چکیده: تحقیقات نشان میدهند که نیکوتین در غلظت هایی معادل غلظت خونی افراد سیگاری(نیکوتین دوز µg/ml50 با توجه به افراد سیگاری که روزانه تعداد کمتر از 15 نخ سیگار مصرف میکنند و دوزµg/ml 200 با توجه به افراد سیگاری که روزانه تعداد بیشتر از 30 نخ سیگار مصرف میکنند) باعث افزایش بیان آنزیم cox-2 و pge2 در سرطان کولون می شود. در واقع نیکوتین با تحریک تولید عوامل فوق میتواند درایجاد و پیشرفت سرطان موثر باشد. لیکن تاکنون اثرات نیکوتین بر روی رده سلولی سرطانی اپیتلیال دهان بررسی نشده است. سیکلواکسیژناز (cox) یک آنزیم متصلشونده به غشا میباشد که مسئول تولید پروستاگلاندین ها، پروستاسیکلین و ترومبوکسان میباشد. ایزوفرم cox-1 همیشه در سلول بیان میشود، در حالیکه cox-2 بوسیله عوامل مختلف القا میگردد و نقش مهمی در بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان بازی میکند. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (nsaids) اثرات درمانی خود را از طریق مهار cox ایجاد میکنند.اثرات مفید این ترکیبات مربوط به مهارcox-2 و اثرات ناخواسته مربوط به مهار cox-1 فیزیولوژیک است. هدف از انجام این مطالعه بررسی کمی فاکتورهای cox-2 و pge2 حاصل از تحریک رده سلولی سرطانی دهان توسط دو غلظت از نیکوتین و متعاقبا بررسی نقش بازدارنده داروی celecoxib موجود در بازار دارویی بر روی بیان کمی فاکتورهای مذکور ناشی از تحریک نیکوتین میباشد. نتایج این مطالعه نشان میدهد که celecoxibدر دوزهای پایین 1 و10 µg/ml تقریبا اثر سایتوتوکسیتی بر رشد سلولهای سرطانی دهان ندارد، در حالیکه دردوزهای بالاتر( µg/ml100) اثر سایتوتوکسیتی از خود نشان میدهد. نتایج حاصل از بررسی میزان بیان cox-2 در مجاورت با دوزهای1 و10 و 100 µg/ml توسط روش western blot نشان میدهد که سلکوکسیب در دوز های پایین موجب افزایش بیان پروتئین cox-2 میشود در حالیکه در دوز بالا به دلیل مرگ سلولی، بیان cox-2 متوقف میگردد. علاوه بر آن نتایج حاصل از اندازه گیری میزان ترشح pge2نشان می دهد که میزان ترشح pge2 در دو دوز سلکوکسیب افزایش یافته ولی معنا دار نبوده است. همچنین نتایج حاصل از تاثیر نیکوتین در میزان بیان cox-2 و ترشح pge2 نشان میدهد که میزان این دو فاکتور در دوز µg/ml 200 افزایش یافته که پس از تاثیر داروی سلکوکسیب کاهش چشمگیری در میزان آن ها ایجاد نگردیده است. لذا میتوان پیشنهاد کرد که تاثیر سلکوکسیب از مسیر غیر وابسته به cox-2 بوده که نتوانسته مانع از تاثیر نیکوتین گردد. واژگان کلیدی: سرطان،سلکوکسیب.سیکلواکسیژناز.،نیکوتین،پروستاگلاندین،