نام پژوهشگر: جعفر کاظمی قنبرآبادی
جعفر کاظمی قنبرآبادی محمد سیاح
چکیده هدف: صرع یکی از شایع ترین اختلالات عصبی است. با وجود پیشرفت های موجود در زمینه علوم اعصاب هنوز 30% از بیماران مصروع به تمام روش های دارویی مقاوم هستند. این امر ضرورت کشف داروهای جدید و موثرِ ضد صرع را نشان می دهد. اتصالات شکافدار یکی از مولکول های هدفِ دارویی در درمان صرع می باشند. شبکه ای از نورون های بینابینی گاباارژیک در ناحیه ca1 هیپوکمپ وجود دارند که توسط اتصالات شکافدار متشکل از کانکسین 36 با هم در ارتباط هستند. در این مطالعه نقش این کانکسین ها بر شدت حملات تشنجی و روند اکتساب صرع در مدل کیندلینگ الکتریکیِ آمیگدال بررسی گردید. روش ها: با کمک دستگاه استریوتاکس جراحی حیوانات انجام و الکترودهای ثبات و تحریکی در آمیگدال و کانول تزریق در ناحیه ca1 هیپوکمپ موش های سفید بزرگ آزمایشگاهی نر نژاد ویستار کار گذاشته شد. حیوانات با تحریک الکتریکی مکرر روزانه صرعی شدند. دوزهای 04/0، 4/0 و 50 میلی گرم بر کیلوگرم کینین (به عنوان مسدود کننده اتصالات شکافدار متشکل از کانکسین 36) از راه داخل صفاقی و دوزهای 1، 50، 100، 500 و 2000 میلی مولار به درون ناحیه ca1 تزریق شد و به ترتیب 30 و 15 دقیقه پس از تزریق، پارامترهای تشنجی (طول مدت تخلیه های الکتریکی، طول مدت مرحله پنجم تشنجی و مدت زمان تاخیری مرحله چهارم تشنجی) حاصل از تحریک حیوانات کاملاً کیندل شده ثبت شد. در سری دوم آزمایش ها کینین با دوزهای 1، 30 و 100 میکرومولار در سه گروه متفاوت روزی یک بار به طور مزمن به درون هیپوکمپ تزریق می شد و اثر آن بر سرعت کیندلینگ آمیگدال اندازه گیری شد. یافته ها: تزریق داخل صفاقی و داخل ca1 کینین در تمام دوزهای استفاده شده تاثیری بر پارامترهای تشنجی در حیوانات کاملاً کیندل شده نداشت اما تزریق مزمن کینین با دوز 100 میکرومولار توانست سرعت کیندلینگ آمیگدال را زیاد کند به طوری که تعداد تحریکات لازم برای رسیدن به مرحله پنجم تشنجی در حیوانات دریافت کننده دوز 100 میکرومولار کینین (دارنده حداکثر اثر انسدادی بر کانکسین 36) به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل (مایع مغزی نخاعی مصنوعی) کاهش یافت. همچنین در این حالت طول مدت تخلیه های متعاقب تحریک نیز به طور معنی داری افزایش یافت. نتیجه گیری: تزریق مزمن کینین به داخل ca1 موجب تسریع اکتساب صرع می گردد. اتصالات شکافدار متشکل از کانکسین 36 در هیپوکمپ با همزمان سازی تخلیه های نورون های بینابینی گاباارژیک اثر مهاری این شبکه عصبی را تقویت می کند. کینین با مسدود کردن اتصالات شکافدارِ این شبکه عصبی، اثر مهاری آن را تضعیف و اکتساب صرع را تسهیل می کند.