نام پژوهشگر: جمشید افرندید

سازمان های سیاسی حوزه رود کُر در دوره آغاز عیلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  جمشید افرندید   مهدی مرتضوی

شواهد اداری- مدیریتی، تخصصی شدن حرفه ها و محوطه ها در دوره آغازعیلامی (2800-3200 ق.م ) در حوزه رود کر نشان می دهد که نخبگان محوطه ی ملیان به منزله یک مرکز تخصصی مدیریت اداری و تجاری در مسیر ارتباطی بین سرزمین های پست و کوهستان های غرب ایران را بر عهده داشته اند. دیوار دفاعی ملیان و ساختمان های لایه iii ترانشه abc همگی حاکی از این موضوع هستند که گروه های نخبگان اقتصادی که تجار آغازعیلامی هستند، زیر نظر نخبه سیاسی محل که خان سالار عشایر منطقه است، اداره جامعه آغازعیلامی ملیان را به عهده داشته و بر تولید و مبادله کالاها نظارت می کردند. ملیان که در دوره عیلامی با عنوان شهر انشان نقش تعیین کننده ای را در مبادلات قدرت بازی می کند، در دوره آغازعیلامی کلیه شاخصه-های یک جامعه پیش حکومتی را درخود جای داده است. مطالعه این سیستم سیاسی باعث افزایش درک ما از نقش جوامع کوچ رو در توسعه و تحول جوامع پیچیده کوهستان های غرب ایران می شود. هدف این تحقیق ارزیابی سازمان های سیاسی آغازعیلامی در حوزه ی رود کر می باشد که بدین منظور دو فرضیه به شرح زیر مطرح گردیده است1- شواهد باستان شناختی گواه این مدعا می باشند که سازمان سیاسی جوامع حوزه رود کر در دوره آغاز عیلامی با مدلهای موجود در زمینه نهادهای سیاسی در دیگر مناطق ایران خصوصا دشت شوشان همخوانی دارد، 2- چشم انداز طبیعی و اجتماعی در حوزه رود کر در انسجام سیاسی دو گروه اجتماعی و اقتصادی ( کشاورزان یکجا نشین و دامپروران کوچ رو) موثر بودند. در این تحقیق سعی شده است تا با کمک نظریات موجود بین علمای علوم اجتماعی و باستان شناسانی همچون گوردون چایلد، تیموتی ارل و هنری رایت در زمینه جوامع دارای سیستم های خان سالاری، شواهد استقراری و اداری مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. داده های اداری شامل الگوهای استقراری، معماری، مهرها و فعالیت های صنعتی محوطه ملیان نشان می دهندکه سلسله مراتب قدرت در این جامعه که در راس آن یک نخبه و یا گروهی از نخبگان قرار دارند که به هماهنگ سازی تصمیمات گوناگون می پرداخته اند. این نخبگان جامعه ای به مرکزیت ملیان در حوزه ی رود کر و سایر جوامع استقراری همزمان با آن نظیر تل کوره و مجموعه استقراری قریب را سازماندهی و مدیریت می نمودند .