نام پژوهشگر: فروغ وردیان
فروغ وردیان محمود حبیب نژاد
چکیده فرآیند بارش - رواناب فرآیند پیچیده ای است که در آن عوامل زیادی دخیل هستند و دانستن این فرآیند برای برنامه ریزی و مدیریت جامع منابع آب در حوضه آبخیز ضروری است. بنابراین به منظور درک این فرآیند از مدل سازی استفاده می گردد تا با ساده کردن، سعی در حل مسائل هیدرولوژی شود. لذا در تحقیق حاضر از مدل بارش-رواناب ihacres جهت شبیه سازی جریان حوضه های آبخیز کن، ناورود و کارده استفاده شد تا کارایی مدل مذکور در شبیه سازی جریان در حوضه های مختلف ایران مورد بررسی قرار گیرد. مدل مذکور در حوضه ناورود از سال آبی 79-1378 تا 83-1382 و در حوضه های کن و کارده از سال 79-1378 تا 84-1383 کالیبره شده و از سال آبی 84-1383 تا 88-1387 در حوضه ناورود و از سال 85-1384 تا 88-1387 در دو حوضه دیگر مورد ارزیابی قرار گرفت. میزان خطای بین مقادیر مشاهداتی و شبیه سازی جریان رودخانه براساس معیارهای mae، rmse و nash برآورد گردید. همچنین معنی داری و عدم معنی داری میزان اختلاف بین مقادیر مشاهداتی و شبیه سازی جریان رودخانه به روش آزمون t و با استفاده از نرم افزار spss مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مدل توانسته است جریان ماهانه را در هر سه حوضه آبخیز کن و کارده و ناورود را با دقت قابل قبولی شبیه سازی نماید اما نتایج شبیه سازی در مقیاس روزانه فقط در حوضه های کن و ناورود و در مقیاس سالانه در حوضه های کن و کارده رضایت بخش است. از طرف دیگر در مقایسه بین جریان روزانه و ماهانه، نتایج شبیه سازی جریان ماهانه نسبت به روزانه قابل قبول تر می باشد. بنابراین مدل مذکور قابلیت شبیه سازی جریان ماهانه را در حوضه های مختلف ایران از نظر شرایط اقلیمی دارا است. طی دوره کالیبراسیون بین مقادیر جریان مشاهداتی و شبیه سازی شده در سه مقیاس زمانی روزانه و ماهانه و سالانه در حوضه کن و کارده اختلاف معنی داری مشاهده نگردید اما بین جریان مشاهداتی و شبیه سازی شده حوضه ناورود در مقیاس روزانه اختلاف معنی دار وجود داشت. کلمات کلیدی : شبیه سازی، مدل بارش رواناب ihacres، ناورود، کن، کارده