نام پژوهشگر: سحر جعفری
سحر جعفری صمد سامانیان
پس از بررسی ها و پژوهش هایی که در این پایان نامه بر روی راهکارهای متداول دوباره بر پا سازی اشیاء و آثار سنگی نا متعادل و نا ایستا انجام شد، می توان انواع روش های پذیرفته و قابل اجرا در موزه های بزرگ دنیا را به صورت خلاصه چنین معرفی کرد: مانت سخت افزاری است که به صورت پایه و یا یک آرماتور بر روی آثار منقول موزه ای قابل اجرا ست، در دو نوع مانت عمومی و مانت سفارشی وجود دارد. مانت عمومی خود شامل انواع گوناگونی است که این دسته بندی بر مبنای خصیصه ها و ویژگی های ظاهری و ساختاری همانند و متشابه در پایه های هر گروه صورت گرفته و عبارت است از مانت ساده، مانت عنکبوتی، مانت اهرمی، مانت کاسه، مانت بشقاب، پایه ی میله مرکزی یا پایه ی مرکزی. روش دیگر ایستا سازی اشیاء سنگی، ایجاد رابط در زیر آثاری است که به علت کمبود در قسمت کف و پایه، دچار عدم تعادل یا ایستایی شده اند. برای این کار با قالب گیری از بخش کمبود با ماده ی مناسب، پایه ای برای زیر شئ تهیه می شود که این رابط بدون استفاده از ماده ی چسباننده و با استفاده از پیچ و مغزی (درون شئ و رابط)، به اثر متصل می شود. روش دیگری که برای نمایش آثار ناایستا مانند الواح، نقوش برجسته و نمونه هایی از این قبیل استفاده می شود، نصب گیره هایی از جنس فولاد ضد زنگ است که به تعداد کافی و در نقاط مناسب در اطراف اثر است. به این روش شئ بدون کاربرد مواد چسباننده به دیوار موزه متصل می شود. برای ثابت کردن اشیائی نا متعادلی که در قسمت کف، دچار سایش یا میزان اندکی کمبود شده اند نیز می توان از گیره های فولادی در اطراف پایه بهره برد. ثابت کردن آثار سنگی بزرگ، حجیم و سنگین وزن، درون دیوار های موزه روش دیگر ایستا سازی است. آناستیلوز روش دیگری است که با استفاده از آن قطعات و بخش های باقی مانده و فرو ریخته ی بنا های تاریخی را می توان با کمترین مداخله و دستکاری در اصل اثر، دوباره چینی و بازسازی کرد به نحری که خطوط و فرم اصلی بنا (و یا عناصر وابسته به آن) معلوم و مشخص شود. آخرین روش برای بر پایی مجدد آثار نا ایستای سنگی، بازسازی کامل بخش های کمبود در شئ است که بر اساس نوع و جنس سنگ کاربردی در ساخت اثر و نیز وسعت، میزان و محل وقوع کمبود در اثر، از مواد گوناگون استفاده می شود. برای این جایگزینی از سنگ جدید کاملاَ همانند و همگون با سنگ اصلی و یا از اپوکسی های پر کننده ی مناسب مانند crete، plumbing و یا از مواد ترکیبی مانند گچ به همراه یک پر کننده (مانند پودر سنگ) و رنگ بهره برد. کاربرد برخی مواد تجاری مانند ledan نیز در سال های اخیر گسترش یافته است. و در پایان پس از معرفی انواع روش های متداول ایستاسازی اشیاء نامتعادل و نا ایستای سنگی، برای بر پایی مجدد دو شیر سنگی متعلق به منطقه ی چمگردان اصفهان، با در نظر گرفتن وضعیت استحکام و انسجام بافت در سنگ و نیز با توجه به فرم ظاهری این دو اثر و وزنشان، استفاده از مانت های h از جنس فولاد ضد زنگ پیشنهاد می شود تا با حداقل مداخله و دستکاری، بتوان این دو شیر سنگی را در موزه به نمایش گذاشت.