نام پژوهشگر: سلماز شیرعلی
سلماز شیرعلی نعیم عرفانی مجد
تخمدان های 49 ماهی کپور معمولی مولد از فروردین تا مهرماه 1389 نمونه گیری شدند. جهت انجام بخش بافت شناسی تحقیق، قطعات کوچکی از تخمدان ها در محلول ثبوتی بوئن و فرمالین 10% قرار داده شدند. مقاطع بافتی به ضخامت 6- 5 میکرون تهیه شده و توسط h&e، pas، سودان سیاه و تری کروم ماسون رنگ آمیزی شدند. جهت بررسی میزان بیان ژن های igf-1 و tgf-?1 به روشreal- time pcr، قطعات 20- 15 میلی گرمی از تخمدان ها در محلول rna later قرار گرفتند. rna کل بر طبق دستوالعمل کیت استخراج گردید. سپس ساخت cdna از نمونه های rna استخراج شده صورت گرفت. پرایمرهای خاص هر ژن توسط نرم افزار طراحی شدند. مخلوط pcr طبق دستوالعمل کیت در دستگاه real-time pcr قرار گرفت. نتایج توسط نرم افزارrest 2009 آنالیز شدند. فراوانی رونوشت های mrna ژن های igf-1 و tgf-?1 با بتا اکتین به عنوان ژن خانه زاد نرمالیزه شدند. نتایج مشاهدات هیستولوژیک و هیستومتریک تخمدان ماهی کپور معمولی نشان دادند که دوره تولیدمثلی در این ماهی در شرایط آب و هوایی استان خوزستان حداقل 7 ماه به طول می انجامد و تخم ریزی از فروردین تا مهرماه ادامه پیدا می کند. به نظر می رسد که مرحله پیش زرده ای و زرده سازی در این منطقه کوتاه می باشد و ماهیان کپور معمولی به سرعت وارد مرحله بلوغ می شوند. بنابراین به نظر می رسد که این ماهیان در شرایط آب و هوایی استان خوزستان سه بار در سال توانایی تخم ریزی داشته باشند. کمترین و بیشترین قطر فولیکول ها به ترتیب در فولیکول های کروماتین- نوکلئولوس و زرده سازی ثانویه مشاهده شد. زونا پلاسیدا در فولیکول های کورتیکال آلوئولوس ظاهر شده و در فولیکول های زرده سازی ثانویه به بیشترین ضخامت خود رسید. قطر هسته به تدریج افزایش پیدا کرده و در فولیکول های زرده سازی اولیه به بیشترین قطر خود رسید. تعداد فولیکول های در مرحله زرده سازی، درصد پارانشیم و شاخص gsi از مرحله پیش زرده سازی به سمت مرحله زرده سازی و بلوغ به طور معنی داری افزایش پیدا کرد. آنالیز نتایج real-time pcr نشان دادند که میزان بیان ژن هر دو فاکتور رشد igf-1 و tgf-?1 در مرحله پیش زرده سازی به طور معنی داری نسبت به مرحله بلوغ بیشتر بود. به نظر می رسد که هر چند igf-1 در هر سه مرحله از سیکل تولیدمثلی در رشد و نمو تخمدان ها نقش دارد، اما این نقش در مرحله پیش زرده سازی بیشتر از مراحل زرده سازی و بلوغ می باشد. افزایش معنی دار میزان بیان tgf-?1 در مرحله پیش زرده سازی، با یافته های محققین پیشین در خصوص نقش این فاکتور رشد در ممانعت از بلوغ تخمک ماهی مطابقت دارد.
نجمه امین خط سلماز شیرعلی
مطالعه حاضر جهت بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیکی کبد و آبشش ماهی شانک زردباله (acanthopagrus latus) در غلظت های مختلف تحت کشنده کادمیم انجام گرفت. در طراحی آزمایش، 72 قطعه ماهی را به 6 گروه تقسیم کرده، یک گروه به عنوان گروه شاهد بدون افزودن کادمیم و گروه دیگر در مواجهه با غلظت های مختلف کادمیم (mg/l1، 3، 6، 9و 12) قرار گرفتند. ماهیان به مدت 14روز در تیمارهای طراحی شده نگهداری گردیدند. نمونه برداری از بافت کبد و آبشش در روز 0، 7 و 14 انجام شد و بلافاصله مقاطع بافتی در محلول بوئن تثبیت شد. سپس به روش معمول بافت شناسی، لام ها تهیه و به روش هماتوکسیلین –ائوزین رنگ آمیزی شدند. لام های تهیه شده با استفاده از میکروسکوپ نوری و توسط نرم افزار dinocapture مطالعه شدند. بررسی نتایج تغییرات پاتولوژیکی در آبشش شامل برآمدگی اپیتلیوم، هیپرپلازی، اتصال تیغه های ثانویه، اتساع کانال مارژینال در نمونه های تحت تأثیر کادمیم بود. در نمونه های کبد تیمارهای مختلف ماهی، واکوئله شدن سلول ها، مراکز ملانوماکروفاژی، نکروز کانونی، تورم سلولی، پیکنوزهسته ای و اتساع سینوزوئیدی مشاهده گردید. در این مطالعه، نتایج نشان دهنده افزایش تغییرات هیستوپاتولوژیکی آبشش و کبد در پاسخ به افزایش غلظت کادمیم و زمان بود.