نام پژوهشگر: منصوره ایرانژاد

تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ی آموزش ابتدایی براساس مولفه های شادکامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران 1390
  منصوره ایرانژاد   ابراهیم صالحی عمران

هدف اصلی این پژوهش تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ی آموزش ابتدایی بر اساس مولفه های شادکامی می باشد. مولفه های این پژوهش شامل عاطفه مثبت و رضایت از زند گی می باشد. بدین ترتیب در این پژوهش کتاب های درسی به عنوان مهم ترین منبع آموزشی موردتحلیل قرارگرفت تا مشخص شود تا چه حد در راستای مولفه های شادکامی می باشند. روش مورد استفاده در تحلیل محتوای پژوهش حاضر، آنتروپی شانون بوده و واحدتحلیل نیز صفحات(متن، پرسش ها، تمرین ها وتصاویر) می باشدکه درمجموع 3467 صفحه را شامل می شود. چهارچوب نظری این بررسی دیدگاه نظری آرگایل، مارتین و لو(1995) و مولفه های مربوطه بوده است. جامعه آماری، کلیه کتاب های پایه های دوره ی ابتدایی؛ شامل 36 جلدکتاب درسال تحصیلی 1390-1389 در هشت عنوان فارسی (بخوانیم)، فارسی(بنویسیم)، علوم، هدیه های آسمانی، هدیه های آسمانی (کتاب کار)، قرآن، ریاضی و تعلیمات اجتماعی و نمونه آماری این پژوهش، هفت عنوان فارسی (بخوانیم)، فارسی-(بنویسیم)، علوم، هدیه های آسمانی، هدیه های آسمانی(کتاب کار)، قرآن و تعلیمات اجتماعی را شامل می شود. علاوه بر این، برای تکمیل اطلاعات از روش کیفی جمع آوری اطلاعات یعنی مصاحبه با دانش آموزان استفاده شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهدکه به مولفه های شادکامی در کتاب های درسی توجه شده است و به مولفه ی عاطفه ی مثبت بیش از مولفه ی رضایت از زندگی توجه شده است. ضمن اینکه هر یک از شاخص های مولفه های مذکور بصورت متوازن مورد توجه قرار نگرفته است وکتب درسی به یک نسبت مولفه های شادکامی را تحت پوشش قرار نداده اند. همچنین نتایج حاصل از مصاحبه نشان می دهد که دانش آموزان از محتوای کتاب های درسی (مقوله های ارزشی، ساختاری، عاطفی و علایق) احساس لذت و رضایت داشتند. با این حال؛ از بین کتاب های مذکور کتاب بخوانیم بیش از سایر کتب درسی باعث شادکامی دانش آموزان شده است.