نام پژوهشگر: حمید محمدی آذرم
حمید محمدی آذرم عبدالمحمد عابدیان کناری
چکیده فارسی فسفولیپید به عنوان عاملی جهت بهبود بلوغ انتروسیت های روده، کمک به ساخت کیلومیکرون ها، تامین کولین، فسفر، انرژی، اسیدهای چرب ضروری و پیش ساز ایکوزانوئیدها منجر به افزایش رشد و مقاومت به استرس های محیطی در ماهیان می شود. از این رو در این آزمایش تاثیر سطوح مختلف لسیتین سویا و تخم مرغ در دو نوع جیره آزمایشی با منابع پروتئینی مختلف، شامل پودر ماهی و جایگزینی پودر ماهی با کازئین بر رشد، زنده مانی، فعالیت آنزیم های گوارشی و برخی فاکتورهای فیزیولوژیک و همچنین مقاومت به استرس کمبود اکسیژن در آلوین ماهی قزل آلای رنگین کمان (oncorhynchus mykiss) مورد بررسی قرار گرفت. 14 جیره غذایی حاوی مقادیر صفر (به عنوان شاهد)، 2 درصد، 4 درصد و 6 درصد لسیتین سویا و تخم مرغ به جای روغن سویا با انرژی و پروتئین یکسان برای 14 تیمار آزمایشی ساخته شد. آلوین های قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزنی 08/4 ± 120 میلی گرم به صورت تصادفی در تانک های 90 لیتری (تکرار) قرار داده شدند. میزان غذادهی به مقدار 6 وعده در روز در حد سیری برای هر تیمار با 3 تکرار به مدت 40 روز انجام شد. در مقادیر مختلف لسیتین سویا و تخم مرغ به کار رفته در هر دو نوع جیره آزمایشی، آلوین های تغذیه شده با جیره های غذایی حاوی 2 درصد لسیتین تخم مرغ به ازای هر کیلو گرم غذای خشک، رشد بیشتری را نسبت به شاهد نشان دادند (05/0 p < ). استفاده از 2 درصد لسیتین تخم مرغ منجر به افزایش معنادار فعالیت آنزیم های پانکراتیک ( آمیلاز، لیپاز، فسفولیپاز 2 a) و نوار مسواکی (آلکالین فسفاتاز، آمینو پپتیداز)، میزان ترشح کوله سیستوکینین، لیپوپروتئین ها و همچنین فعالیت کمتر آنزیم سیتوزولی لوسین آلانین پپتیداز در آلوین ماهیان تغذیه شده با هر دو نوع جیره آزمایشی در مقایسه با شاهد شد (05/0 p < ). بعلاوه استفاده از 2 درصد لسیتین تخم مرغ منجر به افزایش معنی دار نسبت آنزیم های نوار مسواکی به سیتوزولی در دستگاه گوارشی آلوین ها در مقایسه با شاهد شد ( 05/0 p < ). همچنین مقدار 4 درصد لسیتین سویا اثرات مثبتی بر رشد آلوین ها داشته و منجر به افزایش معنا دار فعالیت آنزیم های پانکراسی، نوار مسواکی، میزان ترشح کوله سیستوکنین، لیپوپروتئین ها و نسبت آنزیم های نوار مسواکی به سیتوزولی در آلوین ماهیان تغذیه شده با هر دو نوع جیره آزمایشی پودر ماهی و جایگزینی پودر ماهی با کازئین شد ( 05/0 p < ). آزمایش فوق تقابلی را بین نوع منبع پروتئینی و نیاز به فسفولیپید نشان نداد بطوریکه مقدار نیاز آلوین ها در هر دو نوع جیره آزمایشی شامل پودر ماهی و همچنین جیره جایگزینی پودر ماهی با کازئین 2 درصد لسیتین تخم مرغ یا 4 درصد لسیتین سویا تعیین شد. میزان زنده زمانی آلوین های تغذیه شده با 6 درصد لسیتین تخم مرغ به کار رفته در جیره های جایگزینی پودر ماهی با کازئین در مقایسه با گروه شاهد بیشتر بود (05/0 p <). از طرفی آلوین های تغذیه شده با لسیتین تخم مرغ در جیره های جایگزینی پودر ماهی با کازئین بیشترین زنده مانی را در مقابله با تنش کمبود اکسیژن نسبت به شاهد نشان دادند (05/0 p <). بنابراین نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از 2 درصد لسیتین تخم مرغ یا 4 درصد لسیتین سویا از طریق بهبود برخی فاکتورهای بیوشیمیایی منجر به افزایش رشد در آلوین قزل آلای رنگین کمان می شود.
هادی زارعی سید محمد موسوی
مطالعه حاضر جهت بررسی اثرات گرسنگی کوتاه مدت و تغذیه مجدد برفعالیت آنزیم های گوارشی (تریپسین، آمیلاز و آلکالین فسفاتاز) در بچه ماهیان بنی mesopotamichthys sharpeyi طراحی گردید. 540 عدد بچه ماهی بنی با میانگین وزنی 10/0 ± 13/6 گرم در 15 تانک پلی اتیلنی 300 لیتری به صورت تصادفی تقسیم گردیدند. تیمارها به ترتیب عبارت بودند از تیمار شاهد که به طور دائم درطول دوره ی آزمایش دو بار در روز تاحد سیری غذادهی می شد، تیمار2روز محرومیت غذایی، تیمار4 روز محرومیت غذایی، تیمار 8 روز محرومیت غذایی و تیمار16روز محرومیت غذایی. طول دوره ی غذادهی مجدد در تیمارهای تحت محرومیت غذایی 30 روز بود. در زمان نمونه برداری روده بچه ماهیان جداگردیده و سریعا توسط تانک نیتروژن به فریزر80- انتقال داده شد تا آنزیم ها تخریب نشوند. براساس نتایج حاصله در طول آزمایش آنزیم های تریپسین و آمیلاز تحت تاثیر دوره های گرسنگی قرارداشتند و درپایان زمان گرسنگی اختلاف معنی داری با گروه کنترل داشتند (05/0>p) اما پس از غذادهی مجدد فعالیت آنها افزایش یافت و اختلاف معنی داری با گروه کنترل نشان ندادند (05/0<p). در پایان روز 46 میزان فعالیت آنزیم تریپسین درتیمار4 علی رغم نبود اختلاف معنی دار بیشتر از تیمارهای دیگر و گروه کنترل بود و آنزیم آمیلاز در تیمار4به طور معنی داری بیش از تیمارهای دیگر بود. فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز تیمارها در پایان دوره گرسنگی اختلاف معنی داری با گروه کنترل نداشت (05/0<p) همچنین در پایان غذادهی مجدد بین تیمارها و گروه کنترل اختلاف معنی داری مشاهده نشد(05/0p>). به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد تیمارهای تحت محرومیت غذایی توانسته اند فعالیت های آنزیم های گوارشی خود را بازیابی کنند و به میزان فعالیت گروه کنترل برسند.
مونا محمدی حمید محمدی آذرم
این مطالعه به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف لسیتین تخم مرغ در غذا بر شاخص های رشد، تغذیه ای و برخی لیپوپروتئین ها در ماهیان جوان بنی (mesopotamichthys sharpeyi) انجام گرفت. ماهی ها با میانگین وزن اولیه 17/0± 1/3 گرم با غذاهای آزمایشی که دارای انرژی و پروتئین یکسان و مقادیر مختلف لسیتین شامل صفر، 2، 4 و 6?، در چهار تیمار آزمایشی که هر یک دارای سه تکرار بودند به مدت 8 هفته تغذیه و مورد آزمایش قرار گرفتند. بچه ماهیان 3 وعده در روز در ساعات 9 و 13 و 17 تا حد سیری غذا دهی شدند. در انتهای دوره آزمایش میانگین وزن نهایی ماهیان در تیمار 6? لسیتین به طور معنی داری به 42/0± 49/11 گرم رسید. این مطالعه نشان داد که به کارگیری لسیتین تا 6? در جیره این ماهی باعث افزایش شاخص های رشد می گردد (05/0p<). دیگر شاخص های رشد مانند، درصد افزایش وزن بدن و نرخ رشد ویژه در تیمارهای 4 و 6? به طور معنی داری (05/0p<) نسبت به گروه شاهد بالاتر بود. همچنین شاخص های وضعیت، شاخص کبدی و شاخص احشایی در تیمار 6? دارای تفاوت معناداری (05/0p<) با تیمارهای دیگر بود، بالاترین مقادیر ضریب چاقی و همین طور فاکتورهای تغذیه ای مانند کل غذای دریافتی، کارایی غذا، کارایی پروتئین و کل پروتئین دریافتی در تیمارهای تغذیه شده با جیره حاوی 4 و 6? لسیتین مشاهده و ثبت شد و در خصوص ضریب تبدیل غذایی کمترین مقدار (05/0p<) در تیمار 4 و 6 درصد لسیتین مشاهده شد. میزان لیپوپروتئین های سرم، لیپوپروتئین های کم چگال (ldl) و لیپوپروتئین های پرچگال ((hdl نیز در بچه ماهیان آزمایشی تحت تأثیر جیره های مورد نظر قرار گرفتند. با افزایش لسیتین در جیره های غذایی، میزان ldl و hdl به طور معنی داری (05/0p<) بین تیمارهای آزمایشی افزایش یافت و بیش ترین میزان این شاخص ها در تیمار 6? و کمترین آن ها مربوط به گروه شاهد بود. مطالعه حاضر نشان داد که به کارگیری مقادیر 4? لسیتین در جیره ماهیان جوان بنی می تواند سبب بهبود شاخص های رشد، تغذیه ای و مورفومتریک و میزان لیپوپروتئین ها ldl و hdl در این گونه گردد.
زینب بهزادی فرد مجتبی علیشاهی
در این تحقیق اثر تحریک ایمنی تجویز خوراکی دو پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس جدا شده از روده ماهی شیربت (barbus grypus) بر روی ماهی کپور معمولی ((cyprinus carpio مورد مطالعه قرار گرفت. این دو باکتری با توان پروبیوتیکی بالا، اخیرأ از فلور باکتریایی روده ماهی بومی شیربت جداسازی شده اند. بدین منظور تعداد 480 قطعه ماهی با وزن متوسط 5/1±40 گرم به طور تصادفی به چهار تیمار و هر تیمار در سه تکرار تقسیم بندی شدند (40 ماهی در هر تکرار) ماهیان تیمار یک، دو و سه به ترتیب باخوراک حاوی cfu/ml107×5 باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس، لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس کازئی به مدت 60 روز تغذیه شده و گروه کنترل با خوراک فاقد باکتری تغذیه گردید. سپس، در روز 30 و 60 به تعداد 9 قطعه ماهی از هر گروه ماهیان، نمونه خون و سرم تهیه شده و پارامترهای مختلف ایمنی شامل: میزان فعالیت لیزوزیم پلاسما، میزان فعالیت باکتری کشی پلاسما، فعالیت مسیر فرعی کمپلمان (acp) و مقدار پروتئین کل، آلبومین و گلوبولین پلاسما و همچنین فعالیت نیتروبلو تترازولیوم (nbt) اندازه گیری و بین تیمارها به منظور بررسی ماندگاری باکتری و تآثیر آن بر روی سیستم ایمنی بدن میزبان مقایسه گردید. ماهیان باقی مانده از هر گروه (22 قطعه درهر تکرار) از روز 60 تا75 با جیره ی بدون مکمل تغذیه شدند، شاخص های اندازه گیری شده در مرحله قبل، در این مرحله نیز اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که تغذیه ماهی کپور معمولی با خوراک حاوی پروبیوتیک لاکتوباسیلوس بولگاریکوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم در روزهای30 و60 دوره آزمایش باعث بهبود شاخص های ایمنی ماهی گردید (05/0p<)، به طوری که در روز 30 و 60 دوره آزمایش در تیمار تغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم فاکتور لیزوزیم پلاسما افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل نشان داد. در روز 60 دوره آزمایش فعالیت کمپلمان در تیمارتغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل نشان داد و میزان فعالیت nbt در تیمارتغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس بولگاریکوس افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0p<). در فعالیت باکتری کشی پلاسما در روز 30 دوره آزمایش در تیمارتغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0p<)، درحالی که در روز 60 دوره آزمایش، تیمارهای پروبیوتیکی افزایش معنی داری با گروه کنترل نداشتند (05/0p>). در بین شاخص های بیوشیمیایی پلاسما، میزان گلوبولین پلاسما در تیمارهای آزمایشی در روز 30 دوره نسبت به گروه کنترل به طور معنی دار افزایش یافت (05/0p<)، در حالی که در روز 60 دوره آزمایشی در تیمار تغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0p<)، در روز 30 و 60 دوره آزمایش، در سطح پروتئین کل و آلبومین افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده نشد (05/0p>). به طور کلی می توان نتیجه گرفت که دو پروبیوتیک مورد بررسی، لاکتوباسیلوس بولگاریکوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم اثرات پروبیوتیکی و تحریک ایمنی مناسب تری در مقایسه با باکتری لاکتوباسیلوس کازئی (کنترل مثبت) در ماهی کپور معمولی دارند. پس از چالش ماهی ها با باکتری آئروموناس هیدروفیلا، میزان زنده مانی ماهیان تغذیه شده با لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس، نسبت به تیمارلاکتوباسیلوس کازئی به طور معنی دار کمتر بوده، و بیشترین مقاومت در تیمار لاکتوباسیلوس کازئی مشاهده گردید.
سیده مائده سیدزاده حمید محمدی آذرم
دراین تحقیق اثرسطوح مختلف لسیتین تخم مرغ درغذا برترکیب بیوشیمیایی بدن وفعالیت آنزیم های گوارشی درماهیان جوان بنی (mesopotamichthys sharpeyi) مورد مطالعه قرارگرفت. بدین منظورحدود500 قطعه بچه ماهی (با وزن متوسط17/0±1/3گرم) به طورتصادفی در12تانک فایبرگلاس 300 لیتری توزیع شد (طول دوره آزمایشی 56 روز بود) و با 4 جیره غذایی که عبارت بودند از: تیماراول(شاهد): صفر%لستین تخم مرغ، تیماردوم: 2%لسیتین تخم مرغ، تیمارسوم: 4%لسیتین تخم مرغ، تیمارچهارم: 6% لسیتین تخم مرغ،3 باردر روز و درحد سیری به مدت 8 هفته تغذیه شدند. هریک از تیمارهای آزمایشی دارای سه تکرار بود. درپایان دوره ی آزمایشی فعالیت آنزیم های گوارشی (لیپاز، آمیلاز وآلکالین فسفاتاز) وترکیبات بیوشیمیایی بدن ماهیان آزمایش مورد بررسی قرارگرفت. براساس نتایج این آزمایش، درمیزان رطوبت و خاکسترلاشه بین تیمارها اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0p>). از نظر درصد پروتئین و چربی لاشه، بیشترین مقدار (پروتئین07/0±69/16و چربی84/0±21/13) آن ها درتیمار4% لسیتین مشاهده شد و این تیمار اختلاف معنی داری(05/0p<) با تیمار شاهد داشت. هم چنین ازنظر میزان فعالیت آنزیم لیپاز، آمیلاز و آلکالین فسفاتاز بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی داری مشاهده شد(05/0p<) وروند فعالیت این آنزیم ها در تیمارهای مختلف یک روند افزایشی بود بر اساس نتایج حاصل از تحقیق درمورد ترکیبات بیوشیمیایی بدن می توان گفت، افزایش میزان درصد لسیتین تخم مرغ تا سطح4% لسیتین باعث افزایش میزان پروتئین وچربی بدن به صورت معنی داری(05/0p<) شده است. لذا توصیه می گردد جهت افزایش میزان رشد و بهبود فعالیت آنزیم های گوارشی در جیره غذایی ماهیان انگشت قد بنی از4% تا 6% لسیتین تخم مرغ درغذای آن ها استفاده شود.
نگار بیرمی پریتا کوچنین
این تحقیق با هدف مطالعه اثرات مکمل غذایی لیزین و متیونین بر شاخص های رشد، تغذیه و ترکیبات بیوشیمیایی بدن ماهیان جوان صبیتی (sparidentex hasta) طراحی گردیده است. بدین منظور تعداد 180 قطعه ماهی جوان صبیتی با میانگین وزنی 4/1 ± 38/31 گرم به طور تصادفی در 18 تانک فایبر گلاس 300 لیتری توزیع و با 6 جیره غذایی آزمایشی با سطوح مختلف لیزین و متیونین که عبارت بودند از: تیمار اول (شاهد): فاقد مکمل آمینواسیدی، تیماردوم: 100% متیونین، تیمار سوم: 75% متیونین و25% لیزین، تیمارچهارم: 50 % متیونین و 50 % لیزین، تیمار پنجم: 25 % متیونین و 75 % لیزین، تیمار ششم: 100 % لیزین، به مدت 8 هفته و به میزان 3 وعده در روز (در ساعات 08:00، 13:00 و 18:00)، در حد سیری تغذیه شدند. در پایان دوره ی آزمایشی نتایج به دست آمده نشان داد که استفاده از مکمل های اسید آمینه ای لیزین و متیونین بر شاخص های رشد، مورفومتریک و شاخص تغذیه به طور معنادار تاثیر گذاشت (05/0p<) که برخی از این شاخص ها شامل درصد افزایش وزن بدن، شاخص کبدی، چربی درون صفاقی، ضریب چاقی، ضریب تبدیل غذایی، کارایی پروتئین، کل غذای دریافتی، میزان بقای پروتئین، میزان بقای لیزین و متیونین و مقدار لیزین و متیونین دریافتی بود. به طوری که مطلوب ترین راندمان این شاخص ها در تیمار 3 مشاهده شد. همچنین با توجه به آنالیز بیوشیمیایی ترکیبات بدن، بالاترین میزان پروتئین لاشه در تیمار 3 گزارش شد و مجموع اسیدهای آمینه ضروری و غیر ضروری لاشه و نسبت این دو نیز به طور معنادار تحت تاثیر مکمل های آمینو اسیدی قرار گرفت. با توجه به نتایج مربوط به شاخص های رشد، تغذیه و ترکیبات بیوشیمیایی لاشه در ماهیان مورد آزمایش در این تحقیق می توان اظهار داشت که تیمار 3 با 75% متیونین و 25% لیزین با نرخ بالای رشد و کمترین میزان ضریب تبدیل غذایی به عنوان مناسب ترین سطح برای ماهیان جوان صبیتی (s. hasta) پیشنهاد می گردد.
سلیمان حسن پور امیرپرویز سلاطی
در مطالعه¬ی حاضر، اثرات تغذیه¬ی تاسماهی هیبرید (♀ huso huso ♂ × acipenser ruthenus) جوان با جیره حاوی سطوح مختلف روغن ماهی اکسید شده و عصاره چای سبز، بر شاخص¬های رشد، تغذیه، شاخص-های بیوشیمیایی خون و سیستم دفاع آنتی اکسیدانی مورد بررسی قرار گرفت. جهت انجام این آزمایش 9 رژیم غذایی مختلف شامل گروه شاهد، گروه gt50 ( mg/kg 50)، گروه gt100 mg/kg)100)، گروه ofo50 (50% روغن ماهی اکسید شده)، گروه ofo100 (100% روغن ماهی اکسید شده)، و جیره¬های غذایی حاوی روغن ماهی اکسید شده و عصاره چای سبز شامل gt50ofo50، gt50ofo100، gt100ofo50 و gt100ofo100 طراحی گردید. 270 قطعه تاس ماهی هیبرید با میانگین وزن اولیه 0/7 ± 212/6 گرم، پس از 2 هفته سازگاری با جیره غذایی طراحی شده و شرایط آزمایشی، به صورت تصادفی در 27 مخزن فایبرگلاس با ابعاد 2 متر مکعب، ذخیره-سازی شدند. غذادهی سه بار در روز ( ساعات 8 ، 14 و 20) تا حد سیری در طول دوره انجام گردید. پس از 6 هفته، جهت سنجش شاخص¬های رشد و تغذیه و بیوشیمیایی نمونه برداری انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد، که تغذیه با جیره حاوی روغن ماهی اکسید شده اثر سوء بر شاخص¬های رشد و تغذیه تاسماهی هیبرید داشت در حالی که تغذیه با عصاره چای سبز سبب بهبود شاخص¬های رشد و تغذیه نسبت به گروه شاهد شد و نیز اثرات حفاظتی چای سبز در گروه¬هایی که روغن ماهی اکسید شده و عصاره چای سبز را با هم دریافت کرده بودند، موجب بهبود رشد و تغذیه گردید. تغذیه با روغن ماهی اکسید شده سبب افزایش کلسترول کل، تری¬گلیسرید سرم و ldl و کاهش hdl شد. تغذیه با جیره حاوی عصاره چای سبز موجب تعدیل آثار سوء روغن ماهی اکسید شده بر متابولیسم چربی گردید. تغذیه با روغن اکسید شده موجب افزایش فعالیت آنزیم¬های سوپر¬اکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون¬پراکسیداز و مالون¬دی¬آلدهید در سرم شد در حالیکه تغذیه با جیره حاوی عصاره چای سبز همراه با روغن ماهی اکسید شده، موجب کاهش معنی¬دار در فعالیت آنزیم¬های آنتی¬اکسیدانی و مالون¬دی¬آلدهید سرم شد. بر اساس نتایج این تحقیق می¬توان گفت که تغذیه تاسماهی هیبرید با جیره حاوی روغن ماهی اکسید شده تاثیر سوء بر رشد و تغذیه این ماهی داشته و موجب افزایش فعالیت گونه¬های واکنشگر اکسیژن و به دنبال آن تحریک فعالیت سیستم دفاع آنتی¬اکسیدانی و افزایش اکسیداسیون چربی در خون می¬گردد. نتایج این پژوهش نشان داد که چای سبز می¬تواند با آثار سوء ناشی از مصرف چربی اکسید شده مقابله و آن را خنثی نماید. از این رو استفاده از چای سبز در جیره غذایی تاسماهی هیبرید به عنوان تقویت کننده دفاع آنتی اکسیدانی توصیه می¬گردد.