نام پژوهشگر: محمود مشیری شریعت پناهی

تأثیر امید درمانی بر کاهش افسردگی مردان دیابتیک در مرکز تحقیقات دیابت سمنان 90-1389
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1390
  محمود مشیری شریعت پناهی   ریتا لیاقت

عوامل روانشناختی می توانند نقش مهمی در ناراحتی های بدنی ایفا کنند. افسردگی می تواند روند بیماری دیابت را آشفته ساخته و کنترل بیماری را دشوارتر سازد. امید درمانی در نظر دارد که به درمانجویان کمک کند تا با تعیین اهداف مشخص و ایجاد مسیرهای نیل به هدف، بر موانع نا امید کننده غلبه نمایند و در نتیجه افسردگی آنها کاهش یابد. روش مطالعه: این تحقیق آزمایشی در مرحله اول شامل غربالگری افسردگی بر روی 100 مرد دیابتیک با توجه به سن، سطح تحصیلات و وضعیت تاهل بود. در مرحله دوم تحقیق، دو گروه (8) نفره آزمایشی و کنترل از بین مردان افسرده انتخاب شدند و تست های افسردگی بک و امید اسنایدر به عنوان پیش آزمون درباره آنها اجرا شد. برنامه امید درمانی بر روی گروه آزمایشی در طی 10 جلسه به طور هفتگی و به شکل جلسات گروهی برگزار گردید. هدف تعیین شده به اتفاق آرا «کنترل بیماری دیابت» قرار داده شد. برای نیل به هدف مسیرهای مختلف شامل گیاه درمانی، ورزش درمانی، تجمع دوستان صمیمی، رفتن به مکانهای سرسبز و طبیعی، دعا و نیایش انتخاب شدند. در پایان برنامه، تستهای افسردگی بک و امید اسنایدر به عنوان پس آزمون اجرا شدند. یافته ها : در این پژوهش، میانگین افسردگی در پس آزمون گروه آزمایشی نسبت به میانگین افسردگی در پس آزمون گروه کنترل کاهش قابل ملاحظه نشان داد میانگین امید در پس آزمون گروه آزمایشی نسبت به میانگین امید در پس آزمون گروه کنترل افزایش معنی دار نشان داد. با استفاده از آزمون t همبسته، ثابت شد که افزایش امید موجب کاهش افسردگی گردیده است با استفاده از آزمون کروکسال والیس، بین امید درمانی با سن، امید درمانی با سطح تحصیلات امید درمانی با وضعیت تاهل رابطه معنی دار به دست نیامد. در این پژوهش، میانگین قند خون ناشتای بیماران در پس آزمون گروه آزمایشی نسبت به میانگین آن در پس آزمون گروه کنترل کاهش قابل ملاحظه داشت که به عنوان یک نتیجه فرعی تحقیق، امیدوار کننده بود. نتیجه گیری : براساس یافته های به دست آمده در این پژوهش، در می یابیم که امید درمانی بر کاهش افسردگی مردان دیابتیک تاثیر دارد. تاثیر امید درمانی می تواند آزاد از سن، سطح تحصیلات و وضعیت تاهل بیماران باشد. پیشنهاد می شود رابطه بین امید درمانی و سن، امید درمانی و سطح تحصیلات، امید درمانی و وضعیت تاهل با تعداد بیشتر آزمودنی ها مورد بررسی قرار گیرد. واژگان کلیدی: دیابت – افسردگی – امید درمانی