در این پژوهش به مقوله ی بهینه سازی مسائل ترکیبی پرداخته شده و دو مسأله ی نمونه در حیطه مهندسی مکانیک، در این حوزه بررسی شده است. مسائل ترکیبی شاخه ای از مسائل هستند که در آن ها، پارامتر های طراحی مسأله‏ای که باید بهینه شود، ساختاری گسسته دارند. مسائل بررسی شده در این پژوهش به وسیله الگوریتم هوشمند زنبور عسل حل شده اند. مسائل حل شده شامل بهینه سازی ماشین های مونتاژ برد های مدار چاپی و همچنین بهینه سازی عملیات ترتیب دهی کارها برای یک ماشین منفرد با موعد زمانی مقرر است. توابع هدف برای این دو مسأله به ترتیب، زمان مونتاژ یک برد مدار چاپی و میزان جریمه ناشی از تأخیر یا تعجیل در انجام مجموعه ای از کار ها است. در ماشین های مونتاژ ترتیب جاگذاری قطعات بر روی برد و آرایش تغذیه کننده ها پارامتر های طراحی هستند و در بهینه سازی عملیات ترتیب دهی کارها در یک ماشین منفرد، پارامتر طراحی، نحوه ی ترتیب دهی کارها برای تکمیل شدن توسط ماشین است. الگوریتم زنبور عسل عموماً در حل مسائل در محیط پیوسته کاربرد داشته است؛ اما با ایجاد تغییراتی در مدل پایه ای الگوریتم و آماده سازی آن برای محیط گسسته، کاربرد این الگوریتم در محیط ترکیباتی نیز مورد آزمایش قرار گرفته است. در این پژوهش از عملگر های ترکیباتی،‏ که در الگوریتم ژنتیک به کار می‏روند استفاده شده که بعضاً اعمال آن‏ها به الگوریتم زنبور عسل با ایجاد تغییراتی در ساختار آن‏ها همراه بوده است. نتایج حاصل از بهینه سازی با این روش، که در مسأله بهینه سازی ماشین مونتاژ، زمان مونتاژ و در مسأله ترتیب دهی کارها، میزان جریمه است؛ در برخی موارد به مراتب از نتایج به دست آمده در پژوهش های پیشین کم تر و در نتیجه مطلوب تر است. برداشت کلی از نتایج نشان می دهد که الگوریتم زنبور عسل کارایی و پتانسیل لازم برای بسط و گسترش در شاخه مسائل ترکیبی را به خوبی داراست