نام پژوهشگر: مریم مرتضایی فر
مریم مرتضایی فر مختار جلالی جواران
گیاهان به عنوان بیوراکتور جهت تولید انبوه و ارزان پروتئین های نوترکیب را می توان تحت عنوان زراعت ملکولی (molecular farming) معرفی نمود. از بخش های مختلف گیاهان به منظور تولید و دخیره سازی پروتئین های نوترکیب بهره جست که بذور گیاهان روغنی یکی از آنهاست. هدف گیری پروتئین های نوترکیب به اجسام روغنی در بذرها، باعث آسان تر شدن مراحل استخراج پروتئین های نوترکیب می شود، به همین دلیل می توان با استفاده از پیش برنده بذری و همچنین اتصال ژن مورد نظر به ژن اولئوسین گیاهی، باعث هدف گذاری صحیح پروتئین های نوترکیب به اجسام روغنی می شود. اینترفرون ها از جمله پروتئین هایی هستند که ارزش درمانی بسیار بالایی دارند. بنابراین، تولید اینترفرون از منابع دائمی، ایمن و ارزان حائز اهمیت ویژه است. در این تحقیق برای بیان اینترفرون گامای انسانی در بذر گیاه آفتابگردان (helianthus annuus l.) و قرارگیری آن در اجسام روغنی، از ناقل نوترکیب pbiifn?-oleosin استفاده شد. ژن اینترفرون گامای انسانی در پایین دست ژن اولئوسین همسانه سازی شده و بین دو ژن توالی برشی پروتئولایتیکی وجود دارد. این دو ژن تحت کنترل پیش برنده بذری napin)) هستند. ریزنمونه های کوتیلدونی گیاه آفتابگردان برای تراریخت سازی مورد استفاده قرار گرفتند. ژن هدف که با ژن اولئوسین فیوژ شده بود به کمکa. tumefaciens سویه lba4404 به گیاه آفتابگردان منتقل شد. گزینش گیاهان تراریخت نیز بر روی محیط حاوی mg l-1) 40) کانامایسسین صورت پذیرفت. برای باززایی گیاهان از محیط کشت ms همراه با هورمون ها و ترکیبات ضروری استفاده گردید. گیاهان گزینش شده به محیط طویل سازی و ریشه زایی جابجا و سپس به گلدان منتقل شدند. در نهایت آنالیز گیاهان تراریخت در سطح dna با روش pcr و با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ژن هدف، بیانگر انتقال موفقیت آمیز ژن (ifn?) به گیاهان تراریخته بود.