نام پژوهشگر: نورالدین مرادی
نورالدین مرادی قدرت رحیمی میانجی
زئونوزها یا بیمار های قابل انتقال بین انسان و حیوان هم از نظر اقتصادی و هم از نظر بهداشت عمومی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و در این سال های اخیر تلفات و خسارات سنگین ناشی از این بیماری در بسیاری از کشور های جهان ها به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است. اسکراپی که یک بیماری مهلک، کشنده و تحلیل برنده سیستم اعصاب مرکزی است در این دسته جای می گیرد. پژوهش های متعدد در نژادهای مختلف گوسفند نشان داد که چند شکلی درکدون های 136، 154 و 171 ژن prpبا میزان حساسیت و مقاومت نسبت به این بیماری مرتبط است. اما علی رغم اهمیت این موضوع، تا به حال تحقیقات گسترده ای در ارتباط با این بیماری در ایران انجام نشده است. در پژوهش حاضر نمونه های خون از تعداد 450 راس گوسفند از نژاد های زل، نائینی و بلوچی تهیه و استخراج dna با استفاده از روش بهینه یافته نمکی انجام شد. قطعه ای به طول 173 جفت باز از اگزون 3 ژنprp که کدون های 129 تا 187 را در بر می گرفت توسط pcr تکثیر و آنالیز sscp با الکتروفورز ژل پلی اکریل آمید 14درصد غیر دناتوره انجام گرفت. ده الگوی باندی منحصر به فرد sscp به عنوان ده ژنوتیپ متفاوت از ژنprp گوسفندی در جمعیت های مورد مطالعه شناسایی شد. از هر الگوی باندی یک نمونه انتخاب و در حامل مناسب همسانه سازی و سپس تعیین توالی شد. آنالیز و همردیفی توالی هایdna و اسید های آمینه نمونه های مختلف با استفاده از نرم افزار bio edit انجام گرفت. ارزیابی ژنتیکی ژن prp در نمونه های مورد بررسی نشان داد که تنها در جایگاه های 154 (r/h) و 171 (q/r/h/k) چند شکلی وجود داشته در حالی که در جایگاه 136 جهش ژنتیکی وجود نداشته و همه نمونه ها دارای ژنوتیپ مونومورف (aa) بودند. برای جایگاه 154در مجموع دو آلل r و h و دو ژنوتیپ rr و rh مورد شناسایی قرار گرفت. فراوانی آللی در هر سه نژاد بسیار نزدیک بوده و تفاوت معنی داری با هم نداشته و بیشترین فراوانی مربوط به آلل r با فراوانی 88/0 برآورد شد. در این جایگاه به طور میانگین فراوانی ژنوتیپ rr و rh به ترتیب برابر با 76/0 و 24/0 مشاهده شد. برای جایگاه 171چهار آلل q، r، h و k و شش ژنوتیپ qq، qr، qk، qh، hh و rr مورد شناسایی قرار گرفت که بیشترین فراوانی آللی مربوط به آلل q با فراوانی 65/0 بود. در این جایگاه فراوانی آللی نژاد زل با دو نژاد دیگر متفاوت اما تفاوت معنی داری بین دو نژاد بلوچی و نائینی وجود نداشت. آلل k در نمونه های مورد بررسی نژاد زل حضور نداشت. در مجموع ژنوتیپ qq بیشترین فراوانی ژنوتیپی (43/0) و ژنوتیپ qk کمترین فراوانی ژنوتیپی (01/0) را داشتند. در مجموع 4 هاپلوتیپ arr، arq، arh و ahq و 9 ترکیب هاپلوژنوتیپی arq/arq، arr/arq، arr/arr، arr/ahq، ahq/arq، ahq/arh، arh/arh، arh/arq، arq/ark در این مطالعه شناسایی شد. فراوانی هاپلوتیپی در نژاد زل با دو نژاد دیگر متفاوت اما تفاوت معنی داری بین نمونه های دو جمعیت بلوچی و نائینی مشاهده نشد. برای اولین بار در این پژوهش، علاوه بر جایگاه های 154 و 171 در کدون ها ی (e 155g )، (a 169v )، (d 171n ) و (c 187a ) جهش های جدیدی شناسایی شدند. بر اساس میزان در معرض خطر بودن ژنوتیپ ها نسبت به بیماری اسکراپی 54 درصد از حیوانات مورد بررسی در این پژوهش در گروه با مقاومت کم (nsp3)، 10 درصد از حیوانات در گروه بسیار مقاوم (nsp1) و 36 درصد از حیوانات (nsp2) در گروه مقاوم جای گرفتند
سید عباس نوربخش زربخت انصاری
هورمون پرولاکتین در پرندگان نقش عمده ای روی سیستم تولید مثل، تولید تخم، علائم و بروز کرچی داشته و انتقال علائم بیولوژیکی هورمون پرولاکتین نیز از طریق گیرنده این هورمون انجام می گیرد. هدف از اجرای این پزوهش، شناسایی چند شکلی آللی، در ناحیه پروموتور ژن پرولاکتین و ارتباط آن با صفات اقتصادی در مرغ بومی مشهد بوده است. این صفات شامل وزن بدن در یک روزگی، وزن در هشت هفتگی، وزن در دوازده هفتگی و وزن در بلوغ جنسی بود. از 119 مرغ ایستگاه اصلاح نژاد مرغ بومی مشهد، نمونه های خون به طور تصادفی جمع آوری و استخراج dna ژنومی توسط روش نمکی بهینه یافته انجام گرفت. برای شناسایی چند شکلی در جایگاه ژنی هورمون پرولاکتین از نشانگر prl5 جهت تکثیر یک قطعه 439 جفت بازی و نشانگر prl24 جهت تکثیر یک قطعه 154 یا 130 جفت بازی در ناحیه پروموتور این ژن استفاده شد. برای شناسایی توالی نوکلئوتیدی 24 جفت بازی الحاق و یا حذف، از الکتروفورز مستقیم با ژل آگارز 5/2 درصد استفاده شد. وفور آللی در جایگاه ژن پرولاکتین، برای نشانگر prl5 (آلل c 46/0 و آلل t 54/0) و نشانگر prl24 (آلل d 58/0 و آلل i 42/0) بود. وفور ژنوتیپی برای نشانگر prl5 (tt 25/0، ct 57/0 و cc 18/0) و نشانگر prl24 (dd 28/0، di 61/0 و ii 11/0) برآورد شد. در این پژوهش ارتباط بین صفات اقتصادی (وزن بدن در یک روزگی، وزن در هشت هفتگی، وزن در دوازده هفتگی و وزن بلوغ جنسی) با ژنوتیپ های این دو جایگاه هیچ ارتباط معنی داری را نشان نداد(p?0/05). اگر چه در این پژوهش، در دو جایگاه مورد بررسی چند شکلی مشاهده شده است اما به دلیل ساده بودن آنالیز چند شکلی برای نشانگر prl24 به دلیل حذف و یا الحاق، این نشانگر می-تواند به راحتی در برنامه های توسعه ژنتیکی و اصلاح نژادی مورد استفاده قرار گیرد.