نام پژوهشگر: شهلا سادات فاطری رضوانی
شهلا سادات فاطری رضوانی مقصود پژوهنده
ایجاد مقاومت اختصاصی به ویروس ها در گیاهان، با استفاده از روش های بیوتکنولوژیکی، جنبه های جدیدی را برای کاهش خسارت ویروس ها فراهم کرده است. از جمله ی این ویروس ها، ویروس x در گیاه اقتصادی سیب زمینی می-باشد، که از مهمترین ویروس های خسارت آفرین این گیاه در سراسر جهان است و دارای اهمیت فراوانی در زیست فناوری می باشد. بررسی و مطالعه نقش پروتئین های ممانعت کننده از مکانسیم دفاعی طبیعی rna silencing، که از ژنوم خود ویروس ها در میزبان، کد می شوند، ما را بر آن داشت که با استفاده از ژن p25 ویروس pvx، به تولید گیاه سیب زمینی مقاوم به این ویروس بپردازیم. برای این منظور کلونینگ 400 نوکلئوتید از توالی کامل ژن p25، دو بار و در خلاف جهت یکدیگر انجام و وکتور pfgc5941 تولید کننده hprna(rna ی سنجاق-سری) این پروتئین طراحی شد و به روش اگروباکتریوم به گیاه سیب زمینی رقم آگریا تراریزش گردید. بدین ترتیب ممانعت از بیان این ژن از طریق کاهش رونوشت های پیام آور آن با تولید sirna های p25، در سیتوپلاسم سلول-های گیاه انجام می شود و مقاومت طبیعی rna silencing علیه pvx در سلول های گیاه ترا ریخت سیب زمینی ممتد و بدون ممانعت صورت می گیرد. مطالعه روی گیاهان سیب زمینی ترا ریخت با استفاده از تکنیک های pcr و rt-pcr، حضور رونوشت های سازه ی hprna ی ژن p25، را تائید کرد. جنبه ی نوآوری این تحقیق در مقایسه با دستاورد های قبلی، ایجاد مقاومت از طریق خاموش کردن ژن ممانعت کننده از مکانیسم دفاعی rna silencing است که باعث عدم توقف این مکانیسم می شود. این استراتژی برای دیگر ویروس ها در گیاهان دارای اهمیت اقتصادی، نیز قابل استفاده می باشد.