نهادهای مشابه آن در حقوق مدنی تحت عنوان داوری وجود داشته و در حقوق جزا نیز تشکیلاتی تحت عنوان خانه های انصاف و شورای داوری ، نهاد تحکیم و در برخی نظام ها با عنوان میانجیگری شناخته شده است. شورای حل اختلاف از تعدادی افراد غیرقاضی متخصص تشکیل و اصولاً به دعاوی مدنی رسیدگی می کند و در مواردی با اجازه قانونگذار به دعاوی کیفری نیز می پردازد ولی از آنجایی که دربار? رسیدگی به دعاوی کیفری چه از نظر نوع و چه از نظر نحو? رسیدگی، قوانین و آیین نامه های این شورا با اجمال و ابهام و مشکلاتی مواجه است. لذا لازم و ضروری است که نحو? رسیدگی به دعاوی کیفری در این شورا مورد بحث و تحقیق قرار گیرد. بنابراین در این پایان نامه به بررسی صلاحیت و آیین رسیدگی شورای حل اختلاف در امور کیفری پرداخته و مشخص خواهد شد که هر چند شورای حل اختلاف فاقد آیین دادرسی جداگانه بوده و ملزم به رعایت مقررات آیین دادرسی کیفری و یا مدنی نیست، لیکن بطور نسبی آیین های دادرسی کیفری و مدنی در آن قابلیت اجراء دارد و همچنین در کاستن مراجعات مردم به دادگستری و کاهش پرونده های وارده به محاکم بطور نسبی موفق بوده است.