نام پژوهشگر: شیوا پورنداف حقی
شیوا پورنداف حقی عباس خایفی
زاویه دید ، نقطه ی دید ، نظرگاه یا دیدگاه شیوه و فرم روایت و نیز زاویه بصری به زمان ، مکان و حوادث داستان و رمان است . زاویه دید را می توان از چندین وجوهبررسی نمود. یکی از مهم ترین وجوه ها ، زاویه دید شخصی است . در تقسیم بندی کلّی این زاویه دید به اوّل ، دوم وسوم شخص ، بدون راوی و متغیر یا چندگانه تقسیم می شود . از منظر دیگر با توجه به حالت و جایگاهی که نویسنده برای راوی داستانش انتخاب می کند ، می توان آن را به زاویه دید درونی ، بیرونی و یا ترکیبی از هر دوی آن ها تقسیم نمود . زاویه دید از بنیادی ترین عناصر داستان به ویژه داستان های امروز است که بر سایر عناصر داستان چون طرح ، پی رنگ ، راوی و ... تأثیر به سزایی دارد و به همین دلیل نویسندگان داستان های مدرن و پست مدرن به آن توجه ی وافری دارند و بسیاری از آنان در ارائه ی داستان خود از چندین زاویه ی دید استفاده می نمایند . در حقیقت زاویه دید در دست نویسندگان مدرن و به خصوص پست مدرن ابزاری برای ایجاد « آشنایی زدایی » ، « مضمون آفرینی » ، « منشوری » نمودن داستان و ... است . در ایران به ویژه از دهه ی شصت به بعد نویسندگان موفقی چون : بیژن نجدی ، رضا براهنی ، عباس معروفی ، ابوتراب خسروی ، منیرو روانی پور ، جعفر مدرس صادقی و ... با شگرد و شیوه های خاصی از زاویه دید بهره جسته اند.