کند. اما از آنجا که اطلاع رسانی مطلوب در ارتباط با معرفی این امام زاده ها وجود ندارد، زیرساخت های اقامتی و پذیرایی در این مکانهای مذهبی شکل نگرفته است یا بسیار نامطلوب می باشد. بر اساس مسائل مذکور، ضرورت پرداخت به موضوع مسئله در ارتباط با ایجاد تحولات اجتماعی و اقتصادی، کالبدی روستاها به ویژه روستاهایی که به صورت پراکنده به دور از مناطق و مراکز پر جمعیت، استقرار یافته اند، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در این زمینه تبیین نقش عوامل درونزا یعنی زیر ساخت های مناسب مذهبی و عوامل برونزا نظیر سیاست ها و راهبردهای دولت که در راستای ایجاد تحولات اقتصادی و اجتماعی، کالبدی در اماکن زیارتی، مذهبی و در نتیجه جذب گردشگر حائز اهمیت است. 1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق گردشگری مذهبی یکی از شاخه های مهم توریسم فرهنگی و گردشگری شهری و روستایی به شمار می رود که سهم قابل توجهی از فعالیت های جهانگردی را شامل می شود. از آنجایی که مکان های مذهبی به عنوان نیرومندترین قطب های جذب گردشگر شناخته شده اند و با توجه به موضوع تحقیق، در ناحیه ی باراجین، پتانسیل های مذهبی و فصلی زیادی در زمینه جذب گردشگر مذهبی وجود دارد، اما هنوز چنان که باید از این پتانسیل ها استفاده مطلوب به عمل نیامده است. از این رو نظام فضایی گردشگری در این ناحیه از لحاظ ساختاری و کارکردی تحول چندانی پیدا نکرده است. به این ترتیب پرداختن به موضوع مسئله در ارتباط با ایجاد تحول در نظام فضایی گردشگری و در نتیجه تحولات اجتماعی، اقتصادی و کالبدی که از لحاظ کشاورزی و صنعتی تحول چندانی پیدا نکرده است از اهمیت بسزایی برخوردار است. 1-3- اهداف تحقیق الف) هدف اصلی تحقیق: شناسایی و معرفی جاذبه های گردشگری در ناحیه باراجین به منظور ایجاد تحولات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی. ب)اهداف علمی(تحقیقات): - شناخت قابلیت های گردشگری مذهبی در ارتباط با جذب گردشگر در ناحیه باراجین. - شناخت اثرات اجتماعی- اقتصادی و کالبدی گردشگری مذهبی در روستای باراجین قزوین. - تبیین نقش سازمانهای دولتی در زمینه تحول گردشگری مذهبی در ناحیه باراجین و در نتیجه تحول اجتماعی، اقتصادی و کالبدی روستاهای ایران. - ارائه راهکارها و پیشنهادهای علمی برای ایجاد تحول در گردشگری مذهبی و در پی آن تحولات اجتماعی، اقتصادی و کالبدی روستای باراجین.

افزایش رشد جمعیت شهری و گسترش مهاجرت از روستا به شهر و از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ بر جمعیت شهرها افزوده و شهرداریها را در جهت انجام وظایف اصلی خود یعنی توسعه و اداره شهرها و ارائه خدمات گوناگون، با مشکلات عدیده ای مواجه کرده است. بدیهی است اداره مطلوب شهرها، ارائه خدمات مناسب و بموقع، کنترل و هدایت پروژه های عمرانی، علاوه بر اعمال مدیریت صحیح توسط شهرداران، مستلزم داشتن منابع درآمدی لازم و کسب اعتبارات مکانی و هزینه صحیح آن می باشد. چرا که منابع مالی شهرداری ها به صورت مختلف قابل حصول است، اما همه آن ها از خصوصیات درآمدی پایدار برخوردار نیستند. پایداری درآمدها مستلزم آن است که اولاً این اقلام از یک استمرار نسبی برخوردار باشند و ثانیاً حصول این درآمدها شرایط کیفی شهر را در معرض تهدید و تخریب قرار ندهد. بر این اساس اعتلای شهرها، شکوفایی آن ها و حفظ سلامت و فضای شهری منوط به اتکا به درآمدهای پایدار شهری است. هدف تحقیق حاضر آن است که تأثیر منابع درآمدی شهرداری را بر توسعه پایدار شهری مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و به این پرسش پاسخ دهد که آیا با توجه به درآمدهای شهرداری شهر سردشت امکان توسعه پایدار برای این شهر وجود دارد؟ ناحیه مورد مطالعه تحقیق شهر سردشت می باشد که در جنوب غربی استان آذربایجان غربی واقع شده است و جمعیت آن 37699 نفر می باشد. داده های مورد نیاز از طریق کتابخانه ها و مرکز آمار ایران و قسمت امور مالی و حسابداری شهرداری جمع آوری شده و سپس با استفاده از الگوی خاص نظری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با تحلیل داده ها و اطلاعات در جداول و نمودارها، درآمدهای شهرداری شهر سردشت از سال 89-1385 مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد، با توجه به اینکه درآمدهای پایدار شهرداری شهر سردشت تنها 33/14 درصد از کل درآمدهای شهرداری را تشکیل می دهد و درآمدهای ناپایدار 53/55 درصد از درآمدها را شامل می شود، می توان نتیجه گرفت که درآمدهای شهرداری شهر سردشت منجر به توسعه پایدار شهری شهر نخواهد شد.

برنامه ریزی کاربری زمین مجموعه فعالیتی است که محیط انسانی را مطابق خواسته ها و نیازهای جامعه شهری سامان می بخشد و این مقوله هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد. همچنین کاربری بهینه زمین یکی از سیاست های موثر در کاهش آسیب پذیری مناطق شهری در برابر مخاطره زلزله است. در این ارتباط رعایت اصول برنامه ریزی شهری و کاربری بهینه زمین از جمله منطقه بندی، رعایت سرانه کاربریها، تراکم جمعیتی و ساختمانی، ضوابط و مقررات توسعه و تفکیک اراضی، تأمین فضاهای مناسب، شبکه ارتباطی در طرح های شهری می تواند پیامدهای ناشی از این مخاطره را کاهش دهد. در این میان منطقه نه شهرداری تهران به دلیل پر مخاطره بودن، نزدیکی به گسل، کمبود فضاهای باز، عدم رعایت استاندارد های لازم در اکثریت سازه ها، جمعیت زیاد، عدم رعایت سرانه کاربری ها، ناسازگاری کاربریها و تراکم بالای ساختمانی به عنوان محدوده مورد مطالعه انتخاب شده است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده که داده ها و اطلاعات مورد نیاز پژوهش به روش اسنادی و میدانی در ارتباط با عوامل تاثیرگذار در افزایش آسیب پذیری منطقه 9 جمع آوری گردیده است. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر این است که گسترش کالبدی شهر تهران در چند دهه اخیر و افزایش جمعیت آن، باعث عدم تعادل در کاربری اراضی آن گردیده است لذا تعادل بخشی به آن و ایجاد تمهیدات و تعیین راهکارهای مناسب به منظور جلوگیری از گسترش بی رویه شهر و حفظ اراضی کشاورزی و منابع طبیعی پیرامون شهر را ضروری می سازد. بطوری که نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که بسیار از کاربریهای موجود به لحاظ کمی با استانداردها و ضوابط علمی منطبق نبوده و نامتعادل بوده بطوری که روند کلی تحولات کاربری زمین در این منطقه شهری هماهنگ و همسو با ایده توسعه پایدار نبوده است.واژه های کلیدی: برنامه ریزی، کاربری بهینه زمین، سرانه ها، منطقه 9 شهر تهران.

شهرها به عنوان کانون تجمع انسانی، مدام منابع بیشتری را طلب می کنند و گسترش پیوسته آنها از مراکز شهری به سمت حومه و مناطق برون حومه ای، مردم را از مواهب و عرصه های طبیعی دورتر می سازند. رشد شهری مسلط قرن بیستم، به شکل گسترش افقی، پیامدهای نامطلوب اقتصادی، اجتماعی و بویژه زیست محیطی را به همراه داشت که منجر به مطرح شدن نظریه توسعه پایدار و توجه به محیط زیست گردید.بدیهی است شناخت پیامدهای زیست محیطی ناشی از توسعه شهر میتواند در بهبود کیفیت محیط شهری و برنامه ریزی آینده موثر باشد؛ لذا دراین تحقیق بررسی تحلیل عوامل و اثرات زیست محیطی گسترش شهر ایلام مطالعه گردیده است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده که ازمطالعات اسنادی و آمار و اطلاعات موجود بهره گیری شده است. نتایج بررسی پنج دسته آلودگی های هوا، آب، خاک، صنعتی، افزایش تولید زباله در شهر ایلام، بیانگر وجود انواع آلودگی ها درشهر ایلام می باشد که افزایش جمعیت و رشد و گسترش شهری، عامل موثری در تخریب منابع و بحران های زیست محیطی بوده است.

با گذشت چند دهه از تهیه طرح های تفصیلی و جامع،عدم موفقیت و عدم تحقق پذیری این طرح ها در ایران کاملا آشکار شده است که این شکست و نارسایی لزوم مطالعه و تحقیق بیشتری را می طلبد. در منطقه 6 تهران نیز طرح تفصیلی اجرا شده با مشکلات فراوانی مواجه گردیده است.یکی از مسایل و مشکلات عدم تحقق پذیری کاربری ها بر اسا س پیشنهادات مهندسین مشاور است. و انحراف از تحقق سرانه ها نمایان است. کلانشهر تهران طی چند دهه اخیر رشد فزاینده ای داشته است و بدون در نظر گرفتن نیاز شهروندان به فضای سبز گسترش فیزیکی شتابانی یافته است. در این میان تعیین دقیق سرانه فضاهای سبز در طرح های تفصیلی از اهمیت ویژه ای برخوردارند. فضاهای سبز مکان های تأمین آسایش و تفریح همگانی میباشند . در شهرهای پا سخده و دارای کیفیات محیطی بهینه ، نسبت بالایی از سطح شهر به کاربری سبز و باز اختصاص دارد. در این پژوهش به بررسی این مساله که "چه عواملی بر عدم تحقق کاربریهای شهری در طرح تفصیلی منطقه 6 شهر تهران تاثیر گذار بوده است" می پردازد.در واقع ارزیابی میزان تحقق یا عدم تحقق کاربری فضای سبز در دوره زمانی پیش بینی شده و در طرح تفصیلی مورد بررسی این پژوهش است. آمار سطوح و سرانه موجود و واقعیات کیفیات محیطی در شهر این مطلب را یادآوری می- کند. تهران به ویژه بخش مرکزی آن از جمله منطقه 6 تهران واقع در محدوده مرکزی تهران به عنوان یکی از آ لوده ترین شهرهای دنیا به دلایل مختلفی از جمله نادرستی اطلاعات پایه؛ چه در زمینه سرانه و مساحت کاربریها و چه در زمینه اعتبارات قابل تخصیص برای ساخت و ساز عرصه های سبز و باز و تفریحی و ورزشی؛ همراه با نارساییها و مشکلات ناشی از اهداف، خواسته ها و محتوای طرحها (غیرواقع بینی و بلندپروازی طرحها)، کمبود آب و تملک زمین، نارساییها و تنگناهای مدیریتی و ناشی از وجود ناهماهنگی و عدم ارتباط بین ارگانها در تهیه و اجرای طرحها، کمبودها و نارساییهای مالی و نارساییها و مشکلات حقوقی و قانونی شدیداً از کمبود فضاهای سبز و باز رنج میبرد. طرح تفصیلی طرحی است که بر اساس معیارها و ضوابط کلی طرح جامع، نحوه استفاده از زمین های شهری را در سطح محلات مختلف شهر و موقعیت و مساحت دقیق زمین برای هر یک از آنها و وضع دقیق و تفصیلی شبکه عبور و مرور و میزان تراکم جمعیت، تراکم در واحدهای شهری، اولویت های مربوط به مناطق بهسازی، توسعه و حل مشکلات شهری و موقعیت کلیه عوامل مختلف شهری در آن تعیین می شود. برای اینکه بتوان خطوط کلی طرح جامع را به طرح های دقیق قابل اجرا تبدیل کرد از مکانیزم طرح های تفصیلی استفاده می شود. زیرا طرح های جامع، شامل مسائل و راهنمایی ها و خط مشی های کلی است و به جزئیات نمی پردازد. طرح تفصیلی را می توان نقشه راه ساخت و ساز در پایتخت دانست. در طرح تفصیلی شهر تهران پایتخت به ? پهنه سکونت، فعالیت، مختلط و حفاظت سبز تقسیم شده است که به موجب آن، زمین های قابل استفاده در شهر، برحسب قرارگیری در یکی از این قسمت ها، مشمول یکی از انواع ساخت وسازهای مجاز خواهد شد به این معنی که در هر پهنه مقررات با دیگری متفاوت است. در پهنه "سکونت" که در نقشه های مخصوص شهرداری تهران مشخص شده و مناطق به خصوصی از شهر را شامل می شود، مجوز ساخت وساز فقط برای کاربری مسکونی با تراکم ? طبقه تا نهایت ? طبقه صادر می شود و برای یکسری از مناطق ویژه شهر نیز اجازه بلندمرتبه سازی با شرایط خاص، در حد ?? طبقه و بیشتر نیز داده خواهد شد. در طرح تفصیلی تاکید شده برای بلندمرتبه سازی در مناطق ویژه، سازنده باید طرح توجیهی بیاورد. پهنه "فعالیت" قسمتهایی از شهر است که وجه غالب آن، کار و فعالیت بوده و سهم سکونت در آن بسیار محدود است. این پهنه مناطق بسیار متراکم تهران که دسترسی های ضعیف به آن وجود دارد را شامل می شود. ارتفاع ساختمانهایی که در پهنه فعالیت احداث می شوند بین ? تا ?? طبقه و حتی بیشتر خواهد بود، به این معنی که در مناطقی از تهران که در پهنه فعالیت قرار می گیرند اجازه ساخت بلندمرتبه داده می شود اما کاربری این سازه های بلند، غیرمسکونی خواهد بود. پهنه سوم که "مختلط" نام دارد، مناطقی از تهران را شامل می شود که در آنها، شهرداری اجازه ساخت وساز های توام یعنی کاربری مسکونی و تجاری را با هم می دهد. این پهنه قسمت هایی از شهر تهران است که از رشد خزنده فعالیت در بافت های مسکونی پدید آمده است. در پهنه "مختلط" حداکثر ارتفاع ساختمان های جدید ? طبقه تعیین می شود که ساختمان هایی که کاربری تجاری، اداری و مسکونی را با هم داشته باشند، حداقل باید ? طبقه ارتفاع را رعایت کنند.پهنه چهارم در تهران "حفاظت سبز" نام گرفته که مناطق به خصوصی در پایتخت که به هیچ وجه نباید در آنها ساخت وساز شود را شامل می شود. پهنه سبز در طرح تفصیلی قسمت هایی از محدوده شهر است، که عرصه سبز و باز که عرصه های سبز و باز عمومی و خصوصی، پارک های جنگلی، باغات و اراضی مزروعی و حریم ها و پهنه های حفاظت ویژه را در بر می گیرد. با توجه به نقش و اهمیت این پهنه در ارتقاء کیفیت محیط و سیمای شهری تهران ، ساخت و ساز در آن ها محدود بوده و عمدتاً برای توسعه گردشگری و تفرج ، برخی خدمات آموزشی ، درمانی و بهداشتی، فرهنگی ، ... ، مدیریت بحران و استقرار های موقت مجاز می باشد. این محدودیت ضمن ایجاد سرزندگی در محیط های شهری، مانع گسترش فیزیکی شهر تهران شده و بهره برداری مناسب و حفاظت فعال و تجهیز شده را برای این پهنه بوجود می آورد. سرانه عبارتست از مقدار زمینی که به طور متوسط از هرکدام از کاربری های شهری به هر نفر جمعیت شهر می رسد. در تعیین سرانه عواملی از قبیل قیمت زمین، نوع درآمد مردم، امکانات گسترش شهر، موقعیت اقلیمی و طبیعی شهر، مسائل اجتماعی، آداب و رسوم، نیازهای جمعیت به تاسیسات رفاهی،نوع معیشت،تکنولوژی ساختمان و ..... موثر است. سرانه پیشنهادی فضای سبزتوسط سازمان ها و ارگان های داخلی متفاوت است. وزارت راه وشهرسازی 12-7 متر مربع، کارشناسان سازمان محیط زیست50-30 متر مربع، مهندسین مشاور روس پولاد شهر 25 متر مربع، سازمان بوستانها و فضای سبز 25-50 متر را به عنوان سرانه فضای سبز معرفی می نماید. مبنای آمار موجود از سرشماری نفوس و مسکن و برآوردهای صورت گرفته در مورد جمعیت تهران در سال 81 و همچنین آمار سطوح فضای سبز مناطق مختلف شهرداری تهران در سال 81 و بر اساس سرانه فضای سبز 12 مترمربع برای هر نفر (سرانه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی ایرن در طرح سازماندهی شهر تهران) ، اقدام به ارزیابی مازاد و یا کمبود سرانه فضای سبز در مناطق تهران کردیم طبق جداول 2، مشخص گردید که مناطق(22،18،9،5 ) دارای مازاد سرانه فضای سبز و مابقی مناطق دچار کمبود می باشند. مشکلات فضای سبز نیز به 8 دسته کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی، اقلیمی، زیست محیطی، فرهنگی، حقوقی و قانونی تقسیم می شوند. مشکلات کالبدی شامل کمبود تملک زمین، عدم همکاری مناسب مسئولین وزارت راه و شهرسازی در واگذاری نقاط مشخص شده جهت فضای سبز به شهرداری ، کاهش و تخریب فضای سبز موجود، ساخت واحدهای مسکونی و تجاری جدید، پیشرفت بسیار کند پروژه های سبز در حال ساخت منطقه 6، زمین خواری، تبدیل اراضی زراعی به مناطق مسکونی می باشند. مشکلات اقتصادی شامل کمبود منابع مالی، درآمد پایین شهرداری، عدم جذب اعتبارات دولتی، بالا بودن ارزش افزوده زمین، عدم جریمه افرادی که اقدام به قطع درخت کنند، هزینه های بالای نگهداری فضای سبز مانند آبیاری، کوددهی و پولش و تعویض خاک بستر کاشت گیاهان، قیمت بالای زمین ، خودگردانی شهرداریهای بزرگ و مبتنی بودن درآمدهای عمده شهرداری بر عوارض ساختمان و زمین می باشند. مشکلات اجتماعی شامل عدم وجودتشکل های مردم نهاد ، عدم همکاری و مشارکت مردم همگام با اقدامات برنامه ریزی شده شهرداری، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و دیگر ارگان ها ، عدم تمایل به کاشت و نگهداری درخت در معابر و خیابانها توسط مغازه داران می باشند. مشکلات مدیریتی شامل نبود مدیریت یکپارچه در خصوص تامین کاربری ها، تصویب یا اتخاذ برخی تصمیم ها از طرف مراجع تصمیم گیرنده بدون انجام مطالعه و برخلاف طرح های مصوب ، کوتاهی شهرداری منطقه در انجام تعهدات خود، نظارت نا مناسب، عدم مدیریت صحیح میزان آب مصرفی، عدم توجه به بکارگیری کارشناسان و متخصصان مربوطه و تشکیل یک کمیسیون دراین زمینه،عدم تدوین طرحی جامع برای تهران با چشم انداز مشخص با الگو برداری از کلان شهر ها ، بی توجهی بعضی دستگاهها به ضوابط طرحهای تفصیلی و قوانین شهری، عدم انطباق مصوبات طرح جامع با روش بودجه نویسی، انفکاک دستگاه تهیه کننده طرح با سازمانهای مجری طرح، فقدان نظارت کافی بر اجرای صحیح طرحها می باشد. مشکلات اقلیمی شامل بارندگی های کم و وقوع خشکسالی های پیاپی، بالا بودن دما و جذب گرد و غبار در فضاهای سبز، عدم همکاری شرکت آب منطقه ای و آب و فاضلاب در ایجاد تصفیه خانه های محلی، سرما زدگی درختان زیادی اعم از مثمر و غیر مثمر دراثر افت شدید دما در زمستان و برودت بیش از 20 درجه سانتی گراد زیر صفر در ، تبخیر بالای آب،کمبود آبهای سطحی و زیرزمینی، درجه شوری بالای آب می باشد. مشکلات زیست محیطی شامل نداشتن بستر مناسب برای کاشت، کاشت درختان غیر مثمر و و گونه های نا متناسب با آب و هوا و بافت زمین ، توجه نکردن به سیاست حذف چمن و جایگزینی آن با گونه های گیاهی مناسب، عدم امکان کشت گونه های مختلف مقاوم به گرمای منطقه، میزان بالای آلاینده های زیست محیطی، عدم پاسخگویی بخش دولتی نسبت به آسیبهای زیست محیطی خود، آلودگی آبهای زیرزمینی می باشد. مشکلات فرهنگی شامل عدم فرهنگ سازی مناسب حفاظت از فضای سبز،عدم اطلاع رسانی مطلوب، عدم رعایت مسایل امنیتی اخلاقی در فضاهای سبز می باشد. مشکلات حقوقی و قانونی شامل عدم تصویب قوانینی که مالکین اماکن مسکونی و تجاری را ملزم به تأمین حداقلی فضای سبز کند، عدم نگهداری صحیح فضای سبز، عدم تشویق و ترغیب شهروندان به ایجاد فضای سبز در مقابل منازلشان مانند تخفیف عوارض سالانه شهرداری و نوسازی، جایگاه پایین شهرداری در تهیه طرحهای تفصیلی، ابهام در قانون شوراها، وجود اشکالات در مقررات مال الاجاره و حق محل کسب، وجود ضوابط و مقررات متفاوت و متناقض در خصوص باغات و اراضی کشاورزی شهرها می باشد. منطقه 6 شهرداری تهران، با جمعیت 232538 نفر و وسعت 2144 هکتار، در وضع موجود با تراکم ناخالص جمعیتی 5/108 نفر در هکتار و با سطحی معادل 5/3 درصد مساحت شهر تهران، به عنوان یکی از مهم ترین مناطق جایگاهی رفیع در تحولات شهری تهران داشته است. بر اساس اطلاعات شهرداری منطقه 6 تهران تا پایان سال 1390، مساحت کل فضای اشغال شده توسط پارکهای شهری منطقه 6 رقمی معادل 68.85 هکتار است که شامل 26 پارک شهری در مقیاسهای متفاوت می باشد . بر این اساس با توجه به جمعیت 281305 نفری منطقه 6 تهران، سرانه برخورداری از پارکهای شهری در منطقه 6 تهران ، به طور متوسط 44/2 متر مربع برآورد شده است که البته در مناطق مختلف با توجه به تفاوت تعداد جمعیت و مساحت پارکها، بسیار متفاوت است . با احتساب فضاهای سبز تحت اشغال بلوارها، میادین و لچکیها، مساحت کل فضای سبز منطقه 6 تهران 111130000 متر مربع می باشد و بر این اساس، سرانه فضای سبز منطقه 6 تهران برابر با 95/3 متر مربع می باشد. در صورتی که حداقل سرانه استاندارد فضای سبز را معادل ? متر مربع را در نظر بگیریم، منطقه 6 شهرداری که دارای سرانه فضای سبز 95/3 می باشد، پایین تر از سطح استاندارد قرار گرفته و فاقد حداقل استاندارد سرانه پارک می باشند . و 05/3 متر مربع تا حداقل استاندارد فاصله دارد. بنابراین این منطقه شهرداری با کمبود جدی فضای سبز شهری به ویژه در بخش پارک ها و بوستان های شهری مواجه است. مشخصات و مساحت فضای سبز و سرانه ها در جدول های 3 و 4 آورده شده است. معرفهای عملکردی ، از طریق سوالهایی در قالب پرسش نامه های مسئولین و شهروندان ( در قالب طیف 5 گانه لیکرت از خیلی کم (1) تا خیلی زیاد (5) عملیاتی گردید. برای داوری در مورد دلایل عدم تحقق فضای سبز در منطقه 6 ، این داده ها بر اساس فراوانی پاسخهای داده شده به گزینه های پنج گانه طرح شده در قالب طیف لیکرت،ابتدا میانگین رتبه ای به دست آمد و سپس آن میانگین به مقیاس بین 1 تا 100 تبدیل شد و امتیاز به دست آمده به عنوان شاخص تعیین کننده برای داوری مورد استفاده قرار گرفت. مطالعات خاک شناسی با حفر پروفیل خاک در انواع مختلف فضاهای سبز شهری و آنالیز فیزیکوشیمیایی انجام گردید. اطلاعات منابع آبی مورد استفاده فضای سبز از سازمان آب و شهرداری اخذ شد و مشخص شد که آب مورد نیاز عمدتا از چاههای عمیق و تعدادی نیز از قنات های موجود تامین می شود وبا استفاده از نمونه گیری و ارسال به آزمایشگاه اقدام به بررسی کیفیت این منابع آبی شد. در مورد گیاهان نیز با مشخص کردن 16 ایستگاه نمونه برداری از انواع فضای سبز شهری ، نمونه هایی از گونه های گیاهی سطح شهر جمع آوری و با استفاده از منابع و فلورهای گیاه شناسی اقدام به شناسایی سیستماتیک گونه ها گردید. آفات و بیماریهای موجود در عرصه فضاهای سبز نیز با عملیات میدانی در سطح شهر جمع آوری و با بهره گیری از منابع علمی موجود شناسایی گردید. در زمینه مشکلات اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی منطقه 6 شهر تهران در فضاهای سبز منطقه 6 تهران، جمع آوری اطلاعات عمدتا با بررسی منابع و اسناد و مدارک موجود (مطالعات کتابخانه ای) صورت پذیرفت. و مشاهدات میدانی رفتارهای اجتماعی شهروندان با فضای سبز نیز تکمیل کننده بود. ابتدا با استفاده از طیف لیکرت، پاسخنامه ها را به 5 گروه( از خیلی موافق=5 تا خیلی مخالف=1) تقسیم می می کنیم.spss کنیم و وارد نرم افزار دسته بندی می کنیم.x8تا x1از ،داده های حاصل از پاسخنامه را در مورد شاخص های عدم تحقق سپس برای آزمون روایی سوالات از آزمون آلفای کرونباخ استفاده می شود.تحلیل آزمون نشان می دهد که میزان آلفا برابر 0.631 است که نشان از پایایی تقریبا خوب سوالات پرسش نامه است.با بررسی 8 شاخص مذکور(کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی، اقلیمی، زیست محیطی، فرهنگی و حقوقی-قانونی) در عدم تحقق سرانه فضاهای سبز در منطقه 6 و با استفاده از روش تحلیل چند متغیره میزان تاثیر هرکدام از این عوامل در عدم تحقق سرانه فضاهای سبز در منطقه 6 مشخص شد . برای محاسبه رابطه و میزان همبستگی هریک از شاخص ها با عدم تحقق سرانه فضاهای سبز منطقه 6 از روش رگرسیون لجستیک استفاده شد .در کلیه متغیر های فوق ضریب همبستگی پیرسون و نیز سطح معنی داری بین متغیر های هریک نشان می دهد که همه متغیرها دارای سطح معنی داری قابل قبولی هستند و مقدار sig= 0/000<0/005 بیانگر متفاوت بودن متغیر ها و وجود همبستگی بین آنهاست. میزان f بدست آمده برای هر شاخص بیانگر آن است که هزارم معنی دار باشد، به این معنی که حداقل یکی از متغیرهای مستقل در پیش بینی متغیر وابسته) عدم تحقق سرانه فضاهای سبز منطقه 6 (موثر می باشد.

ازجمله دلایل ناپایداری وعدم تعامل در سکونتگاههای شهری و روستایی، عدم تطبیق طرحها و برنامه های به اجرا در آمده با خواسته ها و نیاز های وا قعی مردم و عدم مشارکت آنان دراین طرحها بوده است. مدیریت مشارکتی در کشورهای پیشرفته با بهره گیری ازهمسویی وهمکاری بخش های عمومی وخصوصی ، به ویژه مشارکت مردمی، بسیج تأمین مالی از نهادهای مردمی، خیریه، وبخش خصوصی است . کار آمد ترین شیوه جلب مشارکت مردمی در احیای حیات شهری ، به کارگیری ابزارهای احیای اقتصادی است که در جامعه نهادینه شده است . اما در کشور ما به علت اقتصاد تک محصولی (اقتصاد وابسته به نفت) و افزایش شتابان جمعیت شهری به گسترش سطح شهرمنجر شده است. میزان مشارکت مردم در فرایند مبلمان شهری و نیز تابعی از شرایط کلان اقتصادی کشور می باشد . مسئله مبلمان شهری ونحوه مداخله در آنها یکی از پیچیده ترین موضوعات واقدامات فرا روی مدیریت شهری می باشد.این موضوع خود شامل حوزه های بسیار وسیعی است که همواره مورد بحث وتوجه بوده است.اصولا مداخله دربحث مبلمان شهری یک فعالیت صرفا عمرانی محسوب نمی شود چرا که ورود به آن نیازمند در نظر گرفتن تمام پارامترهایی موجود در یک حیات شهری اعم از اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی،زیست محیطی وعمرانی میباشد.واین خود برحساسیت مداخله دربحث مبلمان شهری و بالابردن ریسک آن افزوده است. آنچه درمواجهه در بحث مبلمان شهری حائز اهمیت است این است که امری دفعی ومقطعی نیست بلکه می بایست با تهیه طرحهای جامع وتفصیلی وبا روندی مستمر و دائم در این حوزه وارد شد و در کنار فعالیتهای عمرانی وکالبدی به ابعاد اجتماعی،اقتصادی وفرهنگی آن نیز توجه عمده نمود. کم توجهی مدیریت شهری به بحث مبلمان شهری - در جهاتی که تغییرات سریع یکی از ویژگیهای آن است آنها را در تنگنای عدم قابلیت و عدم انطباق با نیازهای جدید گرفتارمی سازد با توجه به گستردگی مسا ئل، بهترین گزینه برای بهبود محیط شهری بهره گیری از مشارکت مردمی است.

توسعه فضایی شهر یزد در روند رو به تکامل خود از زمان شروع در بیش از 2000 سال قبل دارای روند نسبتاً متعادلی بود. به طوری که در اکثر فضاهای شهری همه عناصر شهری دارای یک همگونی و سازگاری خارق العاده با یکدیگر بوده اند اما از چند دهه گذشته تغییرات بنیادی در ساختار و سازمان فضایی– کالبدی آن به وجود آمده است و از این منظر مشکلات جدی و پرشماری در پی داشته است. با توجه به اهمیت تحلیل رشد فضایی- کالبدی شهر ها تحقیق حاضر با هدف سنجش و تحلیل فرم و الگوی گسترش کالبدی- فضایی شهر یزد و ارائه راهکارهای اجرایی برای رسیدن به الگوی مطلوب رشد و توسعه فیزیکی انجام پذیرفته است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و از نوع تحقیقات کاربردی است. روش جمع آوری اطلاعات به دو روش مطالعات کتابخانه ای و پژوهش میدانی بوده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات کمی و کیفی و با با استفاده از مدلها و ضرایب آماری همچون آنتروپی شانون، آنتروپی نسبی، ضریب گری، ضریب موران، منحنی لورنز و مدل هلدرن بوده است. نتایج تحقیق بیانگر رشد کالبدی بی قواره شهر یزد است. بر اساس نتایج مدل هلدرن 60 درصد از رشد شهر در فاصله سال های 1360تا 1390مربوط به رشد جمعیت بوده و40 درصد باقیمانده آن مربوط به رشد افقی و اسپرال شهر می باشد که نتیجه آن کاهش تراکم ناخالص جمعیت و افزایش سرانه ناخالص زمین شهری و نهایتاٌ گسترش افقی بدقواره(اسپرال) شهر یزد بوده است. الگوی رشد و توسعه شهر یزد در چند دهه گذشته مطلوب نبوده و با اصول رشد و توسعه هوشمند شهری منطبق نیست. کلمات کلیدی: توسعه فیزیکی، فضای شهر، رشد اسپرال، رشد هوشمند، مدل هلدرن، یزد

چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده.) این روزها نقش مبلمان شهری در خدمت رسانی به شهروندان هر شهر بر کسی پوشیده نیست. اما مسئولین امر و دست اندرکاران امور شهری معتقدند که گذشته از امر خدمات رسانی، حفظ هویت و زیبایی سیمای شهری نیز از اولویتهای بالایی برخوردار است. چنانچه بعضاً مشاهده می شود با گسترش بی ضابطه بسیاری از شهرهای بزرگ و افزایش جمعیت رفته رفته تسلط مسئولین شهری به کنترل اوضاع اجتماعی و پرداختن به امور سیمای شهرها و ساماندهی آنها، کمتر از گذشته می شود و گاهی هویت حفظ سیمای بصری در زیر پوشش عملکردها و پاسخ به نیاز روزمره شهروندان به فراموشی سپرده می شود. در بعضی موارد نیز به جرات می توان گفت هجوم بی رویه و حساب نشده جمعیت از روستاها و شهرهای کوچکتر به شهرهای بزرگ و به ویژه کلان شهرها و در نتیجه نیاز بیشتر به خدمات شهری مناسب، باعث به وجود آمدن سیمایی نامناسب و اغتشاش در هویت و کالبد شهر می شود. بطوری که در بسیاری از موارد برای پاسخ گویی به نیاز شهروندان در امر خدمات شهری، دقت فدای سرعت شده و حفظ و هویت زیبایی به ویژه در مبلمان شهری قربانی نیازهای مقطعی و نسنجیده می شود. برنامه ریزی در خصوص طراحی فضاها و مبلمان شهری یکی از اصول است که مسئولان و مدیران با آن سرو کار دارند. بررسی و تحلیل طراحی فضاها و مبلمان شهری و یافتن نقاط ضعف و قوت و ارائه پیشنهادات و راهکارهای علمی و عملی برای تقویت نقاط ضعف طرحهای شهری و همچنین هماهنگی میان بخشها با به فعل درآوردن پتانسیلهای موجود در رأس مدیریت امور شهری قرار دارد که موضوع این رساله می باشد. در این پایان نامه سعی شده است تا پس از بررسی و تحلیل فضاها و مبلمان شهری به ارزیابی وضعیت اقتصادی شهر و افزایش مطالعات در راستای بهبود طراحی شهری، رعایت استانداردها و اصول فنی در طراحی شهری و همچنین مقایسه وضع موجود با استانداردهای جهانی می باشد. امید دارم پس از اتمام این پایان نامه به نتایج مطلوب در جهت نیل به شهر مطلوب و ایده آل دست یابیم.

بافت های فرسوده شهری صرف نظر ازگونه های متفاوت آن محصول برخی کم توجهی های مدیریت شهری است که در طول زمان بصورت پهنه ای از شهر در آمده که فاقد پایداری و استحکام لازم کالبدی بوده، دسترسی مناسبی برای خانه های آنها بوجود نیامده و از کمبود شدید خدمات رنج می برند، و بطور کلی از گستر? حیات شهری خارج و به بخش های مسئله دار شهری تبدیل شده اند به همین دلیل با توجه به کیفیت پایین زندگی در بخش هایی از آنها، محل سکونت اقشار محروم و مهاجران روستایی و بعضاً غیر ایرانی شده و در نهایت به مکان هایی ناامن و با ناهنجاری های فراوان اجتماعی در پایین ترین سطح کیفیت محیطی تبدیل شده اند. با توجه به ویژگی بافت فرسوده ده ونک که ترکیبی از گونه های مختلف بافت فرسوده مانند بافت فرسوده با پیشین? روستایی، با پیشین? اسکان غیررسمی و بافت فرسوده شهری را در خود جای داده زمینه ساز تخریب هرچه بیشتر باغات و اشغال برخی از اراضی حریم سبز بزرگراه چمران، ترکیب نامتجانس و آشفت? اجتماعی و ایجاد معضلات و مشکلات ثبتی و حقوقی و مالکیتی گردیده است که لزوم مداخله، نوسازی و بهسازی آن را می طلبد. در این پژوهش تلاش بر این است تا با برنامه ریزی و طراحی شهری رویکرد مداخله و سامان دهی به گونه ای باشد که مسائلی همچون حل و فصل اجتماعی این محدوده، حفظ هویت کالبدی و نجات و حفظ هسته های سبز باقی مانده، حذف ساخت و سازهای حاشیه ای و ریز دانه، ارتقاء کیفیت سکونت و سطح فرهنگ مردم، تأمین فضاهای خدماتی، عمومی، گذران اوقات فراغت و ... مد نظر باشد. رویکرد مداخله و ساماندهی در این محدوده باید مبتنی بر ساکنان قدیمی باشد چراکه بازگرداندن هویت و سرزندگی به این مکان ها ضروری می باشد

امروزه کیفیت زندگی شهری به عنوان اصلی ترین مساله در بهینه سازی محیط زندگی انسان هاست. بنابراین می توان گفت که کیفیت زندگی منعکس کننده شرایط زندگی و رفاه افراد است. در واقع نظریه کیفیت زندگی، ترویج و توسعه مفاهیم کیفیت محیط زندگی مردم است تا بهترین شیوه های زیستی برای آن ها فراهم شود. نواحی شهری با چالش های مهمی درزمینه های تخریب فیزیکی و محیطی، محرومیت اجتماعی، ناامنی، بیکاری، کمبود مسکن و ترافیک روبرو هستند که این مشکلات کیفیت زندگی شهری را به شدت کاهش می دهند.از این رو در این تحقیق، هدف مهم و اساسی، سنجش سطح کیفیت زندگی ساکنان و شهروندان در منطقه رود دره کن و سنجش میزان رضایت آن ها از زندگیشان می باشد. بر این اساس، به بررسی و مطالعه مدل های نظری ارائه شده در زمینه کیفیت زندگی پرداخته شده است. در این مدل ها به دو دسته شاخص ها ذهنی و عینی پرداخته شده است. اما آنچه که در این پایان نامه مورد بررسی قرار گرفته است، شاخص های ذهنی افراد نسبت به شاخص های اثر گذار بر کیفیت زندگی است و درکی که آن ها از کیفیت زندگی خود احساس می کنند. در نهایت، چهار شاخص برای این ارزیابی در نظر گرفته شده است: شاخص کیفیت کالبدی، کیفیت اجتماعی، کیفیت اقتصادی و کیفیت فیزیکی و محیطی.جامعه آماری مورد بررسی در این پایان نامه، شهروندان ساکن در پیرامون رود دره کن در منطقه 22 شهرداری تهران می باشد. حجم نمونه با استفاده از روش کوکران در حدود 200 نفر محاسبه شده است. در نهایت پس از بررسی های میدانی در منطقه مورد مطالعه(رود دره کن) و پر کردن پرسشنامه از ساکنان به بررسی چهار شاخص کیفیت زندگی از دیدگاه ذهنی آنان پرداخته شد.برای تجزیه و تحلیل و پاسخ به سوالات تحقیق، از روش های آزمون t و روش تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که سطح رضایت ساکنان از کیفیت زندگی شان پایین است. هم چنین بیشترین عامل تاثیر گذار بر درک افراد از کیفیت زندگی، مسایل اجتماعی است.

گردشگری پزشکی یکی از شاخه های صنعت گردشگری در حوزه سلامت می باشد. گردشگری پزشکی فرصت هایی را برای بیمارستان ها فراهم می آورد تا از توانمندی های خود برای ارائه خدمات به بیماران داخلی و خارجی استفاده نمایند. از این رو می تواند مزیت های اقتصادی چشمگیری را برای کشورها فراهم سازد. امروزه گردشگران درمانی ( بیماران) و میزان رضایتمندی شان نسبت به چگونگی دریافت خدمات درمانی، به عنوان مهم ترین رکن این حوزه، مورد توجه خاص کارشناسان گردشگری و دست اندرکاران اقتصادی جوامع، به ویژه کشور های در حال توسعه قرار دارند. ایران نیز به دلیل دارا بودن پتانسیل های فراوان در زمینه ی گردشگری پزشکی، همچون مراکز درمانی فوق تخصصی متعدد، پزشکان حاذق و خوشنام، ارزان بودن هزینه های درمان نسبت به دیگر کشورها، برخورداری از اقلیم چهار فصل و ذخائر طبیعی درمانی (چشمه های آبگرم)، پذیرای گردشگران درمانی داخلی و خارجی، به ویژه از کشورهای منطقه می باشد. از این رو، در تحقیق حاضر بیمارستان فوق تخصصی درمان سرطان کودکان محک واقع در منطقه ی دارآباد جهت شناسایی مشکلات و چالش های مراجعین، مورد بررسی قرار گرفت و به راهکارهایی جهت توسعه گردشگری پزشکی با بهره گیری از مطالعات میدانی و داده های حاصل از پرسشنامه و تکنیک swot با شناخت کامل از وضع موجود مطالعه موردی بیمارستان محک در راستای تحقق اهداف فوق الذکر دست یافت. که بهترین و موثرترین راهبرد و استراتژی برای توسعه گردشگری پزشکی در بیمارستان محک استراتژی تنوع می باشد، و راهبرد اصلی ما در توسعه حمایت از این سیستم از طریق بیرون پیشنهاد می گردد.

توسعه ی محله ای در قالب فرآیندی مشارکتی، دموکراتیک و مردم محور از چندین دهه ی گذشته، در کشورهای توسعه یافته، به عنوان محور برنامه های توسعه ی پایدار شهری و مناطق کلان شهری مورد تأکید قرار گرفته است. کلان شهر تهران با تنگناهای متعددی در خصوص مدیریت بهینه ی سازمان فضایی شهر روبروست و رویکرد کنونی در مدیریت کلان و متمرکز آن، بدلیل عدم اتکاء به ساز و کارهای محلی، مشارکت مردم، نظام های پایدار اکولوژیک محلی و نهایتا" عدم برآورده سازی نیازهای واقعی ساکنین، به توسعه ی پایدار شهری منتهی نشده است. لذا توسعه ی محلات شهری، به عنوان نقطه ی آغازین توسعه ی مدیریت پایدار تهران شناخته شده است. بنابراین تدوین و ارائه یک الگوی متناسب با فرهنگ، سنت، اعتقادات، پتانسیلهای مالی و فنی مدیریت شهری و همچنین علوم و فنون نوین جهانی با هدف ارتقاء سطح کیفی زندگی ساکنین یک محله بعنوان هدف اولیه و کاهش فاصله میزان سرانه های خدمات شهری با استانداردهای تعریف شده بومی بعنوان اهداف ثانویه که منطبق و برگرفته از اسناد بالا دستی برنامه ریزی های میان مدت و دراز مدت شهری ، از ضروریات و بایسته های مدیریت شهری محسوب می شود. بدین منظور سند توسعه محله کن در شهر تهران بعنوان نمونه موردی طبق روش و الگوی برنامه ریزی راهبردی شامل: شناسائی نقاط ضعف و قوت، فرصت- ها و تهدیدها، تدوین شاخص های توسعه محلات مناطق شهری (براساس چشم انداز، اهداف و راهبردهای منطقه) و انجام مطالعات تکمیلی، شناسائی آسیبهای اجتماعی و راهبردهای برون رفت از آنها با رویکرد نیاز محور و دانش محور منطبق با عدالت اجتماعی محله از طریق همکاری و مشارکت گسترده ساکنین محله با تاکید بر تعامل با اعضاء شورایاری، نخبگان ، ائمه جماعات و معتمدین محله با هدف اصلی تامین توسعه پایدار شهری، تامین سرانه خدمات شهری- نیازسنجی و تامین کمبودها و نیازهای اساسی محلات - ایجاد محیط مناسب و با کیفیت زندگی در مناطق شهری- عبور کم هزینه از وضع موجود و رسیدن به وضع مطلوب - تعیین خط مشی مدیریتی پایدار از طریق ایجاد ظرفیت های اجتماعی و مشارکت همگانی، در قالب پژوهش تحلیلی –کاربردی مورد بررسی قرارگرفته است که منجر به ارائه راهبردهای: اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی وکالبدی – محیطی و در نهایت ارائه طرح های پیشنهادی جهت تحقق اهداف تعیین شده گردیده است . کلمات کلیدی : توسعه محله ای، مشارکت عمومی، الگوی توسعه

پدیده های طبیعی و انسانی در مکان گزینی، گسترش و توسعه ی فیزیکی شهرها تأثیر بسزایی دارند. مراکز شهری به دلیل وجود زیر ساختهای اجتماعی و فیزیکی می توانند محل مناسبی برای جذب گردشگران باشند. هر منطقه با توجه به پتانسیلها و امکانات موجود خود می تواند از طرق مختلف در محور توسعه قرار گیرد و با توسعه در یک بخش، زمینه توسعه سایر بخشها را نیز فراهم سازد. اولین قدم برای توسعه منطقه، توسعه اقتصادی آن است. با توجه به هدف عمده گردشگری که تولید درآمد و جذب سرمایه برای منطقه است، نقش راهبردی و کلیدی گردشگری در توسعه منطقه ای نمایان می گردد. در سالهای اخیر رقابت به عنوان یک مفهوم اقتصادی که بر توسعه پایدار صنعت سفر و گردشگری تاثیر گذار است، مطرح می باشد.. لذا پژوهش حاضر سعی در شناخت عوامل و موانع گسترش فیزیکی شهر کلاردشت دارد تا با شناخت هر چه بهتر و بیشتر نقاط قوت و فرصت های موجود و نقاط ضعف و تهدیدهای خارجی سعی در گسترش صنعت گردشگری به ویژه اکوتوریسم نماید. در این راستا ابتدا با استفاده از روش های اسنادی، کتابخانه ای، مراجعه به سازمان ها و ادارات و مراکز مرتبط داده ها و آمارهای مورد نیاز گرد آوری و سپس با مطالعات میدانی و استفاده از مدل swot اقدام به تجزیه و تحلیل داده ها به عمل آمد. با توجه به نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای موجود در منطقه مورد مطالعه استراتژی مناسب تعیین و بهترین راهکار ارائه شد. نتیجتاً باتوجه به مطالب گفته شده در کل می توان گفت که برای جذب گردشگر و توسعه ی صنعت گردشگری به ویژه اکوتوریسم شناساندن جاذبه های طبیعی شهر کلاردشت و دانستن بیشتر درباره آنهاابزار لازم برای تصمیم گیری را به دست برنامه ریزان داده و به آنان کمک می کند روابط پیچیده بین مکانیسم الگوهای توسعه گردشگری در شهر کلاردشت و اثرات آن را درک کنند و نتایج این تغییرات برای ارائه برنامه های جامع تر در جهت توسعه گردشگری شهرکلاردشت حائز اهمیت خواهد بود.

نقش اساسی سازمان ثبت احوال درجمع آوری اطّلاعات جمعیّتی از طریق آمارهای ثبتی اشاره و با توجّه به رشد فزاینده که درثبت به موقع وقایع (درصد جاری و نرخ) آن ها به وجود آمده بیان گردیده که آمارهای ثبتی می تواند قابل اطمینان و اتّکا باشد و پیش بینی شده که با توجّه به روند پیگیری و انجام پروژه ها و طرح های ویژه ی ثبت وقایع حیاتی و اهداف مورد نظر سازمان و به کارگیری روش های نوین سیستم های مکانیزه و به روز نگهداشتن آمار و اطّلاعات جمعیّتی در پایگاه کشور و در نهایت دسترسی به ثبت وقایع ولادت و وفات بالای 95 درصد در مهلت های قانونی 10 و 15 روز، بتوان در آینده ای نزدیک از دیگر روش های جمع آوری اطّلاعات جمعیّتی که به صورت موازی در کشور انجام می گیرد، بی نیاز و با اطمینان کامل بتوان از اطّلاعات پایگاه اطّلاعات جمعیّتی کشور استفاده مطلوب رادر راستای برنامه ریزی وسیاست گذاری هرچه بهتر برای شهر و شهروندان داشت.

برنامه ریزی شهری به عنوان فرآیند ی پویا ارتباط تنگا تنگی با مطالعات پدیده های طبیعی دارد و یک برنامه ریزی متفکرانه به طور مستقیم و غیر مستقیم متأثر از پدیده های طبیعی حاکم بر منطقه و شهر می باشد در میان پدیده های طبیعی شرایط زمین شناسی، شرایط آب و هوای، شرایط هیدرولوژیکی و ژئومورفولوژیکی اصلی ترین پدیده های هستند که در فرایند برنامه ریزی شهری باید مورد توجه قرار گیرند. بلایای طبیعی در اکثر شهر های کشورمان از جمله ایلام در صورت وقوع به دلیل رشد فیزیکی بی رویه و بدون توجه به مسائل زمین ساختی و ژئومورفولوژیک، محیطی و عدم توجه به اصول فنی مهندسی و استاندارهای طراحی شهری، باعث می شود که سلامت جانی و مالی شهروندان به مخاطر بیفتد، و از انجای که کشور ایران یکی از بلا خیز ترین نقاط دنیا به شمار می آید که همواره مورد تهدید بلایای طبیعی از جمله دو بلای معرف کشورمان یعنی سیل و زلزله می باشدو با توجه قرارگیری شهر ایلام در مناطق با خطر بالای زلزله، و پدیده لغزش و سازه های با عمر طولانی و دوام پایین سازه ها و مصالح غیراستاندارد، شبکه های ضعیف و فرایند های دامنه ای، شیب زیاد، فرونشست زمین و فرسایش، قرارگرفتن در مسیر مسیل های متعدد و عدم ساماندهی آنها، همواره مخاطره آمیز بوده و با کمک برنامه ریزی شهری می توان تا حدودی از تلفات جانی خسارات مالی به شهر و شهروندان کاست. کلیدواژگان: برنامه ریزی، برنامه ریزی شهری، بلایا، بلایای طبیعی، زلزله، سیل

چکیده: 1-هدف پژوهش( حداکثر دو خط): شناساندن شیوه مدیریت شهری شهرداری منطقه 8 تهران، ارتقاء سطح کیفی مدیریت شهری شهرداری منطقه 8 ، افزایش مشارکت مردم در اداره مدیریت شهری شهرداری منطقه 8 تهران و در نهایت پیشنهاد یک الگوی مناسب و بهینه جهت مدیریت شهری شهرداری منطقه 8 تهران. 2- روش نمونه گیری افراد نمونه از نظر تعداد جنس و غیره( حداکثر دو خط): از طریق مطالعه متون و اسناد و مدارک موجود در کتابخانه ها و سازمانهای مرتبط با مدیریت شهری منطقه 8 شهرداری تهران و ارتباط با شهرداری و شورای اسلامی شهر تهران 3- روش پژوهش (حداکثر دو خط): این پژوهش برای اصلاح وضعیت مدیریتی و ارتقاء سطح کیفی مدیریت شهری به روش توصیفی – تحلیلی و نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای می باشد. 4- ابزار اندازه گیری (حداکثر دو خط): از طریق فیش برداری ، مطالعه اسناد و مدارک و کتب موجود در کتابخانه ها و سازمانهای مرتبط با مدیریت شهری و مقایسه بین آنها. 5- طرح پژوهش ( حداکثر دو خط): بررسی و مطالعه چگونگ مدیریت شهری شهرداری منطقه 8 تهران نشان می دهد سازمانها متعددی در امور مدیریت شهری شهرداری منطقه 8 شهر تهران تأثیر گذار و مرتبط می باشد. برای هماهنگی بین سازمانهای فوق نیاز به یک مدیریت واحد هماهنگ می باشد. 6- نتیجه گیری ( حداکثر سه خط): در بررسی انجام شده به این نتیجه رسیدم برای هماهنگی بین سازمانهای مرتبط با مدیریت شهری شهرداری منطقه 8 تهران نیاز به تغییر و تحول در سلسله مراتب عناصر مدیریت شهری در سطح فرابخشی، بخشی و محلی می باشد. همچنین در جهت بهبود سطح کیفی مدیریت شهری شهرداری منطقه 8 شهر تهران در سطح محلی نیاز به مشارکت مردم و سازمانهای غیر دولتی و ارتباط متقابل و دو طرفه بین سازمانهای محلی و بخش خصوصی( مردم و سازمانهای غیر دولتی) در امور مدیریت شهری شهرداری منطقه 8 تهران می باشد.

این پژوهش شناسایی نواحی مستعد توسعه ی گردشگری در شهرستان سردشت را مد نظر دارد برای این منظور از مدل اکوگردشگر و تکنیک swot استفاده شده است. هر یک از پارامترهای انجام شده در مدل اکوگردشگر از قبیل شکل زمین (در صد شیب، ارتفاع از سطح دریا و جهت های جغرافیایی)، خاک شناسی(حاصل خیزی، عمق بافت و زهکشی)، پوشش گیاهی(تراکم فرم رویشی ووضعیت مراتع)، سنگ، شناسایی مناطق حفاظت شده،وضعیت اقلیمی(توزیع دما، رطوبت، روزهای آفتابی و سرعت متوسط باد)و دبی آب، به طور جداگانه بررسی و نقشه رقومی هر یک تهیه گردید. لایه های فوق طبق هدف مورد نظر و بر اثر داده های پیشنهادی مدل اکوگردشگر صورت گرفت و تجزیه و تحلیل ، جمع بندی و ارزیابی داده ها با استفاده از نقشه ی نهایی پهنه بندی نواحی مستعد توسعه گردشگری شهرستان سردشت تهیه شد.همچنین با استفاده از تکنیک swot نقاط قوت و ضعف گردشگری در این شهرستان بررسی و تحلیل شده است. در این تحقیق مشخص شد که با وجود آثار و ابنیه تاریخی- فرهنگی بسیار و جاذبه های طبیعی و همچنین پتانسیل بالای شهرستان سردشت از نظر گردشگری، در صورت برنامه ریزی صحیح و اصولی، مدیریت کارا و تربیت نیروی انسانی ماهر، گردشگری شهری می تواند در کنار جاذبه های طبیعی سبب ارتقاء و توسعه گردشگری در این شهرستان شود.

هر منطقه باتوجه به پتانسیل ها وامکانات موجود خود می تواند از طرق مختلف در محور توسعه منطقه ای قرار گیرد وبا توسعه در یک بخش ، زمینه توسعه سایر بخشها را نیز فراهم سازد.با توجه به نقش اقتصاد در توسعه منطقه ای وبا توجه به هدف عمده گردشگری که تولید درآمد وجذب سرمایه برای منطقه است.نقش راهبردی وکلیدی گردشگری در توسعه پایدار منطقه ای نمایان می گردد.در این تحقیق ، با تاکید بر جاذبه های گردشگری منطقه کندوان استان آذربایجان شرقی سعی شد ضمن شناسایی پتانسیل ونقاط قوت گردشگری منطقه و مطالعه نقاط ضعف و نارساییهای موجود ، از طریق ارائه یک برنامه ریزی استراتژیک وبا استفاده از تکنیک سوات راهبرد مناسبی برای توسعه گردشگری در این منطقه ارائه شود. پژوهش حاضراز نوع کاربردی و روش انجام آن تحلیلی – توصیفی ا ست . در جمع آوری داده ها از روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه ) استفاده شده است .جامعه آماری پژوهش، شامل دو گروه سرپرستان خانوار ساکن در منطقه گردشگری کندوان و مسئولان مرتبط با امورات گردشگری در این منطقه می باشند. تلاش این تحقیق بر اساس رسیدن به یک پاسخ مناسب بر این سئوال می باشد که آیا گسترش توریسم در منطقه گردشگری کندوان منجر به ایجاد توسعه در بخش اقتصادی نواحی روستائی این منطقه شده است ؟ و الگو و برنامه راهبردی مناسب گسترش توریسم جهت دستیابی به توسعه اقتصادی منطقه گردشگری کندوان کدام است ؟.شاخصهای تحقیق از نوع اقتصادی بوده وشامل متغیرهای اشتغال، درآمد و قیمت زمین می باشد که نتیجه حاصل در هریک بخش متفاوت بوده و بطوری که با توجه به تعداد شاغلین در بخش شغلهای مرتبط با گردشگری تعداد 7 شغل برای ساکنین محلی از تعداد 139 نفر مورد تحقیق، و تعداد 3 نفر از 25 نفر مسئولان مرتبط با بخش گردشگری بومی خود منطقه مورد مطالعه بودند و هیچ زنی از ساکنین محلی نیز در ارتباط با مشاغل گردشگری فعالیت ندارد. که در مقایسه چنین به نظر می رسد که در بخش اشتغال سرمایه گذاری های انجام گرفته عملا کارایی لازم را نداشته است.و این امرضرورت برنامه ریزی درست و مناسب را بیش از پیش مشخص می کند.

روند رو به رشد شهرنشینی و مهاجرت گسترده از شهرها و روستاهای دیگر به کلانشهر تهران و از سویی اثرگذاری متغیرهای هویت -مکانی، ازخودبیگانگی، سبک زندگی، بی تفاوتی، عقلانیت و کاهش پیوند عاطفی بر میزان سطح شهرگرایی در مطالعه حاضر این ضرورت را ایجاب می کند تا زمینه بررسی و تحلیل عوامل موثر بر میزان تفاوت سطح شهرگرایی در دو منطقه سه ونوزده تهران فراهم آید.در پژوهش حاضر به منظور تحلیل عوامل موثر بر میزان تفاوت سطح شهرگرایی در مناطق مطالعاتی، علاوه بر اطلاعات پرسشنامه ای مرتبط به 400 نفر از ساکنان دو منطقه که به صورت تصادفی انتخاب شدند، از دو رویکرد جبرگرایی و ترکیب گرایی نیز استفاده شد.از منظر دیدگاه جبرگرایی فرض بر این است که شهرنشینان شهرتهران دارای شیوه ی زندگی شهرگرایی هستند اما میزان شهرگرایی و تاثیرآن در همه ی افراد یکسان نیست و براساس دیدگاه ترکیب گرایی بسته به ویژگیهای اقتصادی، اجتماعی میزان شهرگرایی آنان متفاوت می باشد. یافته های پژوهش برحسب محاسبه ی ضریب همبستگی پیرسون، مبین وجود رابطه ی معنادار بین شهرگرایی با هویت مکانی، کاهش پیوند عاطفی، عقلانیت و سبک زندگی در منطقه3 و وجود رابطه ی معنادار بین شهرگرایی با ازخودبیگانگی، بی تفاوتی، کاهش پیوند عاطفی ، عقلانیت در منطقه 19 می باشد. نتایج حاصل از خروجی آزمونهای ، ، و همبستگی تفکیکی به منظور بررسی تاثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی بر تفاوت شهرگرایی افراد، رابطه ی معنی دار سن، تحصیلات، مدت اقامت در تهران با متغیرشهرگرایی در منطقه 19و رابطه معنی دار سن، تحصیلات، مدت اقامت در تهران و میزان درآمد با متغیر شهرگرایی درمنطقه3 را تایید می نماید. مقایسه -نتایج آزمون همبستگی جزئی با همبستگی تفکیکی نشان میدهد، متغیرسن از بین عوامل اجتماعی و اقتصادی در هر دو منطقه بیشترین تاثیر را بر میزان شهرگرایی داشته و مدت اقامت درتهران در رتبه دوم میزان تاثیرگذاری بر متغیر شهرگرایی می باشد.

ساختاری کالبدی شهرها متأثر از جریانات طبیعی، اجتماعی و اقتصادی بتدریج دچار تغییر و فرسودگی گردیده و ضرورت بازسازی و نوسازی آنها در طول ادوار مختلف احساس گردیده است. که از پیامد های آن " از بین رفتن منزلت در اذهان شهروندان، فقدان شرایط زیست پذیری، پایین بودن ضریب ایمنی در برابر حوادث و نیز نابسامانی های کالبدی، اجتماعی،قتصادی" به نوبه ای نتیج? عملکرد نامتناسب و فرسوده ساختار مدیریت شهری وقدیمی بودن قوانین شهرداری است لذا بهسازی بافت های فرسوده را می توان از بالاترین اولویت های حال حاضر مدیریت شهری به شمار آورد. تجارب ایران و جهان نشان داده اند نوسازی بافتهای فرسوده شهری، فرآیند و فعالیتی میان بخشی بوده و بدون مشارکت دولت، شهرداری ، بخش خصوصی و حضور و مشارکت مردم قابل انجام نمی باشد ولی متاسفانه اتفاقی که در تمامی این سال ها حادث شده است عدم هماهنگی برنامه ها و اقدامات نهادها و دستگاه های متولی و همچنین عدم توجه به اهمیت حضور و نقش مردم در نوسازی بافتهای فرسوده شهری می باشد در این تحقیق بررسی های صورت گرفته در خصوص راهکارهای موجود و انواع رویکردهای مداخله در بافت های فرسوده شهری بیان شده و با استفاده از بررسی های میدانی و تحلیل نرم افزاری، راهکارهای کاربردی در محدوده مورد مطالعه، ارائه گردیده است. نتایج نشان می دهد که توان های فراوانی در مدیریت شهری برای ساماندهی نیروهای مشارکت مردمی و بخش خصوصی و مشارکت دولت در محدوده ی مورد بررسی وجود دارد و مدیران شهری باید بستر لازم را فراهم نمایند.

امروزه مسایل و مشکلات مرتبط با امر جابجایی در کلان شهر ، به شکل ازدحام ترافیک، اتلاف زمان، آلودگی هوا و سایر مزاحمت های محیط زیستی خودنمایی می کند. همراه با رشد سریع جمعیت شهری و توسعه ی شهرها، عامل مهمی که در ابعاد گوناگون زندگی انسانها موثر بوده ومورد توجه قرار می گیرد، حمل ونقل ترافیک است. جابجاشدن انسانها در شهرهای بزرگ از بابت زمان، ایمنی، هزینه دارای اهمیت خاصی بوده ومورد توجه مدیران شهری می باشد. حمل ونقل ریلی به شیوه های مترو، تراموا، ترن هوایی و.... به علت دارا بودن مزیتهایی از قبیل سرعت، پاک وبدون آلودگی محیط زیست، جابجایی انبوه ، دارای جایگاه ویژه در حمل ونقل شهری است بهسازی حمل ونقل عمومی در شهرهای در حال توسعه بحث حاضر دنیاست. راهکار جدید اقتصادی و کارای مقابله با ازدحام در خیابانهای شهری خصوصاً در قسمت های تجاری، بکارگیری سامانه های تندرو از جمله مترو است ایجاد این سیستم می تواند باعث گستره انتخاب وسایل نقلیه عمومی ودر نتیجه کاهش حجم وسایل نقلیه شخصی و به تبع آن، کاهش ترافیک و آلودگی هوا گردد.گسترش جمعیت شهری ومسئله ترافیک از جمله مهمترین عواملی است که لزوم طراحی واجرای سیستم های حمل ونقل سریع وکم هزینه از جمله قطار شهری (مترو) را در شهر تبریز ضروری ساخته است. تحقیق حاضر با عنوان «نقش مترو در کاهش ترافیک شهری تبریز» با هدف بررسی زمان انتظار و زمان سفر مسافران سیستم مترو ومیزان استفاده افراد تحصیل کرده از سیستم وتاثیری که اجرای این سیستم در ترافیک شهر تبریز داشته، انجام شده است. برای انجام تحقیق از روشهای مطالعات کتابخانه ای ومصاحبه برای بررسی ادبیات وپیشینه تحقیق و همچنین بدست آوردن اطلاعات کلی در مورد موضوع تحقیق استفاده گردیده است؛ واز نرم افزارهای spss, excel و gisبرای آنالیز داده¬های پرسشنامه استفاده شد. طی بررسیهای به عمل آمده مشخص شد که رابطه معنی داری بین میزان استفاده از مترو وسطح تحصیلات وجود دارد. وافراد با تحصیلات بالا به میزان زیاد از این سیستم استفاده می کنند. در باب تاثیر سیستم مترو بر زمان انتظار وزمان سفر استفاده کنندگان باید گفت که با احداث این سیستم زمان انتظار مسافران در ایستگاه های اتوبوس و brt کاهش پیدا کرده است و از 20 دقیقه به کمتر از 5 دقیقه رسیده است وزمان سفر استفاده کنندگان نیز کاهش یافته واز 45 دقیقه(با اتوبوس) به29 دقیقه(با (brt وبه20دقیقه (با مترو) رسیده است. در مورد فرضیه تاثیر سیستم قطار شهری برترافیک شهر تبریز طی بررسی انجام گرفته مشخص شد که استفاده از سیستم مترو باعث کاهش ترافیک مسیر مورد مطالعه شده است.

امروزه ازمهم ترین مسائل ومعضلات شهری به خصوص مناطق شهری کشورهای توسعه نیافته حمل ونقل عمومی درون شهری است.به طوری که کمبودونارسایی حمل ونقل عمومی از موانع اساسی رشد وتوسعه شهری به شمار می رود.سیستم حمل ونقل باید درعین حال که نیازجابه جایی افرادجامعه راتامین می نمایندازنظرمالی نیزقابل توجیه باشند. هدف اساسی سیستم حمل ونقل عمومی جابه جایی انبوهی ازمسافران درساعتهای اوج ترافیک به ویژه سفرهای به قصداشتغال می باشند.دراین پروژه تحت عنوان تحلیل وضعیت حمل ونقل عمومی به منظورساماندهی آن(نمونه موردی:منطقه 10کرج) به بررسی حمل ونقل عمومی منطقه که اتوبوس بوده پرداخته شده است وهدف ازاین پروژه ، بررسی وضعیت تجهیزات وامکانات ایستگاهها واتوبوسها وکیفیت سرویس دهی وتعداداتوبوسها نسبت به جمعیت مسافران پرداخته شده است.وازروش کتابخانه ای جهت جمع آوری اطلاعات وجهت پاسخگویی به سوالات وفرضیات با پخش پرسشنامه دربین مسافران اتوبوس وایستگاهها ، وبازدید میدانی وگرفتن عکس ، مصاحبه با مسئولین سازمان اتوبوسرانی وبااستفاده ازنرم افزار spssبه تجزیه وتحلیل داده ها پرداخته شده ، وبه این نتیجه رسیده که حمل ونقل عمومی منطقه موردنظرباناسازگاری وکمبودمواجه است.

فناوری اطلاعات و ارتباطات، در جهان امروز نبض اطلاع رسانی و احیاء پتانسیل گردشگری ملل را در اختیار دارد. بنابراین رشد سرمایه گذاری و توسعه این بخش می تواند خلاء و شکاف موجود در سایر زمینه ها را جبران نماید و کشور ما را در عرصه دنیای مجازی به جهانیان معرفی و لزوم بهره مندی از فضای سایبر در توسعه اکوتوریسم را مطرح نماید. در واقع اگر مهمترین موانع موجود در توسعه صنعت اکوتوریسم کشور را کمبود امنیت، نارسایی خدمات زیر بنایی، عدم شناخت کامل و معرفی جاذبه های اکوتوریستی، عدم سهولت در تهیه ویزا، رویداد، شکاف فرهنگی، تخریب آثار اکوتوریستی و ... فرض کنیم، فناوری اطلاعات و ارتباطات با توسعه زیرساخت های تحت وب، مدل سازی (dmo) سازمان مدیریت مقصد، (crs) نظام ذخیره جا،(crm) نظام مدیریت مشتری واستفاده از ابزارها و فناوری هایی چون gis و یا توسعه گردشگری مجازی (virtual tourism) می تواند بر مشکلات موجود غلبه نماید و زمینه توسعه اکوتوریسم را موجب می شود، چرا که توسعه مستلزم آن است که آثار و جذابیتهای اکوتوریستی برای نسل های آینده حفظ شوند که این مهم در گرو توسعه فناوری های نوین است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که مدل سازی و ابزارهای زیر مجموعه فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند بخش زیادی از مشکلات موجود در این زمینه را رفع نماید. این پژوهش ضمن بررسی موانع و مشکلات در توسعه صنعت اکوتوریسم، راهبردها و مدلهای مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات و توسعه اکوتوریسم در شهر تهران را بررسی نموده و در پایان راهکارها و پیشنهاداتی را ارائه می نماید.

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): یکی از معضلات شهرها بافت های ناکار آمد و فرسوده شهری است.در ایران اگر چه آغاز فعالیتهای شهرسازی به حدود سال1312ه.ش بر می گردد؛اما سابقه پرداختن به موضوع ساماندهی و احیاء بافتهای فرسوده به شکل آکادمیک و منسجم مربوط به چند دهه اخیر و بخصوص پس از تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی در سال 1351ه.ش می باشد. محله گرگان با وسعتی حدود 45 هکتار و دارای جمعیتی، در حدود13341 نفر در غالب 3599 خانوار در سال1385 از جمله مناطقی است که دچار این معضل بوده که نمونه موردی این پژوهش می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر خانوارهای ساکن در محله گرگان و جمعیت نمونه شامل 355 خانوار از خانوارهای ساکن در این محله می باشد. هدف نهایی این تحقیق مطالعه و شناخت کلی ویژگی های بافت فرسوده محله گرگان است که به دلیل کم توجهی مسئولین نسبت به این بافت ها به یکی از نقاط مشکل ساز شهری بدل شده است و همچنین شناخت محدودیت ها و مشکلات موجود و ریشه یابی آن و ارائه راهکارهای مناسب در جهت بهبود کیفیت زندگی مردم در بافت فرسوده محله گرگان می باشد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات،به صورت اسنادی، کتابخانه ای و میدانی می باشد و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای spss و exel وarc gisاستفاده شده است. نتیجه اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه نشان می دهد که مهمترین مشکلات مردم ساکن در این بافت ها را می توان به دو گروه تقسیم کرد؛ گروه اول: فرسودگی بیش از حد بناهای موجود در محله و معابر باریک و عدم دسترسی با 09/54%، گروه دوم: غیر مقاوم بودن واحدهای مسکونی موجود محله را با 7/81% ذکر نمود.

یکی از معضلات شهرها بافت های ناکار آمد و فرسوده شهری است. سابقه پرداختن به موضوع ساماندهی و احیاء بافتهای فرسوده در ایران به شکل آکادمیک و منسجم مربوط به چند دهه اخیر و بخصوص پس از تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی می باشد. محله نعمت آباد از جمله مناطقی است که دچار این معضل بوده که نمونه موردی این پژوهش می باشد.جامعه آماری پژوهش حاضر خانوارهای ساکن در محله نعمت آباد و جمعیت نمونه شامل350خانوار از خانوارهای ساکن در این محله می باشد.هدف نهایی این تحقیق مطالعه و شناخت کلی ویژگی های بافت فرسوده محله نعمت آباد است که به دلیل کم توجهی مسئولین نسبت به این بافت ها به یکی از نقاط مشکل ساز شهری بدل شده است و همچنین شناخت محدودیت ها و مشکلات موجود و ریشه یابی آن و ارائه راهکارهای مناسب در جهت بهبود کیفیت زندگی مردم در بافت فرسوده محله نعمت آباد می باشد.روش تحقیق در این پژوهش،توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات،به صورت اسنادی، کتابخانه ای و میدانی می باشد. نتیجه اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه نشان می دهد که مهمترین مشکلات مردم ساکن در این بافت ها را می توان به دو گروه تقسیم کرد؛ گروه اول: فرسودگی بیش از حد بناهای موجود در محله و معابر باریک و عدم دسترسی با 57/74درصد،گروه دوم: غیر مقاوم بودن واحدهای مسکونی موجود محله را با 28/84درصد ذکر نمود.

در این پایان نامه ابتدا به نقش مدیریت شهری و برنامه ریزی شهری پرداخته و تاثیرات آن را بر روی ساخت و سازهای شهری بخصوص اراضی زراعی و مرغوب پیرامون شهر مورد مطالعه قرار گیرد. بر اساس مطالعات تاریخی روند گسترش شهر در دوره های مختلف نمایانگر افزایش و گسترش شهر به سمت اطراف و حومه بوده است به گونه ای که با توجه به رشد جمعیت و افزایش مهاجرت و اشتغال از جمله عواملی هستند که موجب توسعه و گسترش شهر شده و می شوند. با توجه به قانون معابر عمومی که در سال 1312 شمسی پیشنهاد و در سال 1330 شمسی مورد تصویب قرارگرفت.گسترش شهر و شهرسازی به سبک مدرن- غربی آغاز گردید.و نطفه های شهر جدید به شهر اضافه شد و شهر با توسعه فیزیکی مواجه گشت و با جذب جمعیت بیشتر و رشد طبیعی جمعیت موجب توسعه و گسترش شهر شد و روند رشد شهر به سمت زمین های کشاورزی بوده است و می باشد.عوامل اصلی که همیشه زمین ها و روستاهای اطراف شهر محمودآباد را تهدید می کند.توسعه افقی شهر محمودآباد می باشد.به صورتی که چیزی درحدود 85/71درصد از ساختمانهای مسکونی در شهر محمودآباد یک طبقه می باشد و 6/23 درصد دو طبقه و تنها 55/4 درصد از دو طبقه به بالاست.این عوامل ذکر شده موجب نابسامانی ها ومشکلات زیادی از قبیل رواج بورس بازی ، گرانی زمین و مسکن و تخریب اراضی روستاهای پیرامون دامن زده است.این روزها این مشکلات موجب تشویق صاحبان اراضی کشاورزی در روستاها برای تغییر کاربری شده است.پس پایان نامه حاضر در نظر دارد که با ارائه راهکارهایی ، مدیریت شهری محمودآباد را طوری هدایت کند که کمترین اثرات سوء را بر زمینه های زراعی اطراف شهر داشته باشد.

هم اکنون منطقه 22 تهران به عنوان فضای تازه تاسیس, یکی ازمهمترین قسمتهای استان و یکی از ایده آل ترین مناطق شهر تهران است. رشد روزافزون جمعیت و تحولات وسیع و دامنه داراقتصادی شهر، بازتابی گسترده در تحولات کالبدی تهران ایجاد نموده است که یکی از این پیامد ها، نحوه شکل گیری منطقه ?? شهرداری تهران می باشد. این منطقه بدون تردید بزرگترین و وسیعترین نمود توسعه شهری متصل به تهران است که با مساحتی بالغ بر ????? هکتار، با هدف رفع کمبودهای خدماتی حوزه غرب تهران و نیز جابجایی بخشی از جمعیت ساکن در بافت های فرسوده تهران مرکزی و اسکان بخشی از جمعیت شهر ایجاد شده است. ?? درصد این منطقه را فضاهای سبز با موقعیت اقلیمی مناسب و جذابیت های بالقوه منحصر بفرد ، به خود اختصاص داده است و تراکم متوسط خانوار در این منطقه ??? واحد در هکتار است. در این پژوهش حجم نمونه 382 نفربوده که محاسب? آن براساس فرمول کوکران با ضریب آلفای کرومباخ وپایایی پرسشنامه بالاتر از 0.70 محاسبه گردیده ودر آن برای توصیف و تحلیل داده ها از جدول توزیع فراوانی ,نمودار میله ای و تحلیل آماری فرضیه های پژوهش بوسیله آزمون کای دو , آزمون آماری tبرای گروه های مستقل ، با استفاده از نرم افزار spss استفاده شده است. پژوهش حاضربا هدف بنیادی و راهبردی شناخت ظرفیت وقابلیت های منطقه 22 شهر تهران بلحاظ توسعه توریسم شهری با در نظر گرفتن تاثیر طرحهای گردشگری در ابعاد اجتماعی,فرهنگی,اقتصادی,کالبدی و مدیریتی است. درانجام مراحل این پژوهش با استفاده از روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای ومطالعات اسنادی و میدانی از گردشگران داخلی, ضمن گرد آوری اطلاعات لازم در خصوص سابقه ایجاد منطقه 22 تهران به مطالعه طرح های فرادست از جمله مجموعه شهری تهران و بهره گیری از دیدگاه های افراد صاحبنظر به روش آماراستنباطی ، پرسشنامه ای با رویکرد شناسایی معضلات و مشکلات از دیدگاه شهروندان وساکنین تنظیم و پرسش های اساسی تحقیق در خصوص توسعه توریسم شهری در رابطه با اجرای طرحهای گردشگری در منطقه 22 تهران مورد بررسی قرار گرفت .در این پژوهش پنج فرضیه ارائه شده به همراه مولفه های آن ,مورد آزمون قرار گرفته اند.فرضیه های مورد تایید قرار گرفته به این ترتیب که طرح های اقتصادی با 39% ،طرح های مدیریتی با 18% ،طرح های اجتماعی با 16% ،طرح های کالبدی با 12% و طرح های فرهنگی با 1% ، به ترتیب بیشترین و کمترین میزان تاثیر را در توسعه توریسم شهری، در ناحیه 1 منطقه 22 تهران، داشته اند .نتایج حاصل روی منطقه نشانگر این است که درتمام سطوح گردشگری وبه ویژه در زمینه گردشگری شهری, جاذبه های اقلیمی در درجه اول اهمیت قرار دارند که بیشترین جاذبه های اقلیمی در بافت جنوبی منطقه که همان دریاچه خلیج فارس است ، متمرکز می باشد و کانون اصلی جذب توریسم شهری را تشکیل می دهد. با توجه به اینکه این منطقه ازشهر دارای پتانسیلها و قابلیت های ارزشمند گردشگری در سطح ملی است ،دردرجه بعدی جاذبه های فرهنگی , هنری و تفرجگاهی نیز می توانند مورد نظر باشند .

در پی گسترش شهرها و به وجود آمدن گسست اجتماعی، نیاز به مطالعات روابط اجتماعی و عناصر تاثیرگذار در این روابط احساس گردید. هم چنین به دنبال رشد وسیع فیزیکی شهرها و گسترده تر شدن دامنه مبادلات انسانی، موضوع هویت یابی در محله های مسکونی و سازماندهی روابط ساکنین شهری با سکونتگاه های زیستی در شهر، واحد محله شهری به یکیاز لوازم ضروری ساماندهی شهری تبدیل شد. در ادامه با تکیه بر روش پرسشنامه ، به جمع آوری داده ها پرداخته شد و از آزمون های آماری chi square ، میانگین داده ها و آزمون فریدمن، برای تجزیه و تحلیل داده ها و اثبات فرضیه ها استفاده گردید و مشخص گردید در جامعه آماری مورد مطالعه که همان شهروندان ناحیه یک شهرداری منطقه 14 تهران بوده اند، روند گسست اجماعی تحقق پیدا کرده که با ایجاد مراکز سرا محله ها، نتایج مثبت تحکیم این روابط بوجود آمده است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش و عملکرد نهادهای محله ای و به طور خاص سرامحله ها بر ایجاد حس تعلق به محله بر اساس ویژگی های خاص محله ای از جمله وجود همبستگی های بین ساکنان و روابط همسایگی و اعتقادات و رسوم خاص در محدوده محلات ناحیه یک شهرداری منطقه 14 تهران بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که سرامحله ها ونحوه عملکردشان و شیوه مدیریت محلی دراین ناحیه سبب افزایش حس تعلق اجتماعی به محله شده است. اگرچه رضایت ساکنان از عملکرد سرامحله ها در حد متوسط بوده است. اما بیشترین اثری که این نهاد در محله داشته است، ایجاد مشارکت در میان ساکنان بوده است.

یکی از اهداف اولیه واصلی فرآیند برنامه ریزی شهری، حفظ و بهبود کیفیت زندگی شهری، و به تبع آن ارتقای کیفیت زندگی است. مفاهیم کیفیت زندگی که درواقع کنشی علیه توسعه ی یک بعدی اقتصادی در سطح ملی و توسعه صرفاً کالبدی در مقیاس شهری است، تلاشی در جهت دستیابی به معیارهای کیفی در عرصه ی برنامه ریزی شهر است. بنابراین ضرورت شناخت وضعیت کیفیت زندگی شهری و سنجش و ارزیابی شاخص های آن به یکی از مهم ترین جنبه های مطالعاتی در مباحث برنامه ریزی شهری تبدیل شده است. در این تحقیق کیفیت زندگی شهری محله های تهرانپارس غربی و شمیران نو، واقع در منطقه چهار شهرداری تهران موردسنجش قرارگرفته است. رویکرد پژوهش حاضر اکتشافی (در دو سطح توصیفی و تحلیلی) و تکنیک آن پیمایشی بوده است. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه محله های موردمطالعه 315 نفر در نظر گرفته شد. در قالب پرسشنامه ای از ساکنان محله های موردمطالعه در رابطه با وضعیت کیفیت زندگی شهری محله خود نظرسنجی شد. تجزیه وتحلیل پرسشنامه با استفاده از روش آمار توصیفی، مدل تحلیل عاملی، آزمون t و رگرسیون چند متغیره انجام گردیده است. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش می توان دریافت که محلات بدون برنامه ریزی شهری و خودرو علی رغم برخورداری از اکولوژی بومی- ارگانیک، کیفیت زندگی پایین تری نسبت به مناطق برنامه ریزی شده دارد. این کیفیت در مسکن، امنیت، حمل ونقل، اقتصادی، بهداشتی، مدیریت، در محله شمیران نو به پایین ترین مقدار نسبت به میانه می رسد. همین معیارها در محله تهرانپارس غربی وضعیت بهتری داشته هرچند که در حد مطلوب نبوده اما از میانه بالاتر است. واژگان کلیدی: کیفیت زندگی، کیفیت زندگی شهری،ابعاد ذهنی و عینی، تهرانپارس غربی، شمیران نو،

حمل و نقل پایداریکی از ستون های اصلی آنچه توسعه پایدار نامیده می شود ایجاد سامانه ترابری پایدار است. پیش نیاز گسترش و بهبود وضع اقتصادی جوامع استقرار و راه اندازی امکانات حمل و نقل عمومی با کارآیی زیاد می باشد. حمل و نقل بار و مسافر در درون و بین شهرها نیاز به امکانات زیربنایی مانند جاده، ریل، فرودگاه و وسایل نقلیه دارد و فراهم آوردن یا استفاده از این امکانات باید به گونه ای باشد که با کمترین هزینه بیشترین کارآیی را داشته باشد. هنگامی که سخن از هزینه به میان می آید منظور فقط پرداخت پول برای اجرای سامانه نیست بلکه هدف کل هزینه ای است که جامعه و محیط پیرامون آن باید برای اجرای یک طرح هزینه نمایند. بر این اساس روش پژوهش اسنادی- تحلیلی است که تجزیه و تحلیل داده ها به صورت توصیفی و با استفاده از مدل swot انجام گرفته است. با توجه به نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موجود در منطقه مورد مطالعه استراتژی مناسب ارائه شده است. در پایان راهکارها و پیشنهاداتی برای بهره برداری بهینه از حمل و نقل بین شهری کشور به منظور توسعه پایدار ارائه گردیده است.

ا پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر احداث دریاچه چیتگر بر شرایط زیست شهروندی در منطقه 22 تهران انجام شد. جامعه آماری را ساکنین منطقه 22، مسئولین و مدیران شهرداری منطقه و بازدیدکنندگان دریاچه چیتگر تشکیل می دهند که طبق آمار تعداد آنها 128.727 نفر می باشند. تحقیق حاضر به صورت توصیفی از نوع پیمایشی می باشد که نمونه آماری آن از طریق نمونه گیری به روش تصادفی و برابر 400 نفر (بر اساس فرمول کوکران) تعیین شده است. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد با مولفه های کاربردی استفاده شده است. برای تعیین ویژگی های روایی سنجی پرسشنامه، روایی صوری آن با نظرخواهی از متخصصین مورد تایید قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده از تحلیل داده های استنباطی مشخص گردید هر سه فرضیه مطرح گردیده شامل تاثیر احداث دریاچه چیتگر بر شرایط زیست شهروندی و زیست محیطی (اکولوژیکی) و حمل و نقل و ترافیک تایید گردیده و رابطه معنا داری بین گویه ها وجود دارد. شایان ذکر است برای ایجاد روحیه ای شاداب و پرانرژی در میان مردم خسته از شلوغی ها و آلودگی های کلان شهر تهران می بایست راهکارها و شیوه های مناسب در راستای مرتفع نمودن معضلاتی مانند: آسیب های زیست محیطی، فقدان فرصت های تفرجی- فراغتی مطلوب، عدم شادابی و سرزندگی زیست اجتماعی شهروندان، اعتیاد، نا امنی و ... در کلان شهر تهران ارائه نمود. به بیان دیگر یک شهر مطلوب و انسان گرا لازم است که بتواند به تمام جنبه ها و نیازهای زندگی ساکنانش پاسخ داده و هیچ یک از نیازهای ایشان را به نفع یا ضرر نیازی دیگر رها نکند.

در عصرحاضر، فناوری اطلاعات و ارتباطات به صورت یک فناوری فراگیر بر ابعاد مختلف زندگی انسان تاثیر گذاشته است. یکی از جلوه های اصلی کاربرد این فناوری نوین که مورد توجه دولت ها قرارگرفته دولت الکترونیک است. دولت الکترونیک نه تنها از لحاظ ساختاری، بلکه از نظر ماهیت هم دولتی مدرن و بر پا شده بر اساس تعامل متقابل و برابر دولت با شهروندان است. از آن جا که استفاده خدمات دولتی به شکل سنتی مستلزم جا به جایی و انجام سفرهای درون شهری می باشد، شکل گیری و گسترش دولت الکترونیکی نقش بسزایی در کاهش سفرهای درون شهری خواهد داشت. در این تحقیق با استفاده از روش های توصیفی و تحلیلی، شاخص خدمات رسانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. در بخش توصیفی از روش اسنادی و کتابخانه ای و در بخش تحلیلی از روش میدانی با استفاده از پرسشنامه بهره گرفته شده است. جامعه هدف، شهروندان منطقه 5 تهران و دفاتر خدمات الکترونیک انتخاب گردید. حجم نمونه بر طبق آزمون کوکران تعیین گردید. داده های استخراج شده بر اساس تکنیک های آماری تجزیه و تحلیل شده است. نتایج پژوهش که بر طبق سه آزمون t تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ساده صورت گرفت نشان می دهد که مقدار آماره t برابر با 82/3 می باشد که در سطح 95 درصد اطمینان معنی دار است. ضریب همبستگی در سطح 99 درصد (01/0 > p) منفی و معنی دار است و در رگرسیون خطی هم مشخص شده است که متغییر استفاده از خدمات دولت الکترونیک قادر است حدود 21 درصد از تغییرات متغییر وابسته (ترددهای شهری) را تبیین کند. بنابر این خدمات دولت الکترونیک در کاهش سفرهای درون شهری موثر بوده است. همچنین با توجه به مقدار t که برابر با 89/17 می باشد می توان گفت دولت الکترونیک نقشی موثر در رفع مشکلات و خدمات رسانی بهتر و آسان تر داشته است.

هدف از انتخاب این تحقیق، بررسی، شناسایی و معرفی موزه های تاریخ طبیعی و همچنین تبیین نقش موزه های تاریخ طبیعی در شهر تهران می باشد. این مجموعه ها یکی از کانونهای بااهمیت گردشگری شهری محسوب می شوند که قادرند بسیاری از جنبه های فراغتی گردشگران را تأمین نمایند. تحقیق حاضر با بیان این پیش فرض که جاذبه ای به نام موزه تاریخ طبیعی در جذب تعداد گردشگران تأثیر دارد، سعی نموده است تا هدف و پژوهش خویش را به بررسی نقش این جاذبه در توسعه و ارتقاء گردشگری شهر تهران قرار دهد. روش پژوهشی به کار گرفته شده در این تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی و با بهره گیری از ابزار پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده می باشد. یافته های به دست آمده نشان می دهد که موزه های مورد مطالعه به صورت بالقوه نقش بسزایی در جذب گردشگر و معرفی تاریخ علوم طبیعی دارند. همچنین نتایج به دست آمده نشانگر آن است که برگزاری نمایشگاهها، فستیوال ها و عرضه صنایع دستی و البته نقش مدیریت اینگونه موزه ها در جلب و افزایش گردشگران بسیار موثر می باشد.

محلات حاشیه¬نشین و خودرو یکی از مکان¬های مناسب برای شکل¬گیری کانون¬های جرم¬خیز بشمار می¬روند که برای مبارزه با آن¬ها از راهکارهای متفاوتی استفاده می¬شود. محله خاک¬سفید تهران یکی از این¬گونه محلات محسوب می¬شود که برای پیشگیری از جرم و آسیب¬های اجتماعی، از روش تخریب و پاک¬سازی استفاده شده است. هدف این پژوهش شناسایی و درک نتایج تخریب در آسیب¬های اجتماعی و بررسی تأثیر اقدامات صورت گرفته پس از تخریب، در میزان امنیت ساکنین محله است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات اسنادی و میدانی است. جامعه آماری 374 نفر که از طریق محاسبه فرمول کوکران بدست آمده است و برای درک و شناسای نتایج تخریب از آزمون تی استودنت (t)، آزمون f، آزمون اسپیرمن و آزمون t تک¬نمونه¬ای استفاده شده است. یافته¬های توصیفی و تحلیلی پژوهش حاکی از آن دارد که تخریب کانون جرم در محله خاک سفید سبب افزایش آسیب¬های اجتماعی و کاهش امنیت و آسایش برای ساکنین محله شده و در نتیجه تخریب باعث جابجایی و پراکندگی مجرمین در سطح محله و سایر نقاط شهر تهران شده است. اقدامات صورت گرفته پس تخریب مانند (ایجاد پارک و فضای سبز، احداث مراکز خدماتی و رفاهی و...) نیز تأثیری زیادی در کاهش آسیب¬های اجتماعی و افزایش امنیت در سطح محله نداشته است. بنابراین می¬توان دریافت که طرح عملیات ضربتی و تخریب، خشونت و ارعاب راهکار اصولی و علمی در پیشگیری و مبارزه با کانون¬های جرم¬خیز و آسیب¬های اجتماعی نبوده است.

شهرها اصولاً گرایش به گسترش دارندآشکارترین شکل این گسترش، کالبدی یا فیزیکی است. هر چند گسترش فیزیکی شهر همیشه توأم با نظم وروندی طبیعی نیست و عموماً رشد و گسترش یک شهردرنتیجه عوامل متعددکالبدی،اجتماعی،فرهنگی، قتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی بوده و دردوره های مختلف تاریخی افت وخیز هایی دارد. از جمله شهرهایی که در سالهای اخیر رشد و گسترش قابل توجهی را تجربه کرده است شهر فریدونکنار در استان مازندران می باشد.گسترش بی رویه وناهماهنگ این شهر از یک طرف موجب از بین رفتن باغ ها و اراضی کشاورزی مرغوب پیرامون شهر گشته و خسارت های جبران ناپذیری را به این منابع تجدید ناپذیر وارد ساخته و از طرف دیگر موجب ناهماهنگی وعدم تعادل هایی در بخشهای مختلف کالبدی- فضایی شهر و نارسائی در تأسیسات و تجهیزات این شهرشده است. و بدنبال آن مشکلات زیادی را برای شهروندان و مدیران شهری پدید آورده است . مهمترین هدف های پژوهش حاضر، تحلیل مراحل رشد فیزیکی شهر فریدونکنار، عوامل تاثیر گذار بر این روند و مطالعه سیاست های دولت در خصوص زمین و مسکن در این شهر و تحلیل مشکلات ناشی از گسترش فیزیکی شهر می باشد. ناحیه مطالعه پژوهش حاضر شهر فریدونکنار حوزه استحفاضی آن می باشد که براساس سرشماری سال 1385 ،جمعیتی معادل 36192 نفر داشته است و وسعتی معادل 6/7کیلومتر مربع را دربر می گیرد. روش تحقیق دراین پژوهش، توصیفی-تحلیلی و شیوه گرداوری اطلاعات، به صورت، اسنادی،کتابخانه ای و میدانی میباشد و برای تحلیل اطلاعات از نرم افزار auto cad و excel استفاده شده است. نتیجه اطلاعات بدست آمده نشان می دهد که رشد و گسترش شهرفریدونکنار به دلیلی همچون ازدید جمعیت، تشدید مهاجرت های روستای، نداشتن برنامه های مصوب شهری و عدم اجرای ضوابط و مقررات شهرسازی و نوسانات قیمت زمین و مسکن بوده است.

مطالعات و مشاهدات مقدماتی از منطقه 12 حکایت از این امر داشت که این منطقه و خاصه ناحیه 1، علی رغم برخورداری از ویژگی هایی همچون قدمت و ارزش تاریخی، واقع شدن در مرکز ثقل ارتباطات درون شهری و در برگرفتن بخش عمده ای از تجارت شهر، از یکسو، تحولات کالبدی آن چندان متوازن نبوده است. و از سوی دیگر، سرانه اغلب کاربری های عمده متناسب با جمعیت موجود در منطقه نیست و برخی از کاربری های عمده همچون مراکز فرهنگی , ورزشی , فضای سبز و غیره در دامنه ای متفاوت و ناهمگون استقرار داشته و متناسب با نیاز ساکنان نبوده و این امر سبب عدم تحقق اصل عدالت در دسترسی تمامی شهروندان به فضاهای مورد نیاز شده است. لذا تحقیق حاضر به بررسی تحولات ساختار کالبدی و عملکردی در دوره های مختلف، جایگاه ناحیه 1 منطقه 12 در ارتقای هویت تاریخی و فرهنگی منطقه و گستره شهر تهران، شناسایی عوامل موثر در انحطاط و فرسودگی بخش مرکزی، بررسی عملکرد فرا منطقه ای و فرا شهری ناحیه مذکور پرداخته و به منظور بررسی مسائل توسعه منطقه و فراهم آوردن زمینه های لازم برای تهیه برنامه ها و طرح های هدایت و کنترل در نحوه توزیع کاربری های اراضی، بر محور ارتقای کیفیت محیط شهری و زندگی مردم تاکید شده است و برای دستیابی به این اهداف نیز از روش کتابخانه ای و اسناد و مطالعات میدانی در قالب مشاهدات فردی بهره گرفته شده است. در پایان این پژوهش سعی بر آن بوده تا از طریق تحلیل نقشه های کاربری اراضی شهری ناحیه 1 منطقه 12 شهرداری تهران، ضمن بررسی تحولات کالبدی ناحیه, به تحلیل کمی و کیفی وضعیت موجود کاربری ها پرداخته شود و براساس نتایج حاصل، راهکارهای مناسب ارائه شود. واژگان کلیدی: تحولات کالبدی، کاربری اراضی، مرکز تاریخی، منطقه 12، ناحیه 1

رود دره های شهری یکی از عوامل مهم در شکل گیری تحولات ساختاری و عملکردی شهرها به شمار می روند.در این کریدورهای طبیعی،علاوه بر جریان دایمی یا فصلی آب ، ارزش های بصری و طبیعی، و در کنار آن الگوی فعالیتی /عملکردی متفاوتی(در قالب عملکردهای تفریحی-توریستی و اقتصادی و حتی در مواردی زندگی انسانی) نیز وجود دارد. در نظریات معطوف به توسعه پایدار شهری، بهره گیری مناسب از این نواحی در چارچوب تدوین طرح های مناطق حساس و حیاتی شهری در دستور کار نهادهای مسئول شهری قرار گرفته است. گسترش سریع شهر تهران در سال های اخیر و افزایش رشد شهرنشینی، موجب کاهش ارزش های محیطی و ایجاد برنامه های توسعه گسترده بدون در نظر داشتن ملاحظات زیست محیطی شده است. این گرایش موجب برهم خوردن تعادل زیست محیطی در شهر وبویژه مناطق حساس شهری آن شده است. با توجه به این امر، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری در این محیط ها ، باتوجه به الزامات خاص موجود در آنها ،بسیاراهمیت پیدا می کند. در این پژوهش تلاش شده است با بهره گیری از چارچوب نظریه مناطق حساس شهری، و با استفاده از مدل ahp ، سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) و نیز با توجه به رویکرد حفاظت محور، فرآیند برنامه ریزی کاربری اراضی رود- دره فرحزاد مورد توجه قرار گیرد.نتایج نشان داد که حدود 77 درصد از اراضی این رود-دره با اعمال مدل سنجش،در محدوده هایی با درجه حفاظت بالا قرار می گیرند و لذا می بایست از اشغال مناطق مسکونی خالی شوند و کاربری های مناسب با ارزش های محیطی آنها،(نظیر کاربری های فراغتی ویا تفریحی) جایگزین آنها شود. در نهایت با توجه به نتایج مکانی حاصل از پژوهش، به ارایه سیاست های خرد و کلان و نیز راهبردهایی جهت دستیابی به اهداف حفاظتی رود دره توجه شده است.

یکی از مسائلی که امروزه اکثر کشورهای دنیا با آن روبر هستند به هنگام نبودن اطلاعات سرشماری است و در واقع اجرای سرشماریهای عمومی به فاصله ده سال، پاسخگوی جوامع نمی باشد و برنامه ریزی با اطلاعاتی که قریب به ده سال از آن می گذرد و ممکن است دارای خطاهائی نیز باشد، نمی تواند کاملا موفق باشد علاوه بر آن از لحاظ کاربردهای نظامی، مولفه نیروی انسانی یکی از فاکتورهای اساسی محسوب می شود که دسترسی به اطلاعاتی جمعیت کشورهای هدف در اکثر موارد بسیار مشکل یا غیرممکن است . به منظور بررسی امکان استفاده از داده های ماهواره ای با قدرت تفکیک مناسب (10 متر و پایین تر) جهت برآورد جمعیت ، در این تحقیق از تصاویر اسپات پانکروماتیک و کاسموس اسکن شده مربوط به منطقه 2 شهرداری تهران اخذ شده در سال 1370 مورد آزمایش قرار گرفتند. این تصاویر با استفاده از نقاط کنترل زمینی از نظر هندسی تصحیح شده و با نقشه های رقومی مربوط به نواحی حوزه های آماری سرشماری جمعیت هم مختصات شدند، سپس با اعمال روشهای نظارت شده و نظارت نشده طبقه بندی شدند و رابطه بین جمعیت و نسبت سطح کلاسها و کلاسترهای مختلف موجود در هر جوزه آماری از طریق مدلهای همبستگی چند متغیره در میحط نرم افزار spss مورد بررسی قرار گرفتند. میزان کارایی و خطای مربوط به مدلهای همبستگی مختلف با استفاده از اطلاعات جمعیت مربوط به سرشماری مورد ارزیابی قرار گرفته و مدل مناسبی انتخاب گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهند که اطلاعات حاصل از کاسموس نظارت شده در مقایسه با اطلاعات اسپات نتایج بهتر و دقیق تری ارائه می دهد و متوسط خطای برآورد جمعیت در بهترین مدل بدست آمده حداقل 1 درصد و حداکثر 47 درصد می باشد. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق انجام بررسی های بیشتر جهت توسعه روشها و مناسب در برآورد جمعیت شهری با استفاده از داده های ماهواره ای پیشنهاد می گردد.

مشکلات موجود در مکان گزینی پادگانها و تعدد عوامل موثر در مکان گزینی و عدم پاسخگویی دستی و سنتی به نیازهای امروزی استفاده از روش های جدید و بکارگیری سیستم های کامپیوتری را اجتناب ناپذیر نموده است ، در بسیاری از موارد با اینکه سالها از ساخت و احداث پادگان می گذرد نامناسب بودن محل آن موجب ایجاد مشکل در انجام ماموریت های پادگان و کاهش کارایی آن گردیده است . هدف از انجام این تحقیق بررسی مسئله مکان گزینی پادگانها و ارائه روش جدید با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی برای صرفه جویی در زمان و هزینه ها می باشد. در این راستا شناسایی و ارزشگذاری عوامل موثر در مکان گزینی پادگانها قدم اول و اساسی می باشد که با استفاده از نظریات کارشناسی بدست آمده از پرسشنامه ها صورت گرفته است . منطقه مورد مطاله در محدوده شهرستان اراک واقع شده است . اطلاعات اولیه در این تحقیق با رقومی نمودن نقشه های توپوگرافی 50000:1 منطقه، نقشه راههای هوایی ایران، نقشه هیدرولوژی و کیفیت آب ، نقشه ارزیابی منابع خاک (250000:1)، نقشه زمین شناسی منطقه (250000:1) و داده های غیرمکانی (توصیفی) با استفاده از مدارک ، اسناد، کتابها و نقشه ها جمع آوری گردید، با برقراری ارتباط بین داده ها (داده های مکانی و توصیفی) اقدام به تشکیل سیستم اطلاعات جغرافیایی شد که در آن با تعریف روابط توپولوژیک بین پدیده ها و عوارض موجود 16 لایه اطلاعاتی شامل لایه راه های درجه 1 و 2، راه آهن، شیب ، کیفیت آب ، گسل جهت تحلیل مورد استفاده قرار گرفتند در هر یک از لایه ها، مناطق (zone) جداگانه ای تعریف گردید (جمعا 55 منطقه zone) و با وزن دهی به هر zone و ترکیب آنها با هم مناسبترین مکان ها برای احداث پادگان شناسایی گردید، از بین مناطق شناسایی شده با لحاظ نمودن عوامل دیگر و اولویت های تصمیم گیرندگان مناسبترین مکان برای پادگان لجستیک شناسایی گردید. نتایح حاصل از انجام این تحقیق گویای بهینه نبودن مکان پادگانهای موجود بعلت قرار گرفتن در موقعیتهای نامناسب در منطقه مورد مطالعه و توانایی بیشتر سیستم اطلاعات جغرافیایی نسبت به روشهای سنتی به دلیل افزایش سرعت و دقت تحلیل با در نظر گرفتن عوامل مختلف و متعدد در مکان گزینی پادگانها و نیز ارجحیت مدل وزن دهی نسبت به روش دودویی در مکان گزینی می باشد. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق شایسته است که در طرحهای آینده مکان گزینی پادگانها از سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده موثرتری بعمل آید. - عوامل موثر در مکان گزینی پادگانها با توجه به خصوصیات و ویژگیهای انواع مختلف پادگانها تدوین و بصورت مجزا تهیه گردد. - در مناطق مرزی و داخلی جهت انجام عملیات نظامی نیاز به آمایش سرزمین از دیدگاه نظامی برای ارزیابی امکانات و محدودیتهای مناطق مختلف وجود دارد، که با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی می توان اطلاعات و داده های گوناگون حاصل از بررسیها را نگهداری، طبقه بندی، و تحلیل نموده و در تصمیم گیریها از آن کمک گرفت .

بررسی منطقه عملیات از نظر اوضاع جوی، وضعیت دشمن، شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی حاکم بر بومیان منطقه و همچنین شرایط تاکتیکی زمین از جمله فعالیت هایی است که پیش از هر تلاش نظامی انجام می گیرد. اطلاعات تاکتیکی که اغلب وضعیت توپوگرافی زمین را تعیین می کند معمولا با بررسی ها میدانی، نقشه ها و عکس های هوایی منطقه بدست می آید. با توجه به شرایط جنگی منطقه و یا قدیمی بودن نقشه های موجود در بسیاری از موارد روش های ذکر شده نمی تواند اطلاعات کامل، دقیق و سریع را در اختیار استفاده کنندگان قرار دهد بنابراین ایجاد و استفاده از منابع اطلاعاتی که قادر به جمع آوری جدیدترین، دقیق ترین اطلاعات در اسرع وقت باشد، ضروری بوده و می تواند روش های سنتی را در مطالعه منطقه نبرد تکمیل نماید. اطلاعات مکتسب از تصاویر ماهواره ای دارای این شرایط بوده و استفاده از آنها برای نیروهای مسلح کشور یک ضرورت محسوب می گردد. از سوی دیگر برای نمایش و تجسم وضعیت توپوگرافی منطقه و تشریح آن برای نیروی شرکت کننده در عملیات معمولا از نقشه های برجسته مانند جعبه شنی استفاده می شود. این نقشه ها صرفا پستی و بلندی زمین را نشان داده و با توجه به عدم هماهنگی در مقیاس طول و عرض نسبت به ارتفاع از دقت کمی برخوردار بوده و تهیه آنها در تمام شرایط امکان پذیر نیست . این در حالی است که امروزه یکی از اجزا تشکیل دهنده سیستم اطلاعات جغرافیایی مدل های رقومی ارتفاع می باشد و با استفاده از این مدل ها علاوه بر اطلاعات شیب و جهت شیب منطقه آگاهی پیدا کرده و براساس آن می توان قابلیت های دید در منطقه در مدل سازی و تجزیه و تحلیل نموده و یا با بر هم نهی تصویر هم مختصات شده بر روی مدل ارتفاعی ویژگیهای منطقه را به صورت سه بعدی مشاهده کرد و برای توجیه نیروهای عملیاتی مخصوصا خلبانان نیروی هوایی و هوانیروز نسبت به وضعیت توپوگرافی منطقه استفاده نمود. در این تحقیق با استفاده از نرم افزار idrisi مدل ارتفاعی برای منطقه مورد مطالعه (آراد) تهیه شده و با امکاناتی که این سیستم در اختیار می گذارد، نقشه های شیب و جهت شیب براساس مدل ارتفاعی تهیه گردیده که در تحلیل های مختلف از جمله مکان یابی برای عملیات خاص (مانند فرود نیروی چترباز) مورد استفاده قرار گرفته است . مدل ارتفاعی تهیه شده برای تحلیل قابلیت دید در منطقه نیز مورد استفاده قرار گرفته و براساس آن محلهای مناسب برای دیده بانی بر روی خطوط پدافندی مدل سازی شده است . همچنین با استفاده از اطلاعات رقومی ماهواره ای لندست و اسپات تصایر ترکیب رنگ از منطقه تهیه شده و میزان اطلاعاتی که این سیستم ها در خصوص جنبه های تاکتیکی زمین در اختیار قرار می دهند، بررسی شده است . در نهایت با توجه به نتایج حاصل، استفاده عملیاتی از مدل های رقومی ارتفاعی و سیستم های مدرن در پایش زمین (سنجش از دور)، در مانورهای نظامی و همچنین مناطق بحران خیز پیشنهاد می شود.

هدف اصلی تحقیق: شناسایی مهمترین عوامل موثر بر گرایش و عدم گرایش جوانان روستایی بخش مرکزی در شهرستان شهریار به صنعت قالیبافی. اهداف فرعی تحقیق: 1- شناسایی مهمترین مسائل و مشکلات صنعت قالیبافی. 2 - ارائه راهکارهای مناسب جهت توسعه صنایع روستایی (صنعت قالیبافی از طریق زمینه سازی برای حضور و مشارکت فعال جوانان روستایی بخش مرکزی شهرستان شهریار به صنعت قالیبافی . 3 - بررسی وضعیت فعالیت جوانان روستایی بخش مرکزی شهرستان شهریار به صنعت قالیبافی

مفهوم مشارکت ریشه در تفکرات و دیدگاههای گوناگون دارد و برای پی بردن به مفهوم آن نخست باید مفهوم مولفه های تشکیل دهنده یک دیدگاه بررسی شود. امروزه مشارکت بعنوان یکی از پارامترهای توسعه مورد توجه قرار می گیرد، آنچه در ارتباط با مشارکت در کشورهای جهان سوم نیازمند توجه بیشتر است ، مشارکت روستائیان است ، برای تحقق این امر شناخت عوامل موثر بر میزان مشارکت روستائیان لازم و ضروری است . در این راستا ، تحقیق حاضر با استفاده از روشهای تحلیلی ، توصیفی و توزیع پرسشنامه در میان روستائیان دهستان آستانه از توابع شهرستان تربت حیدریه ، به بررسی عوامل فردی ، اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی موثر بر میزان مشارکت پرداخته شده است .

در دهه های اخیر شاهد افزایش جمعیت شهرهای بزرگ در ایران بوده ایم . این افزایش جمعیت به خاطر عواملی چون رشد جمعیت شهرها و همچنین مهاجرت جمعیت روستاها و شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ می باشد . افزایش جمعیت در شهر باعث شده که نیاز به خدمات روز به روز بیشتر شود . شاید در یک شهر مراکز خدماتی زیادی پراکنده باشند اما آنچه حائز اهمیت است توزیع بهینه این مراکز می باشد. یکی از مراکز خدماتی که نقش عمده ای در شهر دارد و ضامن ایمنی بیشتر برای حیات بشری است مراکز آتش نشانی می باشند. دسترسی سریع و به موقع خودروهای آتش نشانی به محل حادثه بسیار مهم بوده زیرا رسیدن به موقع این خودروها به محل حادثه باعث می شود که خسارت کمتری به بار آید، ازطرف دیگر این به موقع رسیدن خودروها به محل حادثه به عامل توزیع بهینه ایستگاههای آتش نشانی در شهر بر می گردد. به منظور ارزیابی وضعیت موجود ایستگاههای آتش نشانی در رابطه با سوانح آتش سوزی ، شهر کرج بعنوان منطقه مورد مطالعه در این تحقیق انتخاب شد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از توابع تحلیلی ‏‎gis‎‏ و تحلیل شبکه ، تحلیل فاصله ، تحلیل چندضلعی های تیسن ، وضع موجود ایستگاههای آتش نشانی در شهر کرج در رابطه با سوانح آتش سوزی رخداده در سال 1378 مورد بررسی قرار گرفت.

اطلاعات و بررسیهای موجود در باره فضاهای شهری در بافتهای تاریخی ایران بسیار اندک است . اما با توجه به همین اطلاعات می توان اظهار داشت که فضاهای شهری در گذشته از لحاظ کارکردی و کالبدی غالبا از کارایی مناسبی برای زندگی درآن برخوردار بوده اند. در حالیکه برخی از انواع بسیار مهم فضاهای شهری در دوره معاصر مانند خیابانها و میدانها فاقد کارایی لازم برای زندگی شهری هستند و غالبا نقش ارتباطی آنها به صورت مهمترین کارکرد و دربرخی موارد تنها کارکرد آنها درآمده است . در شهرهای بزرگ با وجود آنکه مردم در طول روز برای جابجایی در شهر در اینگونه فضاها حضور دارند ، اما به سبب آلودگیهای محیطی از قبیل آلودگی هوا، آلودگی صوتی و ازدحام و همچنین فقدان فعالیتهای اجتماعی ، حضور در این فضاها برای آنها نه تنها خوشایند نیست بلکه از آن فضاها گریزان نیز می باشند. علاوه براین فضاهای شهری مناسبی هم برای بسیاری از فعالیتهای مهم اجتماعی وجود ندارد. برای مثال در گذشته در هر دوره تاریخی در پایتخت و شهرهای بزرگ و مهم ، یک میدان حکومتی - عمومی وجود داشت که بسیاری از جشنها و مراسم اجتماعی ، مذهبی و ملی در آن برگزار می شد بسیاری از اینگونه میدانها برای پاسخگویی به فعالیتهای گوناگون و متنوع شهری و اجتماعی از لحاظ کالبدی با توجه به اصول کم وبیش معینی طراحی و ساخته می شدند ، یا به تدریج شکل می گرفتند. با وجود الگوهای نسبتا کارآمد برای طراحی میدانهای حکومتی - عمومی و میدانهای عمومی ، با شروع تهاجم فرهنگی غرب مردم ما را گونه ای خودباختگی فراگرفت. این تقلید از غرب باعث شد که در دوره معاصر تهران به عنوان مرکز کشوری با سابقه درخشان در شهرسازی فاقد یک میدان عمومی مناسب از لحاظ کالبدی و کارکردی باشد که آئین ها و جشنهای رسمی و مذهبی و ملی در آن به خوبی برگزار شود. شناخت فضاهای معماری و شهری ، تاریخی می تواند زمینه مناسبی برای درک الگوهای سنتی پدید آورد تا با توجه به آن بتوان فضاهایی خلق کرد که ضمن دارا بودن خصوصیات کالبدی و کارکردی مناسب از هویت فرهنگی مناسبی نیز برخوردار باشد.

تغییر وتحولات قرن بیستم تاثیرات عمیقی را روی نظام اداری و ساخت فضای کشورهای جهان سوم گذاشت .شهرها که به عنوان مراکز رشد تلقی گردیدند جمعیت شان بواسطه رشد طبیعی ومهاجرت روستائیان افزایش یافت. تازه واردین که عمدتا از افراد محروم و فقیر روستایی بودند به دلیل نداشتن منابع مالی کافی در نقاط نامناسب و ارزان شهری سکونت پیدا کردند و یک اکولوژی دو گانه ای را که در یک طرف ان فقر و در طرف دیگر ثروت حاکمیت داشت شکل گرفت. ویژگیهای شهرهای جهان سوم در این دوران عبارت بودند از : 1 - رشد سریع جمعیت. 2 - فقر. 3- فاصله طبقاتی . 4 - گسترش پدیده حاشیه نشینی و زاغه نشینی . 5-کمبود امکانات و زیرساختهای شهری. 6- کمبود منابع مالی کافی برای تامین خدمات مورد نیاز شهری. 7- نقش فزاینده دولت در امور. 8- بدهکاری به کشورهای پیشرفته.

با افزایش جمعیت در شهرهای ایران و به خصوص شهرهای بزرگ حجم تقاضا برای خدمات و کالاهای عمومی نیز افزایش یافت. ولی به علت ساختار اقتصادی-سیاسی خاص کشورمان همواره سرعت پاسخگویی به نیازها از سرعت رشد نیازها کمتر بوده است. در این میان کاربریهای پرتقاضا مانند کاربریهای آموزشی به دلایل زیادی مانند عدم هماهنگی نهادهای اجرایی شهرها، مشکلات مالی بخش آموزش و پرورش و عدم آشنایی مسئولین با موازین علمی مکانیابی مدارس در پاسخگویی به نیازهای جمعیت دانش آموزی با مشکلات زیادی مواجه بوده اند. این مسئله در مناطق شهری بزرگ مثل تهران به دلایل متنوعی مانند تراکم بالای جمعیت و کمبود زمین و قرارگیری کاربریهای مختلف در همجواری یکدیگر با شدت بیشتری مطرح می شود این مسئله موجب عدم دسترسی بهینه دانش آموزان به فضاهای آموزشی و همجواری با کاربریهای مزاحم ، در نتیجه افت کیفیت تحصیلی می شود.در این راستا مدارس ابتدایی منطقه 8 تهران مورد مطالعه قرار گرفته است . این منطقه به علت ویژگیهای مکانی و کالبدی خاص و نیز کمبود فضاهای وابسته به این کاربری ، و عبور شبکه های ارتباطی مهم از این منطقه که موقعیت مکانی و توزیع فضایی مطلوب مکانهای آموزشی ، از جمله مدارس مورد مطالعه را با مسائل و مشکلات خاصی روبرو کرده است.

غالب برنامه ریزان شهری ، بویژه در مکتب ساختارگرایی معتقدند که پدیده های گوناگون فضای زندگی را نمی توان جداگانه و بطور مستقل از یکدیگر مطالعه کرد. لذا پیوستگی اساسی تئوریهای سکونتگاهی شهری و ناحیه ای را می توان در تئوری سیستمها مشخص ساخت. اما اساسا الگوهای ارتباطی و جریانات میان شهرها که خالق پویایی و تولید کننده سازمان فضایی سیستم شهری هستند ، کدامند؟ و چگونه این جریانات در مکانیسم تعادل موثر واقع شده و تحول در سیستم شهری ایجاد می کنند؟ این پژوهش با اعتقاد به اینکه فرم فضایی سیستم شهری استانهای بوشهر و فارس انعکاسی از فرآیندهای اجتماعی و اقتصادی است که در طول زمان طی نموده اند انجام شده است . محدوده مورد مطالعه تحت عنوان منطقه بوشهر و فارس با حدود 115031کیلومتر مربع وسعت در جنوب ایران واقع شده و 3/78درصد از مجموع مساحت استانهای بوشهر و فارس را مشتمل بر 18شهر با جمعیتی معادل 1904981 نفر در مساحتی حدود 46001هکتار در بر دارد. تراکم نسبی جمعیت شهری در منطقه معادل 41/41نفر در هکتار است . با عنایت به ماهیت تحقیق و براساس رهنمودهای کلی برنامه سوم توسعه سوالات اصلی تحقیق در پی شناسایی عوامل و متغیرهای موثر، انسجام و یکپارچگی ، تعادل و یا عدم تعادل در سازمان فضایی سیستم شهری می باشد، بنابراین در این رساله هدف پژوهش ضمن غنا بخشیدن و انسجام دهی به مطالعات موجود در پی به دست آوردن شواهد عینی در خصوص نحوه سنجش سیستم شهری و عوامل موثر بر سازمان یابی آن می باشد تا براساس آن بتوان به ارائه یک الگوی مناسب سازمان فضایی سیستم شهری دست یافت. جهت تبیین سازمان یابی فضایی سیستم شهری فرضیات پژوهش در سه محور به شرح زیر شکل گرفت: 1 - سازمان یابی فضایی سیستم شهری بوشهر و فارس تابعی از مولفه های اقتصادی و اجتماعی است . 2 - با توجه به متغیرهای موثر در منطقه بوشهر و فارس، سیستم شهری منطقه دارای عدم انسجام است . 3 - در سیستم شهری منطقه بوشهر و فارس مراکز شهری دارای عدم تعادل فضایی می باشند.

از جمله مراکز مهم و حساس در حوزه خدمات شهری ، مدارس می باشند.که بررسی معیارهای منطقی و علمی قبل از پیشنهاد مکان آن از الزامات اولیه به نظر می رسد.در این میان شهر تفت هرچند بخاطر وسعت و تراکم جمعیت نسبتا پایین ، معضلات مادر شهرها را ندارد ولی روند منطقی در هر رده از برنامه ریزی مبنای سعادت و کمال هر جامعه بشمار می رود.هدف از این پژوهش ارائه نتایج حاصله از بهره گیری از مدلهای ‏‎gis‎‏خصوصا برنامه تحلیل شبکه برای مکانیابی مدارس متوسطه به عنوان یکی از مراکز خدمات رسان در سطوح شهری می باشد.نتیجه پژوهش حاضر حاکی از آن است که بهره گیری از برخی توانمندیهای ‏‎gis‎‏ در مکان گزینی مراکز خدمات رسانی سطوح شهری خصوصا مدارس ، باعث کاهش هزینه هاو افزایش بازدهی خواهد بود.همچنین بررسیهای بعمل آمده نشان داد که وضعیت موجود در مکان گزینی مدارس تفت از جامعیت در برنامه ریزی برخوردار نبوده است.گویی انتخاب مکان برای احداث هر مدرسه در جهت حل کوتاه مدت مشکلات و مسائل روزافزون بوده است.

در این تحقیق از تصاویر تی ام لندست برای تعیین مسیر احداث جاده لار - بریز در استان فارس به همراه سایر اطلاعات موجود از جمله نقشه زمین شناسی توپوگرافی نقشه منابع ارضی و نقشه خطوط گسل استفاده شده است.

نتایج تحقیق نشان می دهد که : 1-بین میزان مهاجرپذیری و رشد جمعیت شهرهای میانی و عدم تعادل در بازار نیروی کار آنها در هر دوره رابطه مستقیمی وجود دارد. 2-روند تحولات مهاجرپذیری و رشد جمعیت شهرهای میانی در رابطه با تغییرات بازار کار آنها با جایگاه و شرایط ناحیه ای آنها رابطه معنی داری نشان نمی دهد . هماهنگی روند این تحولات با روند کلی آن در کشور بیانگر نقش مهم و مسلط تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در مقیاس ملی بر ابعاد اقتصادی و فضایی نواحی است. 3-میزان مهاجرپذیری و رشد جمعیت شهر سبزوار در دوره های مختلف رابطه مستقیمی با میزان کمبود شغل در مناطق روستایی و اضافه شغل در شهر سبزوار دارد. و عمده مهاجرین وارد شده به شهر از روستاهای تابعه شهرستان سبزوار هستند. 4-توسعه فیزیکی و تحولات ساخت اجتماعی-فضایی شهر در چند دهه اخیر علاوه بر تاثیرپذیری از مهاجرت از تغییر الگوی مسکن و سیاستهای واگذاری زمین نیز متاثر بوده است. با توجه به نقش مهم سطوح عملکرد اداری-سیاسی در رشد شهری در ایران، برای تقویت شهرهای میانی در نظام شبکه شهری پیشنهاد می گردد هر شهر متناسب با جمعیت و جایگاه و نقش ناحیه ای خود از سطوح مناسب عملکردهای اداری برخوردار گردد. همچنین برای تعادل در نظام سکونتگاهی شهرستان مورد بررسی باید مراکز درجه دوم و فرعی (شهرهای کوچک و مراکز بخش) بیش از پیش مورد توجه قرارگرفته و تقویت گردند.

مدیریت شهری به عنوان یک رویکرد نوین در حل مشکلات و معضلات بوجود آمده در جامعه به عنوان یک حکومت محلی در عرصه زندگی شهری ایفای نقش می نماید.امروزه با گسترش شهرنشینی و مشکلات خاص ان ، بیش از پیش ضرورت توجه همه جانبه به راهبردهای سودمند برای بهینه سازی زندگی شهروندان مورد توجه قرار می گیرد.شوراهای شهر به عنوان یک عنصر از مدیریت شهری که مسئولیت عظیم اداره شهرها را در سطح محلی بر عهده دارد چندصباحی است که پا به عرصه زندگی شهرها گذاشته است.