نام پژوهشگر: سمانه شریفی اسدی
سمانه شریفی اسدی عزت الله قنواتی
رودخانه بابل رود 5/101 کیلومتر طول دارد و یکی از رودخانه های دائمی و پر آب دامنه های شمالی البرز محسوب می گردد. بازه مورد مطالعه از قسمت میانی این رودخانه از روستای انارستان تا پل محمد حسن خان را در بر می گیرد. به دلیل ارزش اقتصادی بالای زمین های کشاورزی و باغستان های ساحل رودخانه بابل رود، تغییرات در بستر رودخانه، خسارات مالی فراوانی به کشاورزان و مالکان زمین وارد می شود. به همین دلیل تغییرات مورفولوژیکی این بازه، مورد مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی مبتنی بر داده های کتابخانه ای، نقشه ها و تصاویر تهیه شده از بازه که در مطالعه میدانی فراهم آمده است، می باشد. در این پژوهش ابتدا سعی شده با استفاده از تحلیل نقشه های تهیه شده از نرم افزار هایarc gis10,envi4.7,autocad2010 عامل اصلی تغییرات شناسایی گردد. این شناسایی با استفاده از ترسیم نقشه ها و تحلیل میزان تأثیرگذاری عوامل مختلف مانند زمین شناسی، شیب، هیدرولوژی، ژئومورفولوژی و ...بر روی بازه صورت گرفته است. در مرحله بعدی با شناسایی تغیرات رخ داده برای تعیین میزان جابجایی و روند تغییرات از روش برازش دوایر مماس استفاده شده است. بازه زمانی که برای بررسی تغییرات انتخاب شده از سال 1365 تا 1385 می باشد. تصاویر ماهواره ای لند ستtm , etm+ برای ترسیم بستر رودخانه انتخاب شده است. نتایج نشان می دهد عامل تغییر شیب مهم ترین عامل تأثیرگذار بر بازه در این 20 سال بوده است. نقشه روی هم گذاری شده بستر رودخانه نشان از تکامل رودخانه به سمت پیچان رودی شدن دارد که خود خطری برای اراضی حاشیه رودخانه محسوب می گردد. میزان جابجایی ها با استفاده از روش برازش دوایر مماس و همچنین تعیین ضریب خمیدگی و زاویه مرکزی به طور متوسط برابر 73 متر برآورد شده است. با توجه به میزان جابجایی و افزایش میزان آن اهمیت حفاظت از ساحل رودخانه مشخص می گردد که با استفاده از روش های آبخیزداری باید از افزایش میزان آن جلوگیری نمود تا خسارات ناشی از آن کاهش یابد.