نام پژوهشگر: زینب دارابی

تجدد از دیدگاه روزنامه نگاران وروزنامهای عصر ناصری(اختر،قانون،حبل المتین)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  زینب دارابی   مرتضی دهقان نژاد

این پژوهش با عنوان «تجدّد از دیدگاه روزنامه ها و روزنامه نگاران عصر ناصری، اختر، قانون، حبل المتین» به روش تاریخی و اسنادی و با استفاده از منابع کتابخانه ای تدوین شده و موضوع اساسی آن، تجزیه و تحلیل مطالب سه روزنامه ی مهم دوره ی ناصری شامل قانون، اختر و حبل المتین است که برنقش این روزنامه ها و نویسندگان آن ها در ورود و گسترش ابعاد نظری و عملی تجدّد در جامعه ی ایرانی می پردازد. نتایج مطالعه و پژوهش انجام شده در مطالب و محتوای نوشته ها و دیدگاه های نویسندگان سه روزنامه ی مذکور، نشان می دهد که این روزنامه ها تلاش کرده اند از دو زاویه ی تبیین مبانی و بنیادهای نظری مفهوم تجدّد و هم چنین تشریح نمونه ها و مصادیق عینی و عملی آن، برداشت های خود از مفهوم و مصادیق تجدّد را به جامعه ی ایرانی عرضه کنند و به این وسیله حرکتی چندبعدی را در مسیر ترویج و گسترش ابعاد گوناگون تجدد در ایران، سامان دهند. در عرصه ی نظری، از جمله مفاهیمی که تحت عنوان تجّدد در روزنامه های مذکور مطرح و تشریح شده عدالت ، قانون گرایی، آزادی و ویژگی های مدرن نظام سیاسی است.آنان مواردی هم چون پیشرفت های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دیگر جوامع و هم چنین نمونه هایی از روش تعامل سیاسی جامعه و حکومت، به عنوان الگوهایی از تجّدد در عرصه ی سیاست و حکومت، به مخاطب ایرانی خود عرضه کرده اند. در مجموع، نتایج این تحقیق گویای این نکته است که با وجود مشکلات و موانع ذهنی و عینی در مسیر گرایش به تجدّد و فراهم نبودن بسترهای این امر در جامعه ی ایرانی، روزنامه نگاران و روزنامه های عصر ناصری(اختر،قانون، حبل المتین) تلاش های قابل توجهی را جهت آشنایی ایرانیان با مقوله تجّدد به عمل آورده اند.