طرحهای جامع در ایران از سال 1347 شروع و در سال 1351 قانوناً تعریف شدند در طی چهار دهه گذشته ،این طرحها از زوایای متعدد مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند و همگان به ابزار اجرائی این طرحها به عنوان یکی از عوامل مهم تحقق آنها اذعان نموده اند. قوانین و ضوابط و مقررات به عنوان یکی از عوامل مهم تحقق طرحهای جامع و تفصیلی شهری بشمار می روند. چرا که به فرض فراهم نمودن کلیه عوامل ، چنانچه موانع قانونی و حقوقی مرتفع نگردند ، کماکان به نتایج این طرحها می بایست به دیده شک و تردید نگریست. در این پایان نامه در پنج فصل به تبیین و تحلیل ضوابط و مقررات موثر در اجرای طرحهای جامع و تفصیلی (شهر ایلام) پرداخته شده است و در فصل اول به بیان طرح مسئله. ضرورت تحقیق ، اهداف مبانی نظری پرداخته می شود. فصل دوم به بیان چارچوب نظری بویژه طرحهای جامع پرداخته و مراحل تهیه ، تصویب و اجراء و عملکرد اینگونه طرحها در ایران را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و نتایج حاصل از آن را بر می شمارد. در فصل سوم, کلیه قوانین ، مصوبات و آئین نامه های جاری کشور که با اجرای طرحهای جامع مرتبط هستند مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نقاط مثبت و منفی هر قانون به اختصار بیان شده است. همچنین ویژگی ها ی جغرافیایی و طرح جامع و تفصیلی شهر ایلام از دیدگاه تحقق ابعاد کالبدی آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و به انطباق و مقایسه اسناد قانونی طرح فوق الذکر و نحوه اجرای آن در افق طرح ‍(1379) می پردازد. در فصل چهارم از مجموعه کلیه قوانین 69 قانون که در مراحل زمانی اجرای طرح جامع ایلام (79-69) ، سنخیت بیشتری دارند. مورد ارزیابی قرار گرفته اند. در این مبحث از میان دهها معیار 5 معیار به عنوان ، معیارهای اساسی و موثر در اجراء و کارایی قوانین انتخاب و قوانین مد نظر بر حسب عملکردشان با این معیارها سنجیده شده اند. جهت تعیین ضریب اهمیت آن مشخص گردید. و در آخر ضمن نتیجه گیری از ارزیابی قوانین ، پیشنهادات اجرایی جهت بعد اجراء طرحهای جامع و تفصیلی از طریق اصولی و یا تدوین قوانین و ضوابط و مقررات ارائه گردیده است .