نام پژوهشگر: نیلوفر آقایی پور ازبری
نیلوفر آقایی پور ازبری محسن زواره
به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر ویژگی های مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم سویا و شبیه سازی عملکرد بیولوژیک آن ها، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ی پژوهشی دانشگاه گیلان در سال زراعی 89-1388 اجرا شد. کرت های اصلی به پنج سطح خشکی (45، 55، 65، 75 و 85 درصد ظرفیت زراعی) و کرت های فرعی به دو رقم سویای ویلیامز (رشد نامحدود) و گرگان-3 (رشد محدود) اختصاص یافتند. تجزیه واریانس داده های اندازه گیری شده نشان داد که ویژگی های بلندی سایه انداز، تعداد گره، تعداد برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن خشک غلاف، عملکرد دانه، درصد روغن و درصد پروتئین به طور معنی داری تحت تاثیر آبیاری و رقم قرار گرفته اند. مقایسه میانگین ها نشان دادند که با افزایش تخلیه آب از خاک، کاهش چشمگیری در وزن خشک غلاف، عملکرد دانه و درصد پروتئین دانه ها به دست می آید. برهمکنش آبیاری در رقم در مورد صفات تعداد برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن خشک غلاف، عملکرد دانه و درصد روغن معنی دار بود. با افزایش تخلیه رطوبتی از خاک مشاهده شده که عملکرد دانه ی هر دو رقم کاهش یافته است؛ این کاهش در گرگان 3 در حدود 63 درصد و در رقم ویلیامز 2 درصد بود. بررسی شاخص های رشد نشان داد که بیشترین lai و cgr در رقم ویلیامز مربوط به تیمار 55 درصد و در رقم گرگان 3 مربوط به تیمار تیمار 85 درصد ظرفیت زراعی بوده است. بهره وری آب مصرفی در رقم گرگان 3 بیشتر از رقم ویلیامز بود. نتایج شبیه سازی عملکرد بیولوژیک رقم ویلیامز نشان داد که این رقم در تیمارهای 45 و 85 درصد به ترتیب کمترین و بیشترین rmse را داشته است. مقدار rmse شبیه سازی های رقم گرگان 3 در تیمار های 45 و 75 درصد به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار بود. نتایج همچنین، نشان داد که مدل مورد استفاده به جز در مورد تیمار 65 درصد و مشابه شبیه سازی های مربوط به ویلیامز، تخمینی بیشتر از مقدار واقعی داشته است. مقایسه rmse دو رقم نشان داد که در کل، مقدار خطای شبیه سازی در رقم گرگان 3 بیشتر از ویلیامز بوده است.