در ده? گذشته، پیشرفت فناوری در ساخت ابزارهای بی سیم و سیار و گستردگی استفاده از اینترنت، موجب رشد روز افزون شبکه های بی سیم، بویژه تلفن های همراه شده است. می توان گفت پیشرفت در زمینه فناوری اطلاعات، باعث تحول صنعت تجارت الکترونیکی در حوز? تجارت سیار شده است. این جنبش سریع فناوری-های جدید، نگرانی های امنیتی جدی را به همراه دارد. بنابراین لزوم حفظ امنیت اطلاعاتی و حفظ کارآیی در شبکه های بی سیم و تلفن های همراه، کاملأ محسوس است. از اینرو وجود سیستم ها و مکانیزم های امنیتی بویژه سیستم های تشخیص نفوذ در تجارت سیار با امنیت بالا اجتناب ناپذیر است. در این پایان نامه، با در نظر گرفتن همه ویژگی های خاص تلفن های همراه و شبکه های بی سیم و سلولی، یک سیستم تشخیص نفوذ مبتنی بر ناهنجاری با رهیافت توزیع شده و مشارکتی در تجارت سیار را با استفاده از روش های آماری ارائه داده ایم. سیستم تشخیص نفوذ پیشنهادی با دسته بندی اطلاعات مربوط به کاربران در سرتاسر بخش های شرکت کننده در تجارت سیار (از قبیل شبکه سلولی، اپراتور شبکه سیار، بانک، طرف سوم و بخش های دیگر) و نظارت بر رفتار کاربران در بخش های گوناگون، الگوهای ناهنجار رفتاری را براساس معیارهای رفتاری کاربران به صورت توزیع شده شناسایی می نماید. در مواردی که بخش مجزا به تنهایی قادر به تشخیص ناهنجاری نمی باشد، سیستم با استفاده از یک اجماع گروهی و مشارکتی در مورد نفوذ صورت گرفته احتمالی، تصمیم گیری می کند و در صورت لزوم پاسخ مناسبی را می دهد. در نهایت برای ارزیابی رهیافت پیشنهادی، آنرا با استفاده از نرم افزار مطلب شبیه سازی کرده و نتایج حاصله بیانگر کارآیی روش ارائه شده است، بطوریکه سیستم پیشنهادی با توجه به معیارهای در نظر گرفته شده در آن نسبت به کارهای قبلی انجام شده در این زمینه، دارای نرخ تشخیص اشتباه پایین و دقت تشخیص بالا می باشد.