مجموعه ی حاضر نقد روان شناختی غزلیات عارفانه ی سنایی غزنوی، شاعر و حکیم قرن ششم هجری، بر اساس نظریات روان شناسی یونگ که داده های روان شناسی وی افق های تازه ای از متن را پیش چشم محققان گشوده است. می باشد. علت انتخاب غزلیات عارفانه سنایی در این پژوهش ، یکی از اهمیت آن از حیث جوهره ی شعر فارسی است؛ و دیگر اینکه سنایی آغازگر شعر و غزل عرفانی در ادبیات فارسی است و عرفان و مفاهیم عرفانی را به حوزه ی شعر وارد کرد. پس به عنوان آغازگر این راه جای بسی تأمل، تحقیق و پژوهش است که ببینم غزل عرفانی چقدر با آموزه های روان شناسان جدیدی چون یونگ که ادعای ازلی بودن آرای خود را دارند؛ مطابقت می کند. و چون در این مورد تاکنون پژوهشی انجام نشده بود؛ بر آن شدیم که به بررسی این موضوع بپردازیم . روش تحقیق کتابخانه ای می باشد و در این راه از نظرات اساتید برجسته و صاحب نظران بهره گرفته شده است. این رساله در هشت فصل تنظیم گردیده که عبارتند از : 1- مقدمه که هدف و اهمیت کار و تاریخچه ی روان شناسی و نیز زندگینامه ی یونگ و سنایی در آن بیان گردیده است. 2- در فصل دوم به بیان رابطه ی ادبیات عرفانی و روان شناسی پرداخته شده است.3- آشنایی با نقد کهن الگویی. 4- در این فصل میزان تأثیر پذیری یونگ از عرفان و شباهت آرا او و سهروردی و مایستر اکهارت مورد بررسی قرار گرفته است و منابع فکری سنایی در آن مطرح شده است. 5- صورت های مثالی خود آگاهی و ناخودآگاهی.6- فصل ششم به بیان کهن الگوهای یونگ پرداخته شده است که شامل : آنیما و آنیموس، پرسونا، سایه ، ایگو، خود، ناد، نفس، خورشید، پیرفرزانه و ولادت مجدد است. 7- رمز و سمبول. 8- مادر مثالی. که شواهد شعری مربوط به هر کدام همراه با مصداق هایشان در ادامه هر مورد آمده است و در آخر نتیجه به دست آمده که تأیید سوال و فرضیه ی پژوهش بود، بیان شده است