نام پژوهشگر: حسین توانگر

درک فرآیند و طراحی الگوی مدیریت تعارض کار- خانواده در پرستاران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1391
  حسین توانگر   فاطمه الحانی

مقدمه : تعارض کار/ خانواده، نوعی تعارض بین نقش ها می باشد که از فشار های ناسازگارانه نقش های خانوادگی و شغلی بوجود می آید و با طیف وسیعی از پیامد های منفی فردی، خانوادگی و سازمانی همراه می باشد. تعارض چالشی عمده برای پرستاران محسوب می شود. مدیریت صحیح تعارض به منظور دستیابی به مراقبت ایمن و ارتقاء رضایت خانوادگی و شغلی، نیازمند زیر ساخت های قوی تئوریکی و مدل های کاربردی مناسب دارد. لذا این پژوهش با هدف درک فرآیند و طراحی الگوی مدیریت تعارض کار/ خانواده در پرستاران انجام گرفته است. روش : این مطالعه کیفی و به روش گراندد تئوری صورت گرفته است. مشارکت کنندگان 16 نفر از پرستاران شاغل در عرصه بالین بودند. روش گردآوری داده ها، مصاحبه های بدون ساختار بود. نمونه گیری ابتدا هدفمند و سپس نظری انجام شد و تجزیه و تحلیل به روش اشتراوس و کوربین انجام شد. پس از شناسایی مفاهیم اصلی فرآیند مدیریت تعارض کار/ خانواده در پرستاری، مدل کاربردی با استفاده از راهبرد ساخت نظریه واکر و اوانت طراحی و ارائه گردید. یافته ها : بر اساس بیانات مشارکت کنندگان و تجزیه و تحلیل مستمر و مقایسه ای داده ها مشخص گردید، پذیرش اجباری معضلات کاری و نارضایتی در پاسخگویی به انتظارات خانواده در بستر و زمینه ی محیط غیر حامی کاری و خانوادگی به وقوع تعارض کار/ خانواده می انجامد. مشارکت کنندگان در مواجهه با تعارض، تلاش برای متعادل سازی روند زندگی را در پیش می گیرند که به دلیل ناکارآمد بودن برخی از تدابیر و نیز تاثیر متغیر میانجی فشار و دیسترس، در مجموع توانایی آنها برای کنترل امور کاری و خانوادگی کاهش می یابد که پیامد کلی آن نقصان خودکارآمدی می باشد. لذا مدل متعادل سازی ایفای نقش کار/ خانواده با تمرکز بر ارتقای مهارت های مدیریت زمان و راهبردهای مقابله ای و بسط و توسعه شبکه حمایت اجتماعی خانوادگی و سازمانی طراحی گردید. نتیجه گیری : مدیریت تعارض کار/ خانواده مفهومی پیچیده، تعاملی و متاثر از عوامل فردی، خانوادگی و سازمانی می باشد که لازم است پرستاران با ارتقای مهارت های فردی و با اتکاء به حمایت های خانوادگی و سازمانی، نسبت به مدیریت اثر بخش تعارض اقدام نمایند. کلید واژه ها : تعارض کار/ خانواده، پرستاران، مدیریت، تعادل کار/ خانواده، نظریه زمینه ای، طراحی مدل