در این پایان نامه تعدادی از مشتقات پیریدیل آلکن ها از واکنش پیریدین کربالدهید ها و ترکیبات متیلنی فعال در حضور 12-تنگستوفسفریک اسید با تراکم نووناگل در محیط آبی سنتز شده اند. در این شرایط به صورت انتخابی فقط ایزومر e حاصل شده است. مقایسه واکنش پذیری بین پیریدین کربالدهید ها و بنزآلدهید در واکنش نووناگل نشان داد که 4-پیریدین کربالدهید از 3- پیریدین کربالدهید واکنش پذیرتر و پیریدین کربالدهید ها از بنزآلدهید واکنش پذیرترند. به دلیل گستره وسیع خواص بیولوژیکی مانند فعالیت های تشنج زا، ادرار آور، ضدانعقادخون، ضد سرطان و ضد شوک آنافیلاکسی، h4 بنزو[b]پیران ها و مشتقات آن ها قابل توجه هستند. گروه جدیدی نیز از h4 بنزو[b]پیران ها که استخلاف پیریدیل را در ساختارشان دارند سنتز شده است. در این واکنش، پیریدین کربالدهید ها، ترکیبات متیلنی فعال و دیمدون در حضور 12-تنگستو فسفریک اسید در مخلوط آب و اتانول (1 : 1) به عنوان حلال با هم ترکیب شدند. بازده محصولات در این شرایط حدود 75% بود.

در این پروژه، از cecl3.7h2o به عنوان یک لوئیس اسید موثر برای تراکم سه جزئی آلدهیدها، آمین های آروماتیک و دی اتیل فسفیت تحت شرایط بدون حلال در دمای اتاق به کار برده شد. آلدهیدهای آروماتیک همراه با استخلاف های الکترون کشنده و الکترون دهنده با مشتقات آنیلین حامل گروه های الکترون کشنده والکترون دهنده برای سنتز ?-آمینوفسفونات مورد مطالعه قرار گرفت. مزیت این پروژه بازده بالای محصول، شرایط واکنش متعادل، آلودگی بسیار کم محیط زیست، ارزان بودن، پایداری کاتالیزور cecl3.7h2o در حضور آب و آسان بودن خالص سازی واکنش می توان اشاره کرد.

چکیده هدف این پایان‏نامه تهیه مشتقات پیرول می‏باشد که از ترکیبات اساسی در شیمی دارویی، گسترش داروها و سنز محصولات طبیعی محسوب می‏شود. در اینجا سنتز پیرول به روش پال-نور در حلال آب به عنوان حلالی ارزان و سازگار با محیط زیست که در صنعت و آزمایشگاه استفاده می‏شود مورد مطالعه قرار گرفته‏است. بهترین شرایط واکنش با استفاده از al(ds)3به عنوان کاتالیست ترکیبی لویس اسید-سورفاکتانت (lasc) در حلال آب و در دمای محیط به‏دست آمده‏است. در این شرایطواکنش تراکمی آمین‏های مختلف با 5،2-هگزادی‏اون به‏‏طور موفقیت آمیزی انجام شد و مشتقات پیرول مربوطه با بازده خوب تا عال به‏دست آمدند. محصولات پیرول حاصله در طی انجام واکنش رسوب کرده‏است. این روش، یک روش بهبود یافته از واکنش پال-نور می‏باشد که مزیت آن شرایط ملایم و تمیز واکنش، روش جداسازی آسان و بهبود یافتن راندمانمحصول می‏باشد. یک مثال زیبا از click chemistry در آب می‏باشد. در بخش دیگری از این پایان‏نامه از 12-تنگستوفسفریک اسید نشانده شده روی سیلیکاژل (h3pw12o40/sio2) به عنوان کاتالیست هتروژن، قابل بازیافت و مناسب برای سنتز مشتقات n-استخلافی پیرول در حلال و همچنین در شرایط بدون حلال در حضور امواج ریزموج استفاده شده‏است. این کاتالیست به آسانی بازیافت می‏شود و دارای قابلیت تکرار پزیری مناسبی است.

استفاده ترکیبات فلوئوردار در سیستم های بیولوژیکی سنتز این ترکیبات را از اهمیت ویژه ای برخوردار ساخته است. ساخت مشتقات فلوئوروفنیل پیریدین ها به منظور بررسی ویژگی های این ترکیبات برای استفاده در سیستم های زنده موضوع این پایان نامه بوده است. به دلیل کاربرد روز افزون مشتقات پیریدین در محیط های بیولوژیکی، اکسایش 1،4- دی هیدروپیریدین ها به پیریدین های مربوطه حائز اهمیت است. در این پایان نامه روش جدیدی برای اکسایش مشتقات 1،4- دی هیدروپیریدین های فلوئوردار به فلوئورو پیریدین های مربوطه نیز ارائه شده است. ترکیبات فلوئورو فنیل پیریدین حاصل از اکسایش 1،4- دی هیدروپیریدین ها با توجه به دارا بودن گروه های حجیم استری و آریل در آب قابل حل نمی باشند. کاهش گروه های استری فلوئوروفنیل پیریدین ها و دیگر مشتقات آریل پیریدین ها به منظور افزایش حلالیت آنها در آب جهت استفاده در سیستم های بیولوژیکی گزارش و pka آن ها در محلول آبی اندازه گیری شده است.

در این پایان نامه peg-so3h به عنوان یک کاتالیزور پلی مری انحلال پذیر و سازگار با محیط زیست برای سنتز پیرول ها، و تری فلوئورو متان سولفونیک اسید نشانده شده بر روی بستر چارکول (tfoh/c) به عنوان کاتالیزور اسیدی جامد مناسب یرای سنتز ?-آمینوفسفونات ها معرفی شده اند. آمین ها در محیط آبی در حضور mol% 2 از peg-so3h با 5،2- هگزادی اون متراکم شده و مشتقات پیرول مربوطه با بازده بالا تولید شده اند. در این روش پیرول های حاصل در طی انجام واکنش رسوب کرده که با یک صاف کردن ساده از محیط واکنش جدا شده اند. این روش بسیار آسان و کم هزینه بوده و در دسته روش های سازگار با محیط زیست قرار می گیرد. tfoh/c به راحتی از طریق جذب تری فلوئورو متان سولفونیک اسید بر روی چارکول فعال شده به دست می آید. این کاتالیزور اسیدی جامد به عنوان یک کاتالیزور مناسب در تراکم سه جزئی آلدهید ، آمین و دی اتیل فسفیت استفاده شده تا ?-آمینوفسفونات ها در شرایط بدون حلال و در دمای اتاق به دست آیند. پس از اتمام واکنش، به مخلوط واکنش اتانول اضافه شده و کاتالیزور با صاف کردن ساده از محیط واکنش جدا شد. با کاهش حجم اتانول و اضافه کردن آب ?-آمینوفسفونات های جامد خالص به دست آمدند. از مزایای این روش می توان به بازده بالای محصولات، شرایط واکنش ملایم، آلودگی زیست محیطی کم و آسان بودن جداسازی و خالص سازی محصولات اشاره کرد.

با توجه به مزایای انجام واکنش های چندجزئی مانند آسانی جداسازی محصولات، کاهش محصولات جانبی، سازگاری با محیط زیست، مقرون به صرفه بودن از نظر اقتصادی و افزایش بازده محصولات، استفاده از این دسته از واکنش ها روز به روز مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. از سوی دیگر آمیدوآلکیل فنول ها دسته ای از ترکیبات آلی می باشند که به عنوان ماده اولیه کلیدی برای سنتز ترکیبات فعال بیولوژیکی مهمی مانند 1و3- اکسازین ها و آمینوآلکیل فنول ها استفاده می شوند. با توجه به تنوع گسترده خواص بیولوژیکی آمیدوآلکیل فنول ها و همچنین اهمیت واکنش های چندجزئی، واکنش تراکم سه جزئی و تک ظرف تهیه آمیدوآلکیل فنول ها را در حضور کاتالیست همگن به عنوان یک مایع یونی و کاتالیست ناهمگن به عنوان یک نانوکاتالیست اسیدی در دمای 80 درجه سانتیگراد و غیاب حلال انجام داده و در مدت زمان کوتاهی این دسته از ترکیبات را با بازده بالایی تولید کردیم. واکنش ها در دمای اتاق و حلال اتیل استات، تحت تابش مایکروویو، تحت امواج مافوق صوت و در حضور واکنشگر ایتون نیز انجام شد و در هر مورد نتایج رضایت بخشی حاصل شد. در مورد کاتالیست اسیدی با توجه به ساختار ایجاد شده به عنوان یک سوپر اسید عمل می کند و واکنش در شرایط غیاب حلال در مدت زمان کمی، محصولات آمیدوآلکیل نفتول مربوطه را با بازده بالایی تولید کرده است. وقتی این کاتالیست بر روی بستر نانوسیلیکا نشانده شد مدت زمان انجام واکنش کوتاه تر شده و بازده تولید محصولات افزایش یافت. از مزایای انجام واکنش با این کاتالیست می توان به، سرعت بالای انجام واکنش، شرایط ملایم، آسانی جداسازی و بازده بالای تولید محصولات اشاره کرد.

ایندول ها در محیط آبی در حضور mol%15 از کامفور سولفونیک اسید با آلدهیدها در دمای اتاق متراکم شده و مشتقات بیس(ایندول-3- ایل)متان های مربوطه با بازده ی بالا تولید شده اند. در این روش بیس(ایندول-3- ایل) متان های حاصل در طی انجام واکنش رسوب کرده که با یک صاف کردن ساده از محیط واکنش جدا شده اند. این روش بسیار آسان و کم هزینه بوده و در دسته روش های سازگار با محیط زیست قرار می گیرد. سیلیکاژل به عنوان یک کاتالیزور جامد در تراکم آمین ها با ترکیبات غیراشباع ?، ? استفاده شد تا ترکیبات ?-آمینو در شرایط بدون حلال و در دمای اتاق به دست آیند. پس از اتمام واکنش به مخلوط واکنش دی اتیل اتر اضافه شده و کاتالیزور از محیط واکنش جدا شد. از مزایای این روش می توان به بازده ی بالای محصولات، شرایط واکنش ملایم، آلودگی زیست محیطی کم و آسان بودن جداسازی و خالص سازی محصولات اشاره کرد.

هدف این پایان‏نامه تهیه مشتقات ?-آمینو‏الکل‏ می‏باشد که این ترکیبات از اجزای ساختاری مفید در شیمی دارویی، دارو‏سازی و سنتز محصولات طبیعی دارای فعال بیولوژیکی محسوب می‏شوند. ?-آمینو‏الکل‏ها از مسیر آمینولیز حلقه‏های اپوکسید در حضور کاتالیزور کامفور سولفونیک اسید (1 مول‏درصد) در حلال آب به عنوان حلالی ارزان و سازگار با محیط زیست سنتز شده‏اند. کامفور سولفونیک اسید به‏عنوان کاتالیزور آلی محلول در آب که در باز کردن حلقه‏های اپوکسید توسط آمین‏های مختلف در دمای 50 درجه سانتیگراد بسیار کارآمد است، استفاده شده است. کامفور سولفونیک اسید کاتالیزوری است که به آسانی بازیافت می‏شود و انجام واکنش‏ها در حضور این کاتالیست قابلیت تکرار پذیری مناسبی دارد.

واکنش های چندجزئی فرآیند های شیمیایی هستند که سه یا تعداد بیشتری از واکنش دهنده ها با هم ترکیب شده و در نهایت محصولات پیچیده از مواد اولیه تشکیل می شود و از مزیت این واکنش ها صرفه جوئی اتمی بالا و تشکیل پیوندهای موثر در یک مرحله و همچنین طراحی مواد اولیه متنوع دارویی و فعال بیولوژیکی می باشد. بیس آمیدهای دوقلو را می توان از واکنش سه جزئی کاتالیست شده با اسید دو مول آمید یا نیتریل با آلدهید تهیه کرد. این ترکیبات حدواسط های سنتزی برای دیگر ترکیبات فعال بیولوژیکی مانند ترکیبات پپتیدی هستند. در این پایان نامه سنتز بیس آمیدهای دوقلو از طریق واکنش سه جزئی دو مول آمید یا نیتریل با آلدهید در حضور کاتالیست های clo4-+[ch3c(oh)2]،msa،ssaوzncl2/sio2مورد مطالعهقرار گرفت. در حضور clo4-+[ch3c(oh)2]، بیس آمیدهای دوقلو در دمای اتاق تهیه شده اند در حالی که در حضور کاتالیست های اسیدی ناهمگن و قابل بازیافت که شامل msa،ssaوzncl2/sio2 می-باشند، واکنش ها در دمای حدود c°70 انجام شدند و محصولاتی با بازده خوب تا عالی جداسازی شده اند. در پایان، این ترکیبات به عنوان حدواسط های سنتزی برای تهیه آمیدو آلکیل فنول ها و ترکیبات پیریمیدونی استفاده شده اند.

مشتق های n, n-آلکیلیدن بیس آمیدها به عنوان ترکیب های مهم در تهیه و ساخت سیستم های بیولوژی و دارویی می باشند. در این پژوهش، ما این ترکیبات را در حضور اسیدهای جامد سنتز نمودیم. n, n-آلکیلیدن بیس آمیدها می توانند از طریق واکنش آلدهیدها و آمیدها تهیه شوند. در این کار تحقیقاتی، این ترکیبات در حضور بورتری فلورید نشانده شده بر روی بستر سیلیکاژل (bf3.sio2) با بازده 62-97% و یا سیلیکاسولفوریک اسید با بازده 60-99% در شرایط رفلاکس n-هگزان سنتز شدند.

در قسمت نخست این کار پژوهشی الکترود کربن شیشه ای اصلاح‏شده با نانوذرات روتنیم اکسید به عنوان یک حسگر الکتروشیمیایی ساده و ارزان برای سنجش الکتروکاتالیستی یون های یدات و پریدات استفاده شده و مشخصه های تجزیه ای و سینتیکی کاهش الکتروکاتالیستی یون های فوق به دست آمد. در قسمت دوم این کار تحقیقاتی، کارایی الکترود کربن شیشه ای اصلاح‏شده با نانوذرات روتنیم اکسید برای سنجش همزمان سه گونه دارویی و بیولوژیکی مهم استامینوفن، دوپامین و آسپیرین با استفاده از روش ولتامتری پالس تفاضلی بررسی شده است. همچنین با مطالعه کرونوآمپرومتری و ولتامتری الکترود صفحه چرخان نشان داده شده است که ضریب انتشار گونه های فوق مستقل از نوع الکترود می باشد، درحالیکه ترسیب نانوذرات روتنیم اکسید باعث افزایش مقدار ثابت سرعت انتقال الکترون ناهمگن هر سه می گردد. در قسمت سوم این پروژه، با استفاده از تکنیک های ولتامتری چرخه ای و ولتامتری الکترود صفحه چرخان رفتار الکتروشیمیایی استامینوفن در سطح الکترود کربن شیشه ای اصلاح‏شده با نانوذرات روتنیم اکسید بررسی شده است. برای تعیین مکانیسم اکسایش الکتروشیمیایی گونه ی مذکور اثر عوامل مختلفی نظیرph محیط، سرعت روبش پتانسیل و غلظت بر روی رفتار الکتروشیمیایی مطالعه شده است. در قسمت دیگری از این بخش، به بررسی فرآیند جذ بی گونه دوپامین بر روی الکترود کربن شیشه ای فعال اصلاح‏شده با نانوذرات روتنیم اکسید پرداخته شده است. براساس داده های تجربی محتمل ترین واکنش شیمیایی موخر در مکانیسم اکسایش دوپامین واکنش درون مولکولی می باشد. در ادامه اثر افزایش نوکلئوفیلی هیدروژن پراکسید بر روی رفتار الکتروشیمیایی دوپامین بررسی شده است. در قسمت پایانی این بخش، وابستگی رفتار الکتروشیمیایی دوپامین و استامینوفن به ph و دمای محلول مطالعه شده است. در قسمت نهایی این پروژه، از استامینوفن تثبیت شده بر روی الکترود کربن شیشه ای به عنوان یک الکترود دو کارکردی برای اکسیداسیون الکتروکاتالیستی آسکوربیک اسید و گلوتاتیون استفاده شده است. نتایج نشان می دهد الکترود اصلاح‏شده مذکور نه تنها قادر به اکسایش الکتروکاتالیستی همزمان آسکوربیک اسید و گلوتاتیون است، بلکه توانایی جداسازی پاسخ ولتاموگرام های پالس تفاضلی چهار گونه بیولوژیکی مهم آسکوربیک اسید، آدرنالین، گلوتاتیون و تریپتوفان را نیز دارا می باشد. در قسمت دیگری از این بخش از الکترود اصلاح‏شده نانوذرات روتنیم اکسید و استامینوفن جهت سنجش الکتروکاتالیستی -nاستیل-l-سیستئین استفاده شده است. همچنین این الکترود با موفقیت برای تعیین غلظت -nاستیل-l-سیستئین در محلول در حضور آسکوربیک اسید و دوپامین استفاده شده است. در تمام موارد، نمونه های حقیقی مناسب انتخاب شده و کارایی روش پیشنهادی در تعیین مقدار گونه مورد نظر ارزیابی شد.

هدف این پایان نامه سنتز محصولات افزایشی مایکل ایندول به ترکیبات ?، ?-غیراشباع در حضور کاتالیست هتروپلی اسید (دودکاتنگستوفسفریک اسید) در شرایط رفلاکس آب به عنوان یک حلال سبز است. ایندول در محیط آبی در حضور 2/0 مول درصد کاتالیست هترو پلی اسید با بنزیلیدین مالونیتریل و مشتقات آن در شرایط رفلاکس واکنش داده و این واکنش منجر به سنتز بیس ایندول ها می شود. از محاسن این روش سازگار بودن آن با محیط زیست می باشد. درواکنش دیگری 1،1-دی سیانو2-(پیریدین-3-ایل)اتن تحت شرایط گفته شده در بالا با ایندول واکنش داده و محصول ایندول استخلاف شده درموقعیت 3 حاصل می شود.

هدف این پایان‏نامه تهیه مشتقات پیرول می‏ باشد که از ترکیبات اساسی در شیمی دارویی، و سنتز محصولات طبیعی محسوب می ‏شود. در این پایان نامه پیرول از طریق واکنش پال-نور با استفاده از camph-so3h به عنوان کاتالیزور اسیدی در دمای محیط به ‏دست آمده ‏است. کامفورسولفونیک اسید به عنوان کاتالیست در دسترس، هتروژن و قابل بازیافت برای تراکم آمین با 2،5-دی متیل هگزادی اون و سنتز 2،5-دی متیل پیرول در شرایط بدون حلال و همچنین در حلال استفاده شده ‏است. این کاتالیست به آسانی بازیافت ‏شده و واکنش با آن دارای قابلیت تکرار پذیری مناسبی است. در ادامه واکنش آمین با 2،5-دی متوکسی تتراهیدروفوران تحت شرایط مخلتف مطالعه شد. تابش امواج ریز موج بهترین شرایط برای این واکنش می باشد. از تراکم آمین های مختلف و 2،5-دی متوکسی تتراهیدروفوران به‏‏طور موفقیت آمیزی محصولات پیرول مربوطه با بازده خوب تا عالی به‏ دست آمدند.

در این پایان نامه روشی موثر برای سنتز بیس ایندول متان ها در دمای اتاق و در زمان کوتاه با استفاده از نانوکاتالیزور مغناطیسی fe3o4-so3h به عنوان یک کاتالیست قابل بازیافت، ارزان و دردسترس ارائه شده است. واکنش تراکمی ایندول ها و آلدهیدها در حلال استونیتریل و در حضور 07/0 گرم از نانوکاتالیست fe3o4-so3h در دمای اتاق انجام شده و بیس ایندول متان مربوطه با بازده خوب تا عالی بدست آمد. کاتالیست به آسانی با استفاده از یک آهن ربای خارجی جدا و پس از شستشو با استون در دمای 40 درجه سانتی گراد در آون خشک گردید. کاتالیست بازیابی شده بدون کاهش در فعالیت کاتالیزوریتا چهار مرتبه مورد استفاده ی مجدد قرار گرفت.پس از جداسازی کاتالیست به مخلوط واکنش آب اضافه شد و محصول جامد به آسانی صاف شد.

کرومن ها (نفتوپیران ها) دسته مهمی از ترکیبات اکسیژن دار [3-1] هستند که به دلیل فعالیت های بیولوژیکی شان اهمیت سنتزی پیدا کرده اند. اولین بار هوبن در سال 1904 از واکنش کومارین ها با آلکیل منیزیم هالیدها اولین سری مشتقات کرومن را سنتز کرد [4]. در مراجع شیمی نفتوپیران را با نام سیستماتیک کرومن می شناسند، اما هنوز هم در برخی مقالات شیمی از نام نفتوپیران استفاده می شود. بسیاری از فرآورده های طبیعی تشکیل شده از ساختار کرومن به عنوان مثال اوودیونال (1) و لاپاچنول (2) دارای خاصیت هورمونی ضد رشد می باشند [5]. دگیولین (3) به عنوان یک حشره کش به کار رفته [6] و ترکیب (4) دارای خواص ضد باروری می باشد [7]. کرومن (5) که در گیاه مکزیکی هیپرکیوم – الیگینوسام (hbk) وجود دارد دارای خواص آنتی بیوتیکی است [8]. کوردیا کرومن (6 ) استخراج شده از گیاه آلی دورا نیز دارای خواص ضد التهابی [9] است. از بین خواص بیولوژیکی کرومن ها و مشتقات آن ها می توان خواص ضد میکروبی [13-10]، بازدارندگی ویروس آنفولانزا، ضد تومور و تاثیر بر دستگاه عصبی را نام برد [14]. هم چنین از مشتقات کرومن در درمان آلزایمر، فشار خون و تشنج استفاده شده است. اخیراً ثابت شده است که دایوری کرومنیک اسید (7) دارای فعالیت ضد hiv . [15] با ec50 برابر با 00567/0 می باشند [16] .

سنتز پروپارجیل آمین ها به دلیل خواص دارویی و اهمیت آن ها به عنوان پیش ماده در سنتز ترکیبات حاوی نیتروژن نظیر پیرول ها، کوئینولین ها، فنانترولین ها، پیرولیدین ها، ایندولیزین ها و اکسازولیدینون ها و همچنین نقش یک واسطه ی کلیدی در سنتز برخی ترکیبات طبیعی در چند سال اخیر توجه ویژه ایی یافته است. دراین پژوهش از نمک کمپلکس مس تری فلات [cu(ch3cn)4]otf به عنوان کاتالیست موثر در واکنش تراکم سه جزئی آلدهید های مختلف، آمین های نوع دوم و فنیل استیلن تحت شرایط بدون حلال و دمای c? 100 استفاده شده است. مشتقات پروپارجیل آمین با راندمان بسیار خوب تا عالی در مدت زمان کوتاه حاصل شد.

استرها یک دسته مهم از مشتقات کربوکسیلیک اسیدها به حساب می آیند که کاربرد وسیعی در شیمی و صنعت دارند. این ترکیبات به طور گسترده در صنایع پلیمر، رنگ، رزین، پزشکی و فیلم عکاسی استفاده می شوند. همچنین این استرها به عنوان محافظت کننده برای کربوکسیلیک اسیدها به شمار می آیند. استرها به دلیل ویژگی های خاص خود نقش قابل توجهی در ترکیبات طبیعی، روغن های گیاهی، میوه ها و گل های با بوی خاص دارند. علاوه بر این استرهای بلند زنجیر کاربرد زیادی در مواد افزودنی، روکش و سوخت دارند. روش مستقیم تهیه استرها از اسیدها و الکل ها نیاز به شرایط سخت دارد. در این پایان نامه سنتز استرها از طریق واکنش مستقیم کربوکسیلیک اسید با الکل در حضور کاتالیست های اسیدی سیلیکا سولفوریک اسید (ssa)، زیرکونیوم هیدروژون سولفات (zr(hso4)4) و مولیبدات سولفوریک اسید (msa) مورد مطالعه قرار گرفت. در حضور کاتالیست اسیدی ناهمگن zr(hso4)4 و msa، استرها در دمای oc 80 تهیه شده اند در حالی که در حضور کاتالیست اسیدی ناهمگن و قابل بازیافت ssa واکنش تهیه استر در دمای oc 70 انجام شد و در هر سه مورد محصولاتی با بازده خوب تا عالی جداسازی شده اند.

واکنشهای چندجزئی بر پایه ایزوسیانید نقش موثری در سنتز ترکیبات آلی و دارویی خصوصاترکیبات هتروسیکل دارند. در بخش اول این پایاننامه واکنشهای تراکمی سهجزئی بر پایه ایزوسیانیدها مورد بررسی قرار گرفتند. ایزوسیانیدها با ترکیبات استیلنی فعال و الکتروندوست واکنش داده و (oh ،nh ،ch) هایی مانند ترکیبات کربونیلدار یا دارای گروههای اسیدی ترکیبات آلی پیچیده را تولید مینمایند. در این تحقیق، روش نوینی برای سنتز سیکلوپنتادیان های استخلافدار از واکنش سیکلوهگزیل ایزوسیانید، دیآلکیلاستیلندیکربوکسیلات وآریلیدین مالونونیتریل گزارش شده است. از مزایای این روش، استفاده از آب بهجای حلالهای آلی سمی، زمان کوتاه واکنش در شرایط فراصوت و بهره بالای محصول میباشد.همچنین کیتینایمینهای استخلافدار جدید از واکنش سیکلوهگزیل ایزوسیانید و دیآلکیل استیلندیکربوکسیلات با ترکیبات مختلف از جمله 4،1 -دیهیدروپیریدینها،هگزاهیدروآکریدینها و هگزاهیدروکینولینها سنتز شدهاند. از مزایای این واکنشها، سنتز ترکیبات جدید به روش بسیار آسان در زمان نسبتا کوتاه با بهره بالا میباشد. ازآنجا که توسعه روشهای سنتزی ملایم در فرایندهای شیمیایی بسیار حائز اهمیت میباشد و ازجمله راههای دستیابی به این هدف، استفاده از حلالهای آلی غیر سمی و کاتالیزگرهای ملایم و ساده در سنتزهای آلی است، لذا در بخش دوم این پایاننامه، سنتز ترکیبات آلی مختلف در شرایط بدون حلال و یا آب در حضور کاتالیزگرهای اسیدی جامد نانوسیلیکاسولفوریک اسید و منیزیم پرکلرات انجام شده است. از نانوسیلیکاسولفوریک اسید در سنتز دیهیدروکرومنو[ 3و4-b]کرومنهاو پیرازولها و از منیزیمپرکلرات نیز در سنتز آمیدوآلکیل نفتولها، زانتن دی اونها، پیرانوکرومنها، دیهیدروکرومنو[4,3-b]کرومنها و کینوکسالینها استفاده شده است که دارای مزایایی از جمله زمان کوتاه واکنش، بهره بالای محصول، جداسازی آسان کاتالیزگر از محیط واکنش و ملایم بودن شرایط واکنش میباشند.

نانو کاتالیست اکسید آهن در باز کردن حلقه های اپوکسید به طور انتخابی و جهت گزین عمل می کند. این کاتالیست به دلیل خاصیت مغناطیسی به آسانی توسط یک آهنربای خارجی از محیط واکنش جدا می شود و قابل بازیافت و استفاده ی مجدد می باشد و انجام واکنش ها در حضور این کاتالیست قابلیت تکرارپذیری مناسبی دارد که در این پروژه به دلیل اهمیت ?-آمینوالکل ها در صنایع شیمیایی و دارویی از روش حلقه گشایی حلقه های اپوکسید به منظور سنتز این مواد به کار گرفته شده است.

بخش اول با توجه به اهمیت گیاهان دارویی در علوم پزشکی و داروسازی در این تحقیق شناسایی و استخراج مواد موثره گیاه دارویی کدوی پوست کاغذی مورد برررسی قرار گرفت. دو متد استخراج شامل روش کلاسیک یعنی سوکسله کردن و روش نوین یعنی استخراج در شرایط فوق بحرانی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد، در روش سوکسله هرچند کمیت روغن بدست آمده بیشتر است ولی کیفیت روغن در روش شرایط فوق بحرانی بهتر از روش قبلی است. در ضمن تمام نمونه های روغن بدست آمده با دستگاه های جذب اتمی و اسپکترومتری مورد برسی قرار گرفت. در نهایت کیفیت و کمیت بعضی از مواد مهم مثل بتا سیتوسترول و نیز عنصر روی تعیین گردید. بخش دوم در این پایان نامه روشی موثر برای سنتز آسیلال¬ها در دمای اتاق و زمان کوتاه با استفاده از نانو کاتالیست مغناطیسی fe3o4@?fe2o3-so3h به¬عنوان یک کاتالیست قابل بازیافت، ارزان و دردسترس ارائه شده است. واکنش تراکمی آلدهیدها و انیدرید استیک در حضور 04/0 گرم از نانوکاتالیست fe3o4@?fe2o3-so3h در دمای اتاق انجام شده و آسیلال مربوطه با بازده خوب تا عالی بدست آمد. کاتالیست به آسانی با استفاده از یک آهن¬ربای خارجی جدا و پس از شستشو با اتانول در دمای ?c 40 در آون خشک گردید. کاتالیست بازیافت شده بدون کاهش در فعالیت کاتالیستی تا چهار مرتبه مورد استفاده¬ی مجدد قرار گرفت. پس از جداسازی کاتالیست به مخلوط واکنش آب اضافه شد و محصول جامد با یک صاف کردن ساده با راندمان خوب تا عالی بدست آمد. .

هدف از انجام این پایان نامه، تهیه نانوذرات مغناطیسی و انجام واکنش های آلی در حضور این کاتالیزورها است. نانوذرات مگنتیت توسط روش اصلاح شده هم رسوبی تهیه شده اند. سولفوریک اسید نشانده شده بر روی نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن (fe3o4@fe2o3-so3h, 10-15 nm) اولین دسته کاتالیزور تهیه شده در این پایان نامه است. از این کاتالیزور در تهیه پیرول ها استفاده شده است. اندازه نانومتری این ذرات، فرایند کاتالیزوری را تسهیل می کند. با افزایش نسبت سطح به حجم، سایت های در دسترس افزایش پیدا می کنند و انجام واکنش سریعتر صورت می پذیرد. کاتالیزور به راحتی از مخلوط واکنش خارج شده و قابلیت بازیافت آن تا 6 مرتبه بدون کاهش خصلت کاتالیزوری بررسی شده است. استات مس نشانده شده بر روی نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن بود دومین دسته کاتالیزور تهیه شده در این پایان نامه است. در این بخش طیف وسیعی از نمک های فلزات واسطه نشانده شده بر روی نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن تهیه شده و قدرت کاتالیزوری آن ها در واکنش تهیه تری آزول بررسی شده است. استات مس نشانده شده بر روی نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن بهترین فعالیت کاتالیزوری و قابلیت استفاده مجدد را از خود نشان داده است. سولفوریک اسید نشانده شده بر روی نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن اصلاح شده (fe3o4@fe2o3-so3h, 5-10 nm) سومین دسته کاتالیزور تهیه شده در این پایان نامه است. اصلاح ایجاد شده در fe3o4@fe2o3-so3h توسط استفاده از تابش مافوق صوت به جای هم زن مکانیکی ایجاد شده است. با این تغییر، اندازه نانو ذرات کاهش یافته و هم چنین خاصیت مغناطیسی بسیار بهبود یافته است. این بهبود جداسازی کاتالیزور را به شدت تحت تاثیر قرار داده، کاتالیزور بسیار راحت از مخلوط واکنش جدا شده است. این ترکیب اصلاح شده به عنوان یک کاتالیزور بسیار کارآمد و قابل بازیافت برای عامل دار کردن ایندول توسط واکنش افزایشی مایکل و هم چنین آلکیل دار کردن فریدل-کرافتس در شرایط سازگار با محیط زیست در دمای اتاق استفاده شده است. قابلیت استفاده از کاتالیزور اصلاح شده در مقیاس بالا بررسی شده است. تری فلورید بور نشانده شده بر روی نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن چهارمین دسته کاتالیزور تهیه شده در این پایان نامه است. برای این منظور، نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن خشک شده به مخلوطی از bf3.oet2 و آب تحت اتمسفر n2 اضافه شده است.کاتالیزور تهیه شده خاصیت برونستد اسیدی غیرمنتظره و فعالیت کاتالیزوری قابل توجهی از خود نشان داده است. تری فلورید بور نشانده شده بر روی نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن دود کننده نیست و جداسازی آن از مخلوط واکنش به راحتی توسط یک آهن ربا صورت گرفته است و در واکنش بعدی مورد استفاده قرار گرفته است. قدرت کاتالیزوری و قابلیت استفاده مجدد از آن در واکنش باز شدن حلقه اپوکسید با آنیلین نشان داده شده است.

به دلیل اهمیت بیولوژیکی و کاربردهای دارویی کینولین ها و محدودیت روش های سنتز آن ها با استفاده از مواد اولیه و کاتالیست های مختلف، در این پایان نامه روشی موثر برای سنتز کینولین ها به روش فریدلاندردر دمای اتاق و زمان کوتاه و در شرایط بدون حلال با استفاده از نانو کاتالیست مغناطیسی fe3o4@?fe2o3-so3h به عنوان یک کاتالیست قابل بازیافت، ارزان و دردسترس ارائه شده است. سنتز کینولین ها از 2-آمینوکتون ها و 1و3-دی کربونیل ها در حضور 03/0 گرم از نانوکاتالیست fe3o4@?fe2o3-so3h در دمای اتاق انجام شده و سنتز مربوطه با بازده خوب تا عالی بدست آمده اند. پس از جداسازی کاتالیست با آهنربای خارجی به مخلوط واکنش اتانول اضافه شد و محصول جامد به آسانی صاف شد.کاتالیست fe3o4@?fe2o3-so3h که به آسانی با استفاده از یک آهن ربای خارجی جدا می شود پس از شستشو با اتانول و خشک شدن در دمای ?c 40 بازیافت شده و بدون کاهش در فعالیت کاتالیستی تا چهار مرتبه مورد استفاده ی مجدد قرار گرفت.

در خانواده ترکیبات هتروسیکل نیتروژن دار، مشتقات پیریدین به عنوان ترکیبات فعال بیولوژیکی در شیمی دارویی از اهمیت ویژه ای برخوردارند. در این کار تحقیقاتی سنتز 2- آمینو-3- سیانوپیریدین ها پرداختیم که این سنتز از طریق واکنش چند جزئی بین آلدهیدهای آروماتیک، مشتقات استوفنون، مالونونیتریل و آمونیوم استات در شرایط بدون حلال و در دمای c?80-70 در حضور کاتالیست ارزان، در دسترس و سازگار با محیط زیست cu(oac)2 انجام شده است. علاوه بر این، در این کار تحقیقاتی کاتالیست جدید nano-?-al2o3/bf3-n تهیه و خصوصیات آن با روشهای مادون قرمز، پراش پرتو ایکس، میکروسکوپ الکترونی روبشی- نشر میدان، آنالیز توزین حرارتی، طیف سنجی پراش پرتو ایکس مورد مطالعه قرار گرفت و کارایی آن در پیشبرد واکنش نووناگل بین ترکیبات متیلنی فعال و آلدهیدهای مختلف در شرایط حلال اتانول و دمای محیط بیشترین بازده محصولات به دست آمد.

با توجّه به اهمیت استرها و آمیدها و مزایای کاربرد کاتالیست های نانومغناطیسی، در این پایان نامه روشی موثر برای سنتز استر و آمید در حضور نانوکاتالیست مغناطیسی fe3o4 سولفونه شده به عنوان یک کاتالیست قابل بازیافت، ارزان و در دسترس ارائه شده است. به این منظور نانوذراتfe3o4 از طریق روش هم¬رسوبی نمک¬های کلرید آهن تحت امواج فراصوت تهیه وپس از سولفونه شدن مورد استفاده قرار گرفتند. ساختار و نانو بودن ذرات با استفاده از تکنیک¬های ft-ir، sem، tem و xrd تایید شد. واکنش الکل ها و آمین ها با استیک انیدرید در حضور 0/05گرم از نانوکاتالیست fe3o4 سولفونه شده در دمای اتاق و شرایط بدون حلال انجام شد. پس از کامل شدن واکنش، به مخلوط واکنش اتانول اضافه و کاتالیست با یک آهن¬ربای خارجی به آسانی جداسازی شد. با تبخیر حلال محصول با بازده خوب تا عالی بدست آمد. کاتالیزور پس از شستشو با اتانول و قرار گرفتن در دمای ?c 80 تا چهار مرتبه بدون کاهش فعالیت قابل استفاده مجدد بود.

در این پایان نامه سنتز مشتقات 1h-پریمیدین از واکنش آلیدهیدها با 1،8-دی آمینو نفتالن بررسی شده است

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

پیرازول ها ترکیبات هتروسیکل آروماتیک هستند که در محصولات طبیعی و ترکیبات فعال دارویی به وفور یافت می شوند و روش های سنتزی مختلفی برای دست یابی به این ترکیبات وجود دارد. یکی از روش های سنتز مستقیم پیرازول ها، شامل تراکم β-دی کتون ها و هیدرازین ها در حضور کاتالیزور های مختلف مانند سولفوریک اسید، کاتالیست ناهمگن زیرکونیوم سولفونیل فسفونات، پارا تولوئن سولفونیک اسید، اسکاندیم تری فلات و غیره است. دی فسفروس پنتوکسید نشانده شده بر روی سطح سیلیکاژل، یک اسید جامد فعال با قابلیت استفاده مجدد است و مشابه فسفریک اسید عمل نموده و می تواند یک کاتالیزوری ناهمگن پایدار، با قدرت آب گیری کمتر، ارزان و قابل دسترس را تولید نماید. در این پروژه از دی فسفروس پنتوکسید نشانده شده بر روی سطح سیلیکاژل و نانو سیلیکاژل برای سنتز ترکیبات پیرازول استفاده شد و نتایج نشان داد که حرارت دادن مواد اولیه بدون حضور حلال در دمای c˚120-100 و میزان g 08/0 کاتالیست p2o5.sio2%37 یا g 02/0 کاتالیست p2o5.sio2%48 nano در برابر mmol1 از ترکیب β-دی کتون و هیدرازین بهترین شرایط برای انجام این واکنش است. ساختار شیمیایی پیرازول های سنتز شده در این پروژه توسط روش های اسپکتروسکوپی مادون قرمز، رزونانس مغناطیسی هسته و تجزیه عنصری بررسی شد.

در این رساله ما یک روش جدید برای تهیه تایرانها از اپوکسیدها با استفاده از تیواوره/سیلیکاژل در شرایط بدون حلال و حلالهای آلی ارائه داده ایم. این روش، اولین روش گزارش شده برای تبدیل ‏‎-r(+)‎‏ استیرن اکسید به ‏‎-r(+)‎‏ استیرن سولفید است، که به میزان زیادی به بقا کنفیگوراسیون صورت می گیرد. ‏‎n‎‏-برموسوکسین ایمید ‏‎(nbs)‎‏، ‏‎n‎‏-کلروسوکسین ایمید ‏‎(ncs)‎‏ و 6،4،4،2-تترابرموسیکلوهگزا دی ان-1-ان ‏‎(tabco)‎‏ به عنوان منابع هالوژن های الکتروفیل برای الکولیز، هیدرولیز، استولیز تایرانها به ‏‎b‎‏،‏‎b‎‏-دی الکوکسی، ‏‎b,b‎‏-دی هیدروکسی- و ‏‎b,b‎‏-دی استوکسی-دی سولفید با راندمان های خوب تا عالی استفاده شده اند. همچنین یک روش کاتالیتیکی موثر برای تبدیل تایرانها به دی تایتهای مربوطه در حلالهای اپروتیک با استفاده از ‏‎n‎‏-برموسوکسین ایمید ‏‎(nbs)‎‏، ‏‎n‎‏-کلروسوکسین ایمید ‏‎(ncs)‎‏، 6،4،4،2-تترا برموسیلکوهگزا دی ان-1-ان ‏‎(tabco)‎‏ بعنوان کاتالیست ارائه شده است. واکنشهای حلقه گشائی تایرانها با استیل کلراید در غیاب کاتالیزور و همچنین در حضور لوئیس اسیدهای مختلف بعنوان کاتالیزور مطالعه شده، از این واکنشها، ‏‎b‎‏-کلروتیواستات ها با راندمان و مکان گزینی بالا بدست آمده. ما همچنین از تری فنیل فسفین دی برمید ‏‎(ph3pbr2)‎‏ و تری فنیل فسفین ‏‎n‎‏-برموسوکسین ایمید ‏‎(ph3pnbs)‎‏ بعنوان کاتالیست برای تیواستالیزاسیون ترکیبات کربونیل دار با 1،3-پروپان دی تیول و اتان دی تیول در ‏‎chcl3‎‏ استفاده کرده ایم. در نتیجه دی تیانها و دی تیالانهای مربوطه با راندمان عالی بدست آمدند.