نام پژوهشگر: سارا شهیدی
سارا شهیدی پروین احمدی
در سال های اخیر تحولات عمده ای در عرصه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در کشورهای جهان و خصوصا در کشور ما ایجاد شده است. در این راستا آگاهی از فرهنگ عمومی رایج و عوامل موثر بر آن بین مردم و سیاستگذاران و برنامه ریزان درسی که متولی انتقال این مفاهیم فرهنگی به کتب درسی می باشند موثر می باشد. فرهنگ عمومی در این پژوهش به معنی بخشی از فرهنگ یک جامعه یا گروه است که مورد پذیرش اکثریت افراد قرار گرفته، غیر رسمی است و ضمانت اجتماعی دارد. مولفه های فرهنگ عمومی عبارتند از مولفه های اجتماعی- فرهنگی ، سیاسی، اقتصادی و مذهبی که هر کدام از این مولفه ها به گویه هایی دسته بندی شده اند. با توجه به اهمیت کتاب درسی در سیستم آموزشی کشور ایران، به تحلیل محتوای کتب درسی فارسی بخوانیم و بنویسیم دوره ابتدایی بر اساس مولفه های فرهنگ عمومی پرداخته شد. این پژوهش از نوع توصیفی و درگروه پژوهشهای کاربردی قرار می گیرد، ابزار مورد استفاده در این تحقیق تحلیل محتوا می باشد، با استفاده از این روش به تحلیل کتاب های درسی فارسی بخوانیم و بنویسیم دوره ابتدایی تحصیلی همچنین اهداف کلی جمهوری اسلامی ایران، اهداف دوره ابتدایی تحصیلی و اهداف درس فارسی بخوانیم و بنویسیم پرداخته شد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که اولویت بندی مولفه های فرهنگ عمومی در کتب فارسی بخوانیم و بنویسیم در 5 پایه ابتدایی نزدیک به هم می باشد. این در حالی است که در محتوای کتب فارسی بخوانیم و بنویسیم دوره ابتدایی تحصیلی از میان مولفه های فرهنگ عمومی بیشترین تاکید بر مولفه های اجتماعی- فرهنگی با 95/55 درصد و بعد از آن بیشترین توجه به مولفه های مذهبی با 61/20درصد و بعد از آن مولفه های اقتصادی با 11/12درصد و در آخر مولفه های سیاسی با 32/11درصد می باشد. تحلیل اهداف جمهوری اسلامی ایران، اهداف دوره ابتدایی تحصیلی و اهداف درس فارسی بخوانیم و بنویسیم نشان می دهد که این اهداف تا حدی همسو با مولفه های فرهنگ عمومی می باشد. کلید واژه ها : فرهنگ عمومی، کتب بخوانیم و بنویسیم، دوره ابتدایی، اجتماعی- فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و مذهبی