نام پژوهشگر: حسن مقدم نژاد
حسن مقدم نژاد محمدعلی فلاحی
در اقتصاد ایران، افزایش بهره وری و بازدهی استفاده از منابع تولید، برای به حداکثر رساندن توان تولید و عرضه اقتصاد ضروری می باشد. همچنین کاهش بیکاری نیز از دیگر چالشهای پیش روی اقتصاد ایران است. اما ابهامی که در نظریات و مطالعات اخیر اقتصادهای مختلف جهان مطرح شده است، چگونگی امکان دستیابی همزمان به هر دو هدف کاهش بیکاری و افزایش بهره وری می باشد. لذا سوال اساسی در این مطالعه این است که آیا ارتقاء بهره وری، موجب کاهش اشتغال در صنعت ایران می گردد؟ بدین منظور، با استفاده از یک الگوی var ساختاری شامل متغیرهای بهره وری نیروی کار و اشتغال صنعت و شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی، به بررسی اثر یک تکانه مثبت فناوریِ ارتقاء دهنده بهره وری به الگو،پرداخته شد. نتایج این مطالعه نشان می دهند که در کل صنعت ایران، به دلیل سهم بالای صنایع کوچک در ترکیب صنعت، ارتقاء بهره وری در بلندمدت با کاهش اشتغال نیروی کار همراه خواهد بود؛ هرچند که در آن، تأثیرپذیری اشتغال از تغییرات بهره وری ناچیز می باشد. اما در صنایع بزرگ، پیشرفتهای فنی در عین حالیکه در بلندمدت موجب افزایش بهره وری نیروی کار می شوند، موجب افزایش اشتغال نیروی کار نیزخواهند شد. همچنین اتّکا به سایر سیاستهای طرف عرضه به غیر از ارتقاء فناوری و بهرهوری و همچنین سیاستهای طرف تقاضا، در شرایط اقتصاد ایران امکان دستیابی به هر دو هدف را فراهم نخواهند آورد.