نام پژوهشگر: سمانه نصیری بزنجانی

بررسی ترکیبات و بافت های کوارتز در رگه ها و رگچه های کانه دار موجود در نیمه شمالی کانسار مس سرچشمه بااستفاده از روش sem-cl با epma و la-icp-ms به منظور مقایسه با نتایج حاصله از سایر روشها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان 1390
  سمانه نصیری بزنجانی   محمد بومری

کانسار مس سرچشمه در قطعه شرقی نوار دهج- ساردوئیه که بخشی از کمان ماگمایی ارومیه-دختر است، واقع شده است. این کانسار همراه با یک استوک مرکب است که ترکیبی در محدوده دیوریت، گرانودیوریت تا کوارتز مونزونیتی دارد و بخشی از کانسار در سنگهای ولکانیکی ائوسن تشکیل شده است. دگرسانی گرمابی اولیه اساساً پتاسیک و پروپلیتیک بوده و به دنبال آن دگرسانی های فیلیک و آرژیلیک به وقوع پیوسته است. ناحیه کانی زا در سرچشمه به سه منطقه تقسیم می شود: هیپوژن، سوپرژن سولفیدی و سوپرژن اکسیدی. بر اساس مطالعات میکروسکوپی و مطالعات ریزکاو الکترونی کانی های سولفیدی در معدن سرچشمه پیریت، کالکوپیریت، کالکوسیت، کوولیت، دیژنیت، تنانتیت، بورنیت، انارژیت، کوبانیت و پیروتیت می باشند. نسبت s/se در این سولفیدها کم تا متوسط می باشد که نشان دهنده منشأ ماگمایی- گرمابی برای این کانی هاست. هدف اصلی این تحقیق بررسی کوارتز با استفاده از آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی- کاتدولومینسانس (sem-cl)می باشد. بررسی کوارتز با استفاده از sem-cl بافت هایی (منطقه بندی، شکستگی های ریز ترمیم یافته، رگه ها و لکه های تاریک (فابریک های عنکبوت مانند)) را در کوارتز مشخص می کند که با استفاده از میکروسکوپ نوری معمولی و تصاویر الکترونی پس پراکنش یافته قابل مشاهده نیستند. منطقه بندی ها مشاهده شده منعکس کننده تغییرات فیزیکی و شیمیایی به هنگام رشد در محیط رسوبگذاری می باشند. کوارتزها در سرچشمه غالباً لومینسانس آبی نشان می دهند. نمونه های سرچشمه حاوی شکستگی های ریز بسیار زیادی می باشند. شکستگی های ریز ترمیم یافته و عنکبوت ها در دانه های کوارتز حضور دارند، اما این ساختارها در همه دانه ها وجود ندارند. بافت های sem-cl برای تشخیص نسل های مختلف کوارتز که در زمان های متفاوت نهشته شده اند به کار برده می شوند. مطالعه کوارتزها در معدن سرچشمه با استفاده از sem-cl حداقل چهار نسل کوارتز (در فنوکریست ها و رگچه ها) را که در شرایط فیزیکوشیمیایی مختلفی تشکیل شده اند، را به نمایش می گذارند: 1) کوارتز q1 با لومینسانس آبی تقریبأ تیره که حجم اصلی رگه ها را تشکیل می دهند. 2) کوارتز q2 با لومینسانس آبی روشن، 3) کوارتز q3 با لومینسانس تیره 4) کوارتز q4 (شکستگی های ترمیم یافته و عنکبوت ها).