نام پژوهشگر: وجیهه جوادی نیا
وجیهه جوادی نیا محمود مشفق
موضوع این رساله، رابطه سبک های زندگی سالمندان با وضعیت سلامت آنها در چارچوب مطالعات جمعیت شناسی سالمندان است. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا سبک زندگی سالمندان مورد مطالعه قرار گیرد و رابطه آن با وضعیت سلامتی بررسی شود. هدف ما این است تا نشان دهیم، چگونه از طریق تشویق، نوعی از سبک زندگی میزان بیماری ها و ناخوشی های مرتبط با آن را کم کنیم. از نظر روش شناسی پژوهش حاضر به شیوه پیمایش (survey) و اسنادی با تکنیک پرسشنامه در میان 385 نفر از سالمندان منطقه 5 شهر تهران به اجرا درآمده است. روش نمونه گیری به صورت غیراحتماعی قضاوتی (هدفمند) و در پارک ها و بوستان های مختلف منطقه 5 شهر تهران (بلوار فردوس – جنت آباد– شهر زیبا – پونک – کن و شهرک اکباتان) انجام شده است. در تحقیق حاضر سه هدف اصلی را دنبال کرده ایم: 1) بررسی وضعیت عمومی سالمندان که به دو مقوله احساس سلامت و سنجش میزان سلامت در بین سالمندان تقسیم شده است. 2) بررسی وضعیت سبک زندگی سالمندان که به مولفه های جزئی تری تقسیم شده است. 3) بررسی رابطه میان سبک زندگی سالمندان و میزان سلامت و همچنین احساس سلامت. نتایج تحقیق نشان می دهد 86.0 درصد از سالمندان ناسالم و فقط 14.0 درصد از سالمندان مورد مطالعه ما در این منطقه سالم بوده اند. همچنین درخصوص احساس سلامت تنها 0.3 درصد از سالمندان احساس سلامت زیادی می کنند و 79.7 درصد از آنها اصلا احساس سلامتی در خود نمی کنند. همچنین روابط خانوادگی، نوع و نحوه تغذیه، روابط اجتماعی، فعالیت های فراغتی، فعالیت های مذهبی، فعالیت های ورزشی، مصرف رسانه و مصرف دخانیات از عواملی هستند که بر روی سلامت و احساس سلامتی سالمندان نقش موثری دارد. به طورکلی تحقیق ما نشان داد که سبکی از زندگی سالمندان که در آن روابط خانوادگی و مناسبات اجتماعی بالاست، فعالیت های ورزشی مناسب، شیوه های تغذیه مطلوب و مصرف دخانیات که پایین است، بیشتر آنان را سالم نگاه می دارد و سبک های زندگی مبتنی بر خلوت و انزواگزینی و عدم ارتباط اجتماعی و مصرف بالای دخانیات، سالمند را بیشتر در وضعیت تهدیدآمیز بیماری قرار می دهد. ما تاکید می کنیم که سالمندان باید خود را در وضعیت متعارف زندگی (همانند افراد غیرسالمند) نگاه دارند و جامعه نیز با تغییر نگاه و بازتعریف مفهوم سالمندی بهتر می تواند افراد سالمند را در درون فعالیت اجتماعی جامعه نگاه دارد.