نام پژوهشگر: سراج دهقانی
سراج دهقانی عبداله خانی
سیاست سود سهام و عوامل موثر بر آن یکی از موضوعات در حوزه مباحث مالی است است که پژوهشگران توجه زیادی به آن داشته اند، به گونه ای که که نظریه ها و فرضیه های متعددی پیرامون آن ارائه شده است اما همچنان به عنوان یک معما در حوزه مالی باقی مانده است . سود سهام برجنبه های مختلف شرکت ازجمله قیمت سهام، نحوه تامین مالی و سرمایه گذاری تاثیر دارد. سود سهام هم برای سهامداران و هم برای مدیران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از یک طرف سهامداران به سود سهام به عنوان یکی از عوامل مهم دربازده سرمایه گذاری نگاه می کنند و تمایل به دریافت سود نقدی دارند. از طرف دیگر این وجوه را می توان به منظور تامین مالی پروژه های سرمایه گذاری آتی استفاده نمود. بنابراین مدیران باید در این زمینه سیاستی را اتخاذ نمایند که سبب حداکثر شدن ارزش شرکت گردد. شناخت عوامل موثر بر سیاست پرداخت سود سهام دارای اهمیت خاصی است. از جمله این عوامل، وجود سود انباشته در ساختار سرمایه شرکت است. شرکت در مراحل مختلف عمرخود دارای سود انباشته متفاوتی است. در مراحل اولیه به دلیل مواجه بودن با فرصت های متعدد سرمایه گذاری و عدم توانایی کافی در تامین مالی در داخل شرکت، امکان تقسیم سود ندارد. زمانی که بالغ می شود توانایی اش در ایجاد وجه نقد بر توانایی اش در یافتن فرصت های سرمایه گذاری سودآور فائق می آید و می تواند مازاد وجوه نقد را بین سهامداران توزیع نماید. هدف این پژوهش بررسی تاثیر نسبت سود انباشته به دارایی ها به عنوان معیار چرخه عمر مالی بر سیاست پرداخت سود سهام است. بدین منظور چرخه عمر مالی به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته می شود و تاثیر آن بر سیاست پرداخت سود سهام بررسی گردیده است. همچنبن حقوق صاحبان سهام، اندازه، سودآوری، فرصت های سرمایه گذاری، مانده وجوه نقد و سابقه پرداخت سود سهام به عنوان متغیرهای کنترلی درنظر گرفته شده اند. نمونه این پژوهش شامل 115 شرکت پذیرفته شده در بورش اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1380- 1388 است. با استفاده از ضرایب متناسب شده که از اجرای رگرسیون های لاجیت سالانه بدست می آید، رگرسیون چند متغیره با داده های تلفیقی به منظور تعیین رابطه بین متغیرهای توضیح دهنده و وابسته اجرا می گردد. نتایج این پژوهش تاکید می کند بین چرخه عمر مالی و سیاست پرداخت سود سهام رابطه مثبت و از لحاظ آماری معنادار وجود دارد. این بدین معنا است که شرکت های با نسبت بالای سود انباشته به کل دارایی ها احتمال بیشتری دارد که پرداخت کننده سود سهام باشند. علاوه براین، شرکت های سود آور و شرکت هایی که در سال قبل سود سهام پرداخت نموده اند احتمال بیشتری دارد که در دوره جاری نیز سود سهام پرداخت کنند. با این وجود، یافته های این پژوهش نشان می دهد ارتباط معنادار بین فرصت های سرمایه گذاری، اندازه شرکت و مانده وجوه نقدی با احتمال پرداخت سود سهام وجود ندارد.