نام پژوهشگر: اسماعیل رنجبر
اسماعیل رنجبر عبدالحمید جعفری
پمپهای لجن کش از جمله آلاتی می باشند. که تحت شرایط سایشی کارکرده، و توسط ذرات ساینده دچار سایش و خوردگی سایشی شده و با گذشت زمان فرسوده می شوند. با آنالیزهای اولیه جنس پمپهای لجن کش مجتمع مس سرچشمه از نوع چدن سفید ni-hard4تعیین شد. برای بهینه سازی مقاوت سایشی و خوردگی این پمپها، سه نوع آلیاژ مقاوم به سایش cr-27, ni-hard4, ni-hard2 ریخته گری و از هر کدام از آنها نمونه هایی برای آزمایشات سایش و خوردگی سایشی تهیه شد. به منظور تعیین مقاومت سایشی از دستگاه آزمایش چرخ لاستیکی-ماسه خشک (dsrw) که یک آزمایش استاندارد astm-g65 بوده و شرایط سایش تراشنده را شبیه سازی می کند، استفاده شد. برای تعین مقاومت خوردگی سایشی از دستگاه آزمایش جت ذرات ساینده (spit) که مطابق با استاندارد astm-g2 بوده و برای هیمن منظور ساخته شد، استفاده کردیم. پس از انجام عملیات حرارتی های مختلف بر نمونه های مربوط به هر آلیاژ، آنها را توسط هر دو تست فوق مورد آزمایش قرار دادیم و مقاومت سایشی و خوردگی سایشی آنها به ترتیب از طریق کاهش حجم و کاهش وزن اندازه گیری شد. با انجامم آزمایشات و بررسیهای میکروسکپی ریزساختار آلیاژها مشخص شد که اولا: هر آلیاژ دارای یک دمای بهینه آستنیته شدن است . که در آن دما آلیاژ دارای ساختاری با بیشترین سختی و در نتیجه بیشترین مقاومت سایشی و. خوردگی سایشی می باشد. ثانیا: آلیاژ cr-27 دارای مقاومت سایشی و خوردگی سایشی بیشتری نسبت به دو آلیاژ ni-hard4, ni-hard2 می باشد که این بخاطر حضور فازها سخت تر با توزیع بهتر در این آلیاژ نسبت به دو آلیاژ دیگر می باشد. کاربیدها یوتکتیک موجود در ریز ساختار آلیاژ cr-27 و ni-hard4 از نوع m7c3 و در آلیاژ ni-hard2 از نوع m3c می باشند. همچنین در اثر عملیات حرارتی آلیاژ cr-27 در دماهای بالا کاربیدهای ثانویه از نوع m23c6 در زمینه رسوب کرده که باعث سختی بالای این آلیاژ می شود. آثار سایشی ایجاد شده بر روی سطح نمونه ها نیز بوسیله میکروسکپ نوریس . الکترونی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند که با توجه به آنها مکانیزم های شکست و جدا شدن ماده از سطح مشخص گردید. به منظور تعین مقاومت خوردگی آلیاژها نمونه هایی از آنها را در محلول ساکن با ph 11/8 قرار داده و با بدست آوردن منحنی پلاریزسیون آندی مربوط به هر کدام، رفتار خوردگی آن ها به دست آورده شد. با بررسی این نمودارها مشخص شد که آلیاژ cr-27 با تشکیل لایه محافظ cr2o3 رفتاری شبیه به فولادهای زنگ نزن را از خود نشان می دهد که این خاطر حضور بیشتر کروم در این آلیاژ است . همچنین با بررسی این نمودارها مشخص شد که آلیاژ ni-hard4 دارای مقاومت خوردگی بیشتری نسبت به ni-hard2 می باشد که این نیز به خاطر بیشتر بودن درصد کروم در این آلیاژ می باشد.