نام پژوهشگر: عبدالخلیل قرنجیک
عبدالخلیل قرنجیک ایمان الله بیگدلی
چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی بین استرس والدینی و کیفیت تعامل والد – کودک در عملکردهای اجرایی کودکان adhd بود. بدین منظور در قالب طرح همبستگی، 100 کودک مبتلا به adhd از جامعه ی دانش آموزان مقطع ابتدایی و راهنمایی آموزش و پرورش شهرستان آزادشهر در سال تحصیلی 90 – 89، با استفاده از پرسشنامه ی علائم مرضی کودک (csi-4) غربال شده و به همراه مادرانشان برای شرکت در این مطالعه انتخاب شدند. در کنار طرح این سوال که «آیا بین استرس والدینی و عملکردهای اجرایی (بازداری و حافظه ی کاری) در کودکان adhd رابطه وجود دارد؟»، فرض گردیده بود که «بین کیفیت تعامل والد – کودک و عملکردهای اجرایی (بازداری و حافطه ی کاری) این کودکان رابطه وجود دارد». برای این کار ابتدا کودکان با استفاده از نوع کامپیوتری آزمون های «استروپ و خرده مقیاس حافظه ی ارقام مقیاس هوش وکسلر» برای سنجش عملکردهای اجرایی بازداری و حافظه ی کاری مورد ارزیابی قرار گرفتند و در ادامه پرسشنامه های «مقیاس استرس والدینی و مقیاس ارزیابی رابطه ی مادر – کودک» بصورت گروهی بر روی مادران اجرا گردید. پس از جمع آوری و بررسی داده ها، 93 مورد از نمونه وارد تحلیل شدند. یافته ها حاکی از این بود که بین استرس والدینی و عملکردهای اجرایی رابطه ی معناداری وجود ندارد و سایر نتایج نشان داد که بین دو مولفه ی پذیرش و طرد والدین با عملکردهای اجرایی رابطه ی معنادار وجود دارد در حالیکه بین دو مولفه ی دیگر یعنی سهل گیری و حمایت بیش از حد با عملکردهای اجرایی رابطه ی معناداری مشاهده نگردید. در کنار یافته های اصلی، یافته های جانبی نشان داد که بین سه نوع adhd (صرفا عدم توجه، بیش فعال و تکانشگر) و همچنین بین دو گروه دختر و پسر از لحاظ میزان عملکرد اجرایی تفاوت معناداری وجود ندارد. واژگان کلیدی: اختلال کمبود توجه، بیش فعالی/ تکانشگری، استرس والدین، تعامل والد-کودک، عملکردهای اجرایی، بازداری و حافظه ی کاری