نام پژوهشگر: محمد پورتویسرکانی
محمد پورتویسرکانی حسن متین همایی
هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تمرینات پلایومتریک بر تعادل پویا، زمان عکس العمل و سرعت شوت بازیکنان فوتبال لیگ برتر شهر تهران بود. به این منظور 24 نفر از بازیکنان فوتبال مرد حاضر در مسابقات لیگ برتر شهر تهران در فصل 90-89 با میانگین و انحراف استاندارد (سن 3/2±6/22 سال، قد 1/6±1/180 سانتی متر و وزن 5/6±7/74 کیلوگرم) در این تحقیق شرکت کردند. آزمودنیها بر اساس پست بازی تقسیم شدند و به صورت تصادفی به دو گروه تجربی با میانگین و انحراف استاندارد (سن 0/0±5/22، قد 5/5±5/179 و وزن 7/6±8/72 کیلوگرم) و گروه کنترل با میانگین و انحراف استاندارد (سن 7/2±7/22، قد 9/6±8/180 و وزن 0/6±5/76 کیلوگرم) تقسیم شدند. در هر گروه یک دروازه بان، 4 بازیکن مدافع، 5 بازیکن خط میانی و 2 مهاجم حضور داشتند. گروه تجربی شش هفته تمرینات پلایومتریک را هر هفته سه جلسه در کنار تمرینات عادی فوتبال انجام دادند و گروه کنترل فقط تمرینات عادی فوتبال را انجام دادند. هفته قبل از شروع تمرینات و هفته بعد از اتمام تمرینات تعادل پویای آزمودنیها به وسیله ی دستگاه ارزیابی تعادل بایودکس biodex balance system مورد ارزیابی قرار گرفت. از هر آزمودنی سه بار تست بعمل آمد و بهترین عملکرد آن در آنالیزهای آماری مورد استفاده قرار گرفت به همین شکل آزمون زمان عکس العمل نیز از هر آزمودنی سه بار بعمل آمدو بهترین زمان برای اطلاعات آماری استفاده شد. سرعت شوت آزمودنیها توسط رادار سرعت سنج speed trac x مورد ارزیابی قرار گرفت، هر آزمودنی 5 ضربه شوت روی پا را با پای برتر اجرا کرد و بیشترین سرعت ثبت شده توسط دستگاه سرعت سنج بعنوان سرعت شوت در تجزیه و تحلیل های آماری مورد استفاده قرار گرفت. پس از استفاده از آزمون کلموگروف اسمیرنوف و مشخص شدن طبیعی بودن توزیع داده ها، اطلاعات بدست آمده از پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس یکطرفه (anova)مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و در صورت وجود تفاوت معنا دار از آزمون تعقیبی توکی جهت تعیین محل تفاوت استفاده شد. یافته های بدست آمده از تحقیق نشان داد که: شش هفته تمرینات پلایومتریک موجب کاهش معنا دار در شاخص کلی تعادل p=0.002))، شاخص قدامی – خلفی تعادل(p=0.003) و شاخص داخلی - خارجی تعادل(p=0.006) شد که این کاهش در شاخص های تعادل نشانه بهبود در توانایی تعادل آزمودنی ها می باشد. زمان عکس العمل نیز بعد از دوره تمرینات کاهش معنا دار یافت (p=0.002)و همچنین این تمرینات موجب افزایش معنادار در سرعت شوت (p=0.001)بازیکنان فوتبال شد. یافته های بدست آمده از این پژوهش نشان داد تمرینات پلایومتریک روشی سودمند برای ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال در دوره آماده سازی پیش از فصل می باشد. لذا به مربیان توصیه می شود جهت بالا بردن توانایی تعادل، کاهش زمان عکس العمل و افزایش در سرعت ضربات بازیکنان خود از این تمرینات در دوره آماده سازی بازیکنان استفاده نمایند.