نام پژوهشگر: اکرم اویسی عمران

تبیین الگوی ارزیابی خودمبنا و مستمر عملکرد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان 1390
  اکرم اویسی عمران   محمدرحیم رمضانیان

تحلیل پوششی داده ها رویکردی ناپارامتریک برای اندازه گیری کارایی نسبی واحدهای تصمیم گیرنده با ورودی ها و خروجی های چندگانه با استفاده از برنامه ریزی ریاضی است. در تحلیل پوششی داده ها تکنیک هایی به منظور ارزیابی در طی زمان مانند تحلیل پنجره، dea پویا و شاخص مالمکوئیست وجود دارد. در حالی که تغییرات کارایی واحدها می تواند ناشی از تغییر در عملکرد خود واحد و یا ناشی از تغییر در تکنولوژی واحد باشد. تحلیل پنجره این دو جنبه از تغییرات را نمی تواند از هم تشخیص دهد. در صورتی که ضروری است تغییرات کارایی واحد و تغییر کارایی ابتدایی که از تغییر در مرز کارا به وجود می آید، در محاسبات بیان گردد. اما شاخص های سنتی مالمکوئیست تحت فرض بازده به مقیاس متغیر با مشکل نشدنی بودن مواجه می شوند. تلاش هایی که به منظور بهبود شاخص سنتی مالمکوئیست انجام شد به نتایج مفیدی همانند ارائه شاخص جهانی مالمکوئیست و شاخص دوسالانه مالمکوئیست منجر شد. به هر ترتیب این شاخص ها بر خلاف تکنیک تحلیل پنجره که قبل ذکر شد، نیازمند صرف زمان طولانی برای انجام محاسبات پیچیده هستند. به علاوه این تکنیک ها اطلاعات کافی از موقعیت کلی مرز کارا نسبت به مرز دوره دیگر ارائه نمی کنند. به منظور شناسایی تغییرات مرزهای کارا در طی دوره های زمانی، برخی از آزمون های آماری پیشنهاد شده اند. شاخص دوسالانه مالمکوئیست که در بالا ذکر شد، اگرچه نیازمند فرایند محاسبات سنگینی است، اما دارای سه ویژگی جالب است: 1) تحت فرض بازده به مقیاس متغیر از مشکل مواجه شدن با مدل های نشدنی جلوگیری می کند. 2) اجازه محاسبه پسرفت تکنولوژی را به ما می دهد. 3) در صورتی که دوره جدیدی به دوره های تحت بررسی اضافه شود، نیازی به انجام مجدد محاسبات ندارد. در این پژوهش با تلفیق شاخص مالمکوئیست دوسالانه، تحلیل پنجره و آزمون های آماری چارچوبی را به منظور شناسایی اثر تغییر مرز و تمایز آن از تغییر عملکرد واحد در صورت لزوم، فراهم می نماید. این چارچوب به نحوی سامان یافته که به طور پیوسته در هر مرحله از اطلاعات مرحله قبل استفاده کرده و بدین ترتیب از انجام محاسبات غیرضروری و تکراری ممانعت کرده است. بدین ترتیب که بخش اصلی محاسبات مورد نیاز شاخص دوسالانه مالمکوئیست از طریق خروجی تحلیل پنجره فراهم می گردد. همچنین با استفاده از آزمون های آماری، انتقال کلی مرزها را شناسایی کرده و آزمون های وابسته را جایگزین آزمون های مستقل کرده و در مراحل مختلف، به طور متناسب در هر مرحله از اطلاعات مرحله قبلی استفاده می کند. به علاوه آزمون آماری جدیدی را به منظور شناسایی تغییر مرزها از طریق شاخص مالمکوئیست دوسالانه ارائه کرده است. هدف اصلی در این پژوهش، ارائه چارچوبی با ویژگی خود مبنایی، یعنی ارزیابی واحدها در دوره های زمانی متفاوت در همان مجموعه امکان تولید متشکل از دوره های تحت بررسی، و مستمر بودن، که از تکرار محاسبات در صورت اضافه شدن دوره ای به دوره-های تحت بررسی جلوگیری می کند. سرانجام یک روش خالص ارزیابی کارایی خودمبنا، به منظور ارزیابی خالص تغییرات کارایی یک واحد نیز ارائه گردید.