نام پژوهشگر: میترا مهربانی
مهرناز مهربانی علی مصطفوی
مقدمه: گیاه مشکک به صورت وحشی در افغانستان، ایران، عراق و پاکستان رشد می کند. در ایران این گیاه برای بهبود بخشیدن برای بوی غذا استفاده می شود. در طب سنتی برای درمان اسهال، سردرد و کمردرد و همچنین برای درمان کولیک اطفال کاربرد دارد. در این بررسی اثر ضد باکتریایی اسانس گیاه مشکک روی شش سوش استاندارد باکتری شامل: لیستریا مونوسایتوژن، سالمونلا تیفی موریوم، استرپتوکوکوس فکالیس، استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیاکلی sakaii، اشرشیاکلی j96 با دو روش رقت آگار و انتشار از دیسک بررسی می شود. روش کار: اسانس بخش هوایی گیاه مشکک که از منطقه مهدی آباد دربردسیر کرمان جمع آوری شد بوسیله روش تقطیر آبی با دستگاه کلونجر گرفته شد. در روش انتشار از دیسک 100 میکرولیتر از غلظت 1 و 100/1 از باکتری روی محیط به طور یکنواخت پخش شد، سپس 10 میکرولیتر از اسانس روی دیسک هایی که روی محیط کشت قرار داده شده بودند، ریخته شد. در روش رقت آگار رقت های مختلف آماده شده از اسانس با محیط مولر هینتون آگار مخلوط شد سپس باکتری ها با رقت 1 و 100/1 به صورت نقطه ای روی آن قرار داده شدند. نتایج: لیستریا مونوسایتوژن، استرپتوکوکوس فکالیس، استافیلوکوکوس اورئوس در رقت های 1 و 100/1 و سالمونلا تیفی موریوم در رقت 100/1 با 10 میکرولیتر اسانس در روش انتشار از دیسک کاملا مهار شدند ولی روی سالمونلا تیفی موریوم در رقت 1 و سوش های اشرشیاکلی هیچ اثر مشخصی دیده نشد. در روش رقت آگار رقت های 675/1، 125/3، 25/6، 5/12 و 25 از اسانس مورد نظر اثر مهارکنندگی کامل روی لیستریا مونوسایتوژن، استرپتوکوکوس فکالیس استافیلوکوکوس اورئوس در رقت های 1 و 100/1 و سالمونلا تیفی موریوم در رقت 100/1داشت ولی در همین رقت ها هیچ اثر مهار کنندگی روی سالمونلا تیفی موریوم در رقت 1 و سوش های اشرشیاکلی نداشته است. نتیجه گیری: اسانس گیاه مشکک دارای اثرات مهار کنندگی بیشتری روی باکتری های گرم مثبت نسبت به باکتری های گرم منفی است.
بنفشه رنجبر ایران پورابولی
دیابت ملیتوس یا دیابت شیرین یک اختلال متابولیک می باشد که در اثر کمبود ترشح انسولین (دیابت نوع i) و یا اختلال در عملکرد انسولین (دیابت نوع ii) در بدن به وجود می آید. بررسی اثر بخشی داروهای گیاهی در درمان بیماری های مختلف از جمله دیابت از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا، در این مطالعهdaucuse carota به دلیل وجود عوامل آنتی اکسیدان و خواص دارویی مورد توجه قرار گرفت و اثر عصاره متانولی دانه های هویج ( seeds ِdaucus carota) بر سطح سرمی گلوکز، انسولین، کلسترول، تری گلیسرید، لیپوپروتئینها، آنزیمهای عملکرد کبدی (ast ,alt ,alp) و فاکتورهای عملکرد کلیوی (اوره، اسیداوریک، کراتی نین) در موشهای صحرایی نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین بررسی شد. جمعیت مورد مطالعه شامل 120 سر موش صحرائی نر نژاد ویستار با وزن gr250-200 بودند. دیابت نوع با تزریق استرپتوزوتوسین (,ip mg/kg70 )، القاء شد. 5 روز پس از تزریق، خونگیری از همه حیواناتی که در شرایط 12 ساعت بی غذایی شبانه به سر می بردند از سینوس کاورنوزای چشم به منظور تعیین سطح سرمی فاکتورهای ذکر شده در بالا انجام گرفت. ضمناً، نمونه خونی فوق بوسیله گلوکومتر به منظور تائید دیابتی شدن موش ها به کار رفت. حیواناتی که میزان گلوکز سرمی آنها بالای mg/dl250 بود به عنوان دیابتیک درنظر گرفته شدند و به 15 گروه تقسیم شدند. به 9 گروه، عصاره الکلی دانه های هویج، با دوزهای mg/kg)100 ،200و300 )، به 3 گروه، آب مقطر (حلال عصاره) به میزانml 5/. و به 3 گروه دیگر دوز g/kgµ600 گلابین کلامید روزانه به مدت 3،6 و 14 روز به طور جداگانه با گاواژ خورانده شد. در پایان هر دوره، در شرایط ناشتا خونگیری جهت اندازه گیری فاکتورهای مختلف سرم با کیتهای مربوط با روش اسپکتروفتومتری انجام شد. اندازه گیری انسولین سرم توسط کیت مربوطه به روش elisa انجام شد. بعد از خونگیری، بلافاصله پانکراس حیوان خارج و در فرمالین 10% قرار گرفت و بعد از رنگ آمیزی به روشh&e برای مطالعات بافت شناسی استفاده شد. نتایج نشان داد که عصاره در همه دوزها (mg/kg100و200و300) به مدت 6 روز و دوز g/kgµ600 گلایبن کلامید به مدت 6 و14 روز سبب کاهش سطح سرمی گلوکز شد ولی تنها دوز mg/kg 300 عصاره به مدت 6 روز و گلایبن کلامید به مدت 6و14 روز سبب افزایش سطح سرمی انسولین گردید. تجویز عصاره و گلایبن کلامید در این دوزها نسبت به حالت نرمال تغییرات مشخصی را در سلولهای جزایر لانگرهانس و بخش آسینی پانکراس نشان نمی دهد. دوزهای (mg/kg100و200و300 (به مدت 3و6 و14روز و گلایبن کلامید سبب کاهش سطح سرمی تری گلیسرید و کلسترول شد. دوز(mg/kg 300( عصاره به مدت 3 روز سبب کاهش سطح سرمی اوره شد و به مدت 14 روز کراتی نین را کاهش داد . گلایبن کلامید 3و14 روز اوره، اسیداوریک و کراتی نین را کاهش داد. دوزهای (mg/kg 200و 300) عصاره به مدت 3و6 روز سطح سرمی ast و alk.p را کاهش داد ولی گلایبن کلامید بر فاکتورهای عملکرد کبدی اثری نداشت. دوز(mg/kg200) 3و6 روز سبب کاهش سطح سرمی ldl گردید و دوز mg/kg)100و200و300 (14و6 روز نیز سبب کاهش vldl گردید. دوزmg/kg 300 به مدت 14 روز سطح سرمی hdl را افزایش داد و گلایبن کلامید نیز سطح سرمی vldl و ldl را کاهش و hdl را افزایش داد. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که تجویز عصاره دانه های هویج )ِِd. carota) در دوز 300 به مدت 6 روز در کاهش قند خون و افزایش ترشح انسولین بیشتر از اثر تجویز گلایبن کلامید در این مدت می باشد. ضمناً، تجویز این عصاره نه تنها عوارض جانبی نامطلوب کبدی و کلیوی نداشت بلکه تا حدودی سبب بهبود عملکرد کبد و کلیه و کاهش سطح سرمی چربی ها (کلسترول،تری گلیسرید) نیز گردید و حتی نسبت به گلایبن کلامید موثرتر بود
مهدیه هدایتی مقادم ایران پورابولی
چکیده دیابت ملیتوس بیماری مزمنی است که در نتیجه ی کاهش نسبی یا مطلق ترشح انسولین ( دیابت نوع i ) یا مقاومت بافت هدف به این هورمون ( دیابت نوع ii ) و یا به هر دو دلیل ایجاد می شود، دیابت نوع i در اثر تخریب و مرگ سلول های بتا در نتیجه ی التهاب، تولید سیتوکین ها و رادیکال های آزاد ایجاد می شود. از دیرباز گیاهان دارویی در درمان بیماری دیابت بکار رفته اند، امروزه نیز این گیاهان بطور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرند. اما بررسی علمی اثربخشی و عوارض احتمالی این گیاهان دارویی از اهمیت زیادی برخوردار است. در این تحقیق اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره الکلی otostegia persica (گلدر) ( mg/kg 300،200،100 ) بر سطح سرمی گلوکز، انسولین، تری گلیسرید، کلسترول، لیپوپروتئینها، آنزیم های عملکرد کبدی و همچنین سطح سرمی فاکتورهای عملکرد کلیوی ( اوره، اسید اوریک، کراتینین ) در موشهای صحرایی نر مبتلا به دیابت نوع i بررسی شد. خونگیری از سینوس کاورنوزای چشم موش های صحرایی نر ( نژادwistar در محدوده ی وزنی 250- 200 گرم ) در حالت نرمال و ناشتا انجام شد و سپس با تزریق استرپتوزوتوسینkg, i.p.) /mg 70) دیابت نوع i در این موشها القاء شد. 5 روز بعد از تزریق stz نمونه خونی از این موشها در حالت ناشتا جهت اندازه گیری گلوکز و فاکتورهای مورد نظر گرفته شد. موشهایی که گلوکز خونشان بالاتر از mg/dl 250 بود به عنوان دیابتی در نظر گرفته شده و به گروههای مختلف تقسیم شدند که به حیوانات در هر گروه دوز های 100، 200 و 300mg/kg عصاره یا دوز µg/kg600 گلایبن کلامید و یا 5/0 سی سی آب مقطر ( حلال عصاره ) به مدت زمان مشخص ( 3، 6 و 14روز ) به طور جداگانه خورانده شد. در پایان هر دوره زمانی بعد از بیهوشی کامل حیوان، خونگیری از تنه به منظور اندازه گیری فاکتورهای سرمی مورد نظر انجام شد. ضمناً بعد از خونگیری، بلافاصله پانکراس حیوان خارج و در فرمالین 10% قرار گرفت و بعد از آماده سازی و رنگ آمیزی به روش h&e از آنها برای مطالعات بافت شناسی استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد موشهای صحرایی دیابتی شده با stz دچار افزایش سطح سرمی گلوکز، اوره، اسیداوریک، کراتینین،ast ،alt ،alp ، تری گلیسرید، کلسترول، ldl، vldl و کاهش سطح سرمی انسولین و hdl شدند. مطالعات بافت شناسی هم نشان داد که تعداد و اندازه جزایر پانکراس در موشهای دیابتی دچار کاهش شد و تخریب سلولی وسیعی در پانکراس مشاهده شد. میانگین سطح سرمی گلوکز ناشتا در گروه دریافت کننده دوز mg/kg100 و 200 عصاره به مدت 6 و 14روز و دوز mg/kg300 عصاره به مدت 3، 6 و 14روز نسبت به گروه دیابتی به طور معنی داری کاهش یافته است. میانگین سطح سرمی انسولین ناشتا در گروه دریافت کننده دوز mg/kg 100 عصاره به مدت 14 روز و دوز mg/kg300 عصاره به مدت 6 روز نسبت به گروه دیابتی به طور معنی داری افزایش یافته است. دوز های موثر درکاهش سطح سرمی گلوکز سبب افزایش معنی دار تعداد و قطر جزایر پانکراس نیز شدند. میانگین سطح سرمی تری گلیسرید، کلسترول، کراتینین و ldl ناشتا در گروه دریافت کننده عصاره mg/kg 300 و 200 ،100 به مدت 3، 6 و 14روز، نسبت به گروه دیابتی به طور معنی داری کاهش و hdl افزایش یافت. در این تحقیق تجویز عصاره با دوزmg/kg 200 و 300 به مدت 3، 6 و 14روز، توانسته سطح سرمی alt و دوز mg/kg 100 به مدت 6 روز ، دوزmg/kg 200 به مدت 3 و 6 روز و دوزmg/kg 300 به مدت 3، 6 و 14روز توانسته سطح سرمی ast و همچنین دوزmg/kg 300 به مدت 3، 6 و 14روز ، دوزmg/kg 100و200 به مدت 14روز توانسته سطح سرمی alp را به طور معنی داری در موشهای دیابتی کاهش دهد و آن را به گروه نرمال نزدیک کند. تجویز عصاره با دوز mg/kg 100،200 و 300 به مدت 3 روز توانسته سطح سرمی اوره و دوزmg/kg 200 و 100 به مدت 3، 6 و 14روز ، دوزmg/kg 300 به مدت 3 روز توانسته سطح سرمی اسیداوریک را به طور معنی داری در موشهای دیابتی کاهش دهد. میانگین سطح سرمی vldl ناشتا در گروه دریافت کننده دوز mg/kg 100، 200 به مدت 6 و 14 روز و دوز 300 عصاره به مدت 3، 6 و 14 روز نسبت به گروه دیابتی به طور معنی داری کاهش یافته است. به طور کلی مصرف عصاره در کاهش فاکتورهای ذکر شده و بهبود بافتی پانکراس از گلایبن کلامید موثرتر می باشد. بنابراین عصاره متانولی گلدر از طریق بهبود جزایر پانکراس و افزایش ترشح انسولین و بدون داشتن عوارض جانبی بر کبد و کلیه دارای اثرات هیپولیپیدمیک و هیپوگلایسمیک می باشد. البته شناخت سایر مکانیسم های اثر این گیاه در ایجاد این تغییرات نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
منصور فرج زاده علی اکبر مقصودی مود
آویشن باغی(thymus vulgaris l.) یکی از گیاهان تیره نعناع با جنبه های کاربردی دارویی، ادویه ای و زینتی می باشد. خشکی اصلی ترین عامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی است و رشد گیاهان دارویی و معطر را نیز کاهش می دهد. اسید سالیسیلیک (sa) یکی از مواد تنظیم کننده رشد گیاهی است که روی بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیک در گیاهان با غلظتهای کم موثر می باشد. اسید سالیسیلیک سبب افزایش مقاومت گیاهان به تنش خشکی می شود. در این تحقیق آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این مطالعه اثر تنش خشکی (60% و 100% ظرفیت زراعی) و سطوح مختلف اسید سالیسیلیک (0، 5/0 و 1 میلی مولار) روی برخی خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی سه واریته آویشن باغی بررسی شد. نتایج آزمایش نشان داد که در شرایط بدون تنش خشکی و غلظت صفر sa (شاهد) واریته varico2 بالاترین عملکرد دارویی را داشت. تنش خشکی در هر سه واریته مقادیر کل اسانس و تیمول را کاهش داد. sa در غلظت 5/0 میلی مولار مقادیر اسانس و تیمول کل را در واریته vulgaris d’hiver افزایش داد اما وقتی که با تنش خشکی همراه گردید مقادیر کل اسانس و تیمول را در هر سه واریته کاهش داد. واریته deutscher در بین واریته های مورد مطالعه در غلظت sa 1 میلی مولار در شرایط بدون تنش بیشترین مقدار کل اسانس را داشت. sa در غلظت 1 میلی مولار و در شرایط تنش فقط در واریته vulgaris d’hiver مقدار کل اسانس را افزایش داد. saدر غلظت 1 میلی مولار در هر دو شرایط تنش و غیر تنش مقدار کل تیمول را در واریته vulgaris d’hiver افزایش داد.
یونس سلطانی علی اکبر مقصودی مود
اثر پیش تیمار بذری و اسپری برگی گیاه همیشه بهار (calendula officinalis l.) با اسید سالیسیلیک(sa)، اسید آسکوربیک(aa)، و تیامین(th) روی ویژگی های جوانه زنی و شاخص های رشد در طی رشد گیاه شامل گل دهی، ارتفاع گیاه و همچنین محتوای کلروفیل، کاروتنوئید، نشت یونی، تعداد و طول روزنه، قندهای احیاکننده و میزان هایپروزید در شرایط کشت گلدانی اندازه گیری شد. طرح اصلی آزمایش، طرح کاملاً تصادفی بود. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی تحت تأثیر sa قرار نگرفت اگرچه سرعت جوانه زنی با کاربرد sa بیشتر شد. پیش تیمار بذری با aa و th به طور معنی داری درصد و سرعت جوانه زنی را بیشتر کرد. اثر تیامین روی جوانه زنی بیشتر از دیگر ترکیبات بود. سرعت گل دهی با کاربرد هم? مواد افزایش یافت. قطر گل فقط با کاربرد aa، بیشتر شد. کاربرد aa و th باعث افزایش شمار شاخه گل دهنده شد. همچنین ارتفاع گیاه، تعداد و طول روزنه، نشت یونی، محتوای کلروفیل، میزان قندهای احیاکننده و میزان هایپروزید با کاربرد اسپری برگی و پیش تیمار بذری ترکیبات کاربردی تحت تأثیر قرار گرفتند.
زینب صدری مجد زهرا اسرار
گیاهان جنس پونه ساnepeta) )، با حدود 300 گونه یکی از بزرگترین اعضای تیره نعناعیان (lamiaceace) می باشند. ایران با داشتن 75 گونه نپتا که 53% از آنها بومی هستند، بیشترین پراکنش را از نظر گونه های این جنس دارد. با توجه به اینکه یافته درباره جوانه زنی این جنس در دنیا اندک می باشد، در بخش ابتدایی این پژوهش برای اولین بار به بررسی جوانه زنی بذر گونه های (پونه سای ماهانی) nepeta mahanensis و (پونه سای برگ دار) nepeta bracteata benth. برای دستیابی به شرایط بهینه میزان جوانه زنی پرداخته شده است. به همین منظور، در شرایط آزمایشگاهی تاثیر پیش تیمارسرما، در دمای °c 4 بر روی جوانه زنی بذرها بررسی شد. براساس نتایج بدست آمده بیشترین درصد جوانه زنی در بذر های پونه سای ماهانی پس از تیمار در دمای °c 4 به مدت چهار ماه مشاهده شد، به طوری که 8 روز پس از کشت بذر ها جوانه زنی 75% گزارش شد. در بذر های پونه سای ماهانی تیمار شده به مدت دوماه در دمای °c 4 و همچنین بذرهای تیمار شده به مدت دو ماه در دمای °c 4 پس از پیش تیمار آنها به مدت 36 ساعت در دمای °c 4- ، درصد جوانه زنی به ترتیب 67% و 58% بدست آمد. نظر به اینکه اسید های چرب غیر اشباع از ترکیبات با ارزشی می باشند که در گیاهان یافت می شوند، در بخش دوم این پایان نامه سنجش کمی و کیفی اسید های چرب دو گونه مورد توجه بوده است. بدین منظور، دو گونه پونه سا از زیستگاه طبیعی آنها جمع آوری شد. از روغن اندام های بذر، گل، برگ، ساقه و ریشه برای بررسی اسید های چرب و مقایسه آنها استفاده شد. روغن اندام های مختلف این گیاهان پس از خشک شدن، با n- هگزان استخراج و بعد از صابونی سازی و متیله کردن، محتوای اسید های چرب آزاد آنها به روش های gc-ms و gc مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین محتوای روغن 27% در بین تمامی اندام های مورد مطالعه در بذر ها و بذر پونه سای ماهانی بدست آمد. میزان اسید های چرب امگا-3، با بیشترین مقدار در بذر ها و گل ها به ترتیب 12/67% و57 33% وزن روغن سنجش شد. در بخش پایانی به تعیین مقدار و شناسایی اجزای روغن اسانسی حاصل از نمونه های جمع آوری شده این دو گونه از رویشگاه طبیعی آنها پرداخته شد. در تحقیق حاضر از روش تقطیر با آب برای استخراج اسانس بخش های هوایی استفاده شد و نمونه های اسانس به روش gc-ms آنالیز و اجزای آنها شناسایی شد. 29 ترکیب در اسانس پونه سای ماهانی شناسایی شد که مجموعا 41/97% محتوای کل روغن اندام های هوایی را تشکیل می داد. اجزای اصلی و غالب را در اسانس این گونه به ترتیب : 1و8- سینئول (09/43 درصد)،1-استوکسی میو دزرت-3- ان (47/20 درصد)، بتاپینن (41/8 درصد)، آلفاپینن (20/4 درصد) تشکیل می دادند. باتوجه به خواص آنتی اکسیدانی 1و8 سینئول به نظر می رسد اسانس این گیاه می تواند به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی مورد استفاده دارویی قرار گیرد. 34 ترکیب در اسانس پونه سای برگدار شناسایی شد که در مجموع 84/99% محتوای کل روغن را تشکیل می دادند. اجزای اصلی و غالب را در اسانس این گونه به ترتیب: جرماکرن دی (74/14 درصد)، بی سیکلوجرماکرن (16/13)، کاریوفیلن اکساید (25/12 درصد)، z- کاریوفیلن (96/9 درصد)، اسپاتولنول (22/7 درصد)، پولگون(017/7 درصد)تشکیل می دادند. با توجه به اثرات بازدارندگی کاریوفیلن اکساید روی رشد قارچ های پوستی و محتوای بالای این ترکیب در اسانس این گونه، می توان از آن به عنوان یک داروی طبیعی استفاده نمود.
سعید زارع ده آبادی عبدالحمید نمکی شوشتری
فیتو توکسین کروناتین یک ترکیب مشابه با جاسمونات ها می باشد که توسط برخی گونه های باکتری پزودوموناس (pseudomonas syringae) تولید می شود. این ترکیب موجب تجمع برخی متابولیت های مرتبط با مکانیسم های دفاعی در برابر تنش ها در گیاهان می شود. با این وجود در مورد برهم کنش آن با فلزات سنگین در گیاهان مطالعه ای صورت نگرفته است. در این تحقیق اثرات محافظتی پیش تیمار با کروناتین (cor) و سدیم نیترو پروساید (snp) بر تخفیف سمیت ناشی از سدیم آرسنات (na2haso4) در گیاه ریحان سبز (ocimum basilicum) مورد بررسی قرار گرفت. کروناتین در سه سطح 0، 50 و 100 نانومولار و snp در دو سطح 0 و 150 میکرومولار پیش تیمار گردید. تیمار آرسنیک در سه سطح 0، 150 و 300 میکرومولار پس از اتمام دوره های پیش تیمار cor و snp اعمال شد. بر اساس آنالیزهای آماری آرسنیک بر طول و وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، سطح برگ، محتوای آب برگ (rwc) و پیگمان های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئیدها) در گیاه ریحان تاثیر منفی داشت. اثرات سمیت آرسنیک همچنین در القای پراکسیداسیون لیپیدها و نشت یونی غشاء (el) در سلول های برگ نیز محسوس بود. محتوای قند محلول، قند های احیاکننده، پرولین، ترکیبات فنلی و آمینواسیدهای آزاد در اندام هوایی گیاهان در معرض غلظت پایین آرسنات (150 میکرومولار) افزایش داشت. این در حالی بود که کاربرد غلظت بالای آرسنات (300 میکرومولار) مقدار گلوتاتیون، آسکوربات، ترکیبات فنلی، پرولین و تیول ها در اندام هوایی و ریشه ریحان را به طور معنی داری کاهش داد. در نمونه هایی که قبل از تیمار با آرسنیک با کروناتین و دهنده نیتریک اکسید پیش تیمار شده بودند، کاهش در طول، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و نیز کاهش در محتوای آب برگ مشاهده نشد و سایر پارامترهای مرتبط با رشد نیز در این گیاهان بهبود یافت. اثر محافظتی cor و snp با کاهش پراکسیداسیون لیپیدها و افزایش در آسکوربات، گلوتاتیون، ترکیبات فنلی، پرولین و تیول ها نشان داده شد. حفظ محتوای پیگمان های فتوسنتزی و القای فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان شامل apx، cat، sod، pod و gr نیز در گیاهان پیش تیمار شده با کروناتین و snp دیده شد. این نتایج نشان می دهند که این ترکیبات با افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و حفظ ترکیبات آنتی اکسیدان غیر آنزیمی (گلوتاتیون و آسکوربات) موجب کاهش سمیت آرسنیک در ریحان می شوند. غلظت آرسنیک در اندام هوایی و ریشه ریحان با افزایش غلظت آرسنیک در محلول غذایی افزایش یافت. غلظت عناصر p و ca نیز در کاربرد سطح پایین آرسنیک افزایش ولی غلظت k و mg در این نمونه ها کاهش یافت. تیمار گیاهان با غلظت بالای آرسنیک، غلظت و تجمع همه عناصر درشت مغذی سنجش شده در این تحقیق را در اندام هوایی گیاهان کاهش داد. مطالعه در مورد عناصر ریز مغذی نشان می دهد که آرسنیک از طریق کاهش نرخ انتقال این عناصر (fe، zn و cu) از ریشه به اندام هوایی بخصوص در مورد fe موجب اختلال در وضعیت تغذیه ای این عناصر شده است. استفاده از کروناتین وsnp بعنوان پیش تیمار موجب بهبود وضعیت تغذیه ای عناصر درشت و ریز مغذی در گیاهان تحت تنش آرسنیک شد. این اثر در مورد گیاهانی که با هر دو ترکیب cor وsnp پیش تیمار شده بودند به مراتب بیشتر بود. از نتایج ما چنین بر می آید که این ترکیبات از طریق محافظت از غشای سلول های گیاهان در معرض تنش، موجب بهبود وضعیت تغذیه در این گیاهان شده اند. بطور کلی بر اساس یافته ها یک رابطه تقویت کننده یا هم نیروزاد بین کروناتین و نیتریک اکسید در کاهش خسارات ناشی از آرسنیک در گیاه ریحان مشاهده گردید. آنالیز آماری نتایج مربوط به ترکیبات موجود در اسانس گیاه ریحان نیز نشان می دهد که تیمار آرسنیک محتوای منوترپن ها و فنیل پروپانوئیدها در اسانس را کاهش ولی موجب افزایش مقدار سزکوئی ترپن ها در اسانس ریحان گردیده است. مقایسه محتوای مواد موثره اسانس در گیاهان پیش تیمار شده با cor و snp نسبت به نمونه های بدون پیش تیمار نشان می دهد، ترکیبات کروناتین و نیتریک از طریق افزایش معنی دار محتوای فنیل پروپانوئیدها به همراه افزایش فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز (pal) آستانه مقاومت گیاه ریحان در برابر اثرات سمیت آرسنیک را افزایش داده اند.
زهرا رجایی علی احمدی مقدم
چکیده ندارد.
حسین رحیمی میترا مهربانی
چکیده ندارد.
زهرا ملکیان میترا مهربانی
چکیده ندارد.
ناعمه نیک ورز میترا مهربانی
چکیده ندارد.
حکیمه منصوری زهرا اسرار
چکیده ندارد.
سوسن کوشافر میترا مهربانی
چکیده ندارد.
بنفشه بزرگمنش میترا مهربانی
چکیده ندارد.
سمیه کرمی مهاجری میترا مهربانی
چکیده ندارد.
سعیده ملک سعیدی میترا مهربانی
چکیده ندارد.
محمد قادری میترا مهربانی
چکیده ندارد.
سمیه مسعودی میترا مهربانی
چکیده ندارد.
محسن محمدنیا احمدی میترا مهربانی
چکیده ندارد.