نام پژوهشگر: حمیده ملاعلی منفرد
حمیده ملاعلی منفرد سید جواد مولی
سرطان مثانه یکی از انواع رایج سرطان است که از احتمال وقوع و مرگ بالایی برخوردار می باشد. مانند سایر سرطان ها، این سرطان نیز اگر به موقع و صحیح تشخیص داده شود، یعنی زمانی که هنوز توده ای کوچک است و به بافت های اطراف گسترش نیافته است، قابل درمان خواهد بود. روش های اصلی برای تشخیص سرطان مثانه معاینات فیزیکی، تست ادرار و سیستوسکوپی می باشد. در سال های اخیر، محققین به دنبال یافتن بیومارکرهای مولکولی هستند که تغییرات میزان بیان آنها با سرطان مثانه در ارتباط باشد. یک گروه جدید ازاین مارکرها micrornaها هستند که مولکولهای rna بیست نوکلئوتیدی، تک رشته ای و غیرکدگذاری هستند که به صورت اختصاصی در بافت ها و سلول های متفاوت بیان می شوند و با مکانیسم های مختلف نقش مهمی در تنظیم بیان ژن ها بر عهده دارند و فرآیندهای سلولی مختلفی از قبیل تکثیر، تکوین، تمایز و آپپتوز را دستخوش تغییر می سازند. mir-21 یکی از این micrornaهای سلولی است که در بیشتر سرطان ها از جمله گلیوبلاستوما، سرطان سینه، پروستات و مثانه افزایش بیان دارد. tgf? ژن دیگریست که در بسیاری از فرآیندهای سلولی از قبیل رشد، آپپتوز و حفظ هموستازی دخیل است و تغییر در میزان بیان آن در سرطان مثانه در جمعیت های غیر ایرانی گزارش شده است و علاوه بر آن در پروسه بلوغ mir-21 نیز دخیل است و لذا در این پژوهش ما به دنبال یافتن این نکته هستیم که آیا میزان تغییرات در بیان این دو ژن می تواند به یکدیگر مربوط باشد یا خیر. به طور خلاصه، rna کلی سلول از نمونه های توموری و حاشیه توموری سرطان مثانه و همچنین از لاین سلولی سرطان مثانه (5637) که با پروتئین tgf?تیمار شده بود، با استفاده از trizol reagent استخراج گردید. سپس برای اندازه گیری میزان بیان mir-21 با توجه به طول کوتاه آن، ما از پرایمرهای lnaطراحی شده توسط شرکت exiqon که دارای حساسیت بالایی می باشند، استفاده کردیم. پس از اندازه گیری میزان بیان واریانته های tgf? و mir-21 در نمونه های توموری مبتلا به سرطان مثانه و بافت حاشیه ای آن با استفاده از تکنیکreal-time pcr ، کاهش بیان tgf? و افزایش بیانmir-21 (البته در برخی نمونه ها) مشاهده گردید. اما برای یافتن ارتباط بین این دو ژن در لاین سلولی 5637 نیز بررسی هایی انجام داده و نتایج حاکی از تأثیر پروتئین tgf? بر روی میزان بیان mir-21 بود. یافتن ارتباطی مناسب بین میزان بیان tgf? و mir-21 می تواند دانش ما را در ارتباط با مکانیسم عمل این ژن ها افزایش داده و این یافته ها می تواند حتی در کلینیک نیز کاربردهای قابل قبولی پیدا کرده و با اندازه گیری همزمان میزان بیان این ژن ها، کاربرد آن ها به عنوان یک مارکر مولکولی مناسب در جهت پیش آگهی، تشخیص و درمان سرطان مثانه افزایش یابد.