نام پژوهشگر: فرزانه علمشاهی
فرزانه علمشاهی افسانه نوروزی
با وجود اینکه لاپاروسکوپی گامی نوین جهت بهبود کیفیت اعمال جراحی و کاهش عوارض آن بوده ولی همچنان درد بعد از عمل مشکل جاری می باشد و کشف اقدام جدید جهت کنترل درد و رضایت بیماران و ترخیص هر چه زودتر و بهبود در کاهش هزینه ها و برگشت سریعتر به محل کار از دقدقه های مهم متخصصان بیهوشی و جراحی است. مخدرها با وجود عوارض جانبی شناخته شده همچنان داروی اصلی در کنترل درد بعد از عمل می باشد و براین اساس کاهش نیاز به مخدرها نکته کلیدی جهت کنترل درد و کاهش عوارض می باشد. گاباپنتین داروی ضد تشنجی است که امروزه جهت کاهش درد بعد از عمل به صورت تک دوز در مطالعات متعددی مطرح شده است. این مطالعه جهت مقایسه تأثیر دوز کم گاباپنتین خوراکی با پلاسبو جهت کنترل درد بعد از عمل در بیماران تحت کوله سیستکتومی لاپاراسکوپیک طراحی شده است. مواد و روش کار : در این مطالعه کارآزمایی بالینی دو سویه کورتصادفی ،70 نفر از بیماران 65-20 سال را به صورت الکتیو جهت کوله سیستکتومی لاپاروسکوپیک با asa class i,ii بستری شده بودند انتخاب شده و بعد از پرکردن فرم رضایت نامه پژوهش به صورت تصادفی به دو گروه 35 نفره تقسیم شدند . به یک گروه یک ساعت قبل از عمل کپسول خوراکی 300 میلی گرمی گاباپنتین را به صورت تک دوز و به گروه دوم پلاسبو(کپسول خوراکی مشابه گاباپنتین) تجویز کردیم و سپس بیماران تحت بیهوشی عمومی مشابه یکدیگر قرار گرفتند . بعد از پایان عمل شدت درد وتهوع بر اساس مقیاس سنجش درد بینایی ده تایی واستفراغ بر اساس تعداد دفعات آن ، در زمان صفر(زمان ورود به بخش)و سپس هر 2 ساعت تا 6 ساعت بعد از عمل وبعد هر 4 ساعت تا 12 ساعت بعدی اندازه گیری و ثبت شد.بعد از عمل در صورت نیاز به مسکن به هر دو گروه 25 میلی گرم پتیدین وریدی تجویز و در صورت نیاز بیشتر این دوز تکرار شد. نتایج : در گروهی که گاباپنتین دریافت کرده بودند به طور قابل توجهی نمره درد کمتری در تمام فواصل (902/1?83/1 و 290/1?57/2 و 296/1?29/2 و 278/1?89/1 و 335/1?43/1 و 022/1?80/5 و20/0?531/0 )در مقایسه با پلاسبو(027/1?9/5 و 150/1?83/5 و170/1?57/5 و 031/1?77/4 و 948/0?43/4 و 031/1?37/3 و 868/0?80/2) داشته اند.شدت تهوع در گروه گاباپنتین در تمام فواصل (2/1?53/1 و 278/1?31/1 و 264/1?14/1 و 775/0?40/0 و 453/0?17/5 و 0/0) در مقایسه با کنترل(491/2?97/2 و 430/2?74/3 و 028/2?34/3 و 028/2?34/3 و 961/1?54/2 و 081/2?40/2 و 314/1?74/1) کمتر بوده است.میانگین دفعات استفراغ در گروه دریافت کننده گاباپنتین در تمام فواصل/(453/0?17/0 و 53/0?31/0 و 622/0?29/0 و 284/0?09/0 و 169/0?03/0 و 0/0 و 0/0) در مقایسه با پلاسبو(611/0?26/0 و 817/0?54/0 و 639/0?34/0 و 646/0?37/0 و 611/0?26/0 و 652/1?51/0 و 0/0?0/0)کمتر بوده است. در گروه کنترل 34 بیمار(%6/48)و در گروه گاباپنتین 21 نفر(%30) درخواست پتیدین اضافی کردند.نتیجه: تجویز کپسول 300 میلیگرم گاباپنتین قبل از عمل درد وتهوع و استفراغ و نیاز به مسکن اضافی بعد از عمل را کاهش می دهد. بحث و نتیجه گیری : با توجه به نتایج مشابه در مطالعات قبلی و نتایجی که در مطالعه ما حاصل گردید ، گاباپنتین می تواند تاثیر به سزایی در کاهش درد بعد از اعمال جراحی داشته و از آنجا که در مطالعات مختلف عوارضی برای آن گزارش نشده است این دارو می تواند به عنوان داروی مناسب در اعمال جراحی های مختلف من جمله کوله سیستکتومی لاپاروسکوپیک به عنوان ضد درد استفاده شود و پیشنهاد می شود در مطالعات بعدی در سایر اعمال جراحی های بزرگ استفاده شود تا در صورت مفید بودن به عنوان یک دارو کم خطر و بی عارضه جهت کنترل درد بعد از عمل استفاده شود.