در رساله حاضر، به بررسی نظریات آیت ا... خویی با اتکاء به کتاب ارزشمند «مبانی تکمله المنهاج» پیرامون دیه جنایت بر منافع اعضای بدن، جراحات سر و صورت و دیه جنایت بر حمل، میت و حیوان به همراه تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی پرداخته شده است. همچنین برای فهم بهتر مطالب از دانش پزشکی و کالبد شناسی نیز بهره گرفته شده است. آیت ا... خویی نسبت به منافع اعضای بدن در زوال عقل بر اثر ایجاد جراحت، زوال بینایی بر اثر کندن حدقه چشم، از بین رفتن چشایی بر اثر بریدن زبان، قائل به تداخل دیات شده و در زوال شنوایی بر اثر بریدن گوش، از بین رفتن بویایی بر اثر بریدن بینی و از بین رفتن گویایی بر اثر بریدن زبان، قائل به عدم تداخل دیات شده است. امّا قانونگذار در قانون مجازات اسلامی نسبت به از بین رفتن عقل بر اثر ایجاد جراحت، قائل به عدم تداخل دیه عقل و جراحت شده (ماده 446 ق.م.ا.)، ولی در بقیه موارد با نظر آیت ا... خویی هم رأی می باشد (مواد 452،458،465،467 ق.م.ا.). همچنین ایشان نسبت به کج شدن گردن، فساد بینی بر اثر شکستن آن و نافذه گوش قائل به ثبوت ارش شده است، در حالی که قانونگذار در دو مورد نخست قائل به ثبوت دیه کامل و در مورد نافذه گوش قائل به ثبوت یک سوم دیه گوش شده است (مواد 412، 382 و 388 ق.م.ا.). آیت ا... خویی دیه جنین کافر ذمّی را یک دهم دیه مادرش یعنی 40 درهم دانسته و در موارد سقط جنین بطور خطایی در صورتی که روح در جنین دمیده نشده باشد، دیه آن را بر عهده خود جانی می داند؛ ولیکن قانونگذار دیه جنین کافر ذمی را برابر دیه جنین مسلمان دانسته (تبصره الحاقی ماده 297 ق.م.ا.) و دیه سقط جنین در موارد خطای محض را مطلقاً بر عهده عاقله جانی می داند (ماده 492 ق.م.ا.).

هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر مسئولیت پذیری و اولویت بندی این عوامل در دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر کرج ، سال تحصیلی 94-1393است. در این پژوهش شش مولفه: مشارکت دانش آموزان در امور مدرسه ،توسعه بینش اجتماعی و سیاسی ، توسعه مهارت های همیاری همکاری ، موضوعات محتوای درسی ، فراهم نمودن زمینه برای ابراز عقیده و روش فعال تدریس، در قالب 6 سوال برای سنجش نظرات پاسخگویان مطرح گردیده است .جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان ، دبیران ، مدیران و اولیاء مدارس دوره دوم متوسطه مناطق چهارگانه شهر کرج به تعداد 176000 نفر می باشد. که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای حجم نمونه به تعداد 520 نفرانتخاب گردیده است . ابزار پژوهش جهت جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد که روایی آن توسط متخصصان تعیین شد و ضریب آلفای کرونباخ89/0نشان داد ابزار از پایایی بالایی برخوردار است. جهت تحلیل داده ها از دو سطح توصیفی ( میانگین ، انحراف معیار ، چولگی و کشیدگی ) و استنباطی (آزمون tتک نمونه ای جهت تاثیر پذیری مولفه ها وآزمون فریدمن جهت اولویت بندی مولفه ها )استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که هر شش مولفه در افزایش مسئولیت پذیری دانش آموزان نقش داشته و با مشاهده جدول میانگین رتبهها چنین استنباط میشود که توسعه بینش اجتماعی رتبه اول، موضوعات و محتوای درسی رتبه دوم، روش فعال تدریس رتبه سوم، مشارکت دانش آموزان رتبه چهارم، گسترش مهارت های همیاری و همکاری رتبه پنجم و فراهم ساختن زمینهای برای ابراز عقیده و انتقاد آزاد رتبه ششم را به خود اختصاص داده است. کلید واژه ها : مسئولیت پذیری مشارکت دانش آموزان ، مهارت های همیاری همکاری، محتوای برنامه های درسی ، ابراز عقیده ، انتقاد آزاد ، روش فعال تدریس