نام پژوهشگر: رحیمه ادهم

حمدون قصّار، ابوحفص حدّاد و جایگاه آنها در مکتب ملامتیه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سمنان 1390
  رحیمه ادهم   ناصر رحیمی

ابوحفص حدّاد و حمدون قصّار دو تن از بنیان گذاران و رواج دهندگان طریق? ملامت در نیشابورِ قرن سوم بوده اند.چون ملامتیّه اعتقادی به نوشتن نداشته اند، اقوال و حکایت-های اندکی از این دو تن به جا مانده که دیگران از آنها نقل کرده اند. با بررسی آنچه در منابع کهن و کتاب های عرفانی و تاریخی و ادبی از این دو پیر ملامت آمده، آگاهی-هایی دربار? زندگی و خانواد? آنها به دست داده ایم.با تأمّل در سخنان و حکایت هایی که از آنان نقل شده برخی از زوایای اندیش? آنها را نیز روشن ساخته ایم که از طرفی بیانگر خطوط اصلی تفکّر ایشان و از سوی دیگر نشان دهند? اصول ملامتیّه است. همچنین توجه آنها به فتوّت و رابطه ای که با اهل فتوّت داشته اند تا حدودی تأثیر گذاری ها و تأثیر پذیری های این دو جریان را آشکار می سازد. از آنجا که تصوّف در ادبیات فارسی تأثیری قوی نهاده و اقوال و احوال و سلوک و اندیش? عارفان بر ذهن و زبان بسیاری از شاعران اثر گذاشته، این تحقیق چند نمونه از بازتاب های سخنان و حکایت های حمدون قصّار را در شعر شاعران بزرگ و مشهور، به ویژه در حوز? ادب عرفانی و تعلیمی نشان می دهد و برای یافتن نمونه هایی بیشتر از تأثیر تفکّر ملامتی و اندیشه و اقوال این دو شیخ بر شعر شاعرانِ این حوزه سودمند خواهد بود.