نام پژوهشگر: نوشین ضیاشهابی
نوشین ضیاشهابی نادیه ایمانی
موزه ایران باستان از ساختمان های دوره ی پهلوی اول و جلوه گاه معماری آن دوره است. آندره گدار، معمار و باستان شناس فرانسوی، با مهارتی تحسین برانگیز عناصری از معماری اصیل ایرانی را در بنایی به جلوه درآورد که بنا بود آینه دار روزگار جدید باشد و بدین طریق رو به آینده، گذشته و حال را به یکدیگر پیوند دهد. در نخستین سالهای فعالیت، موزه ایران باستان را یکی از شش موزه برتر دنیا برشمرده اند. امروز بنای موزه ایران باستان، که اکنون خود چون اثری موزه ایست، نیازمند نوسازی و بهسازیِ فضای داخلی به گونه ایست که بتواند در نقش موزه ی مادر نیاز جامعه ی امروز را برآورده سازد. بدین وصف و با هدف ساماندهی و بهسازی در این پایان نامه به طراحی داخلی سالن نمایش آثار موزه ایران باستان پرداخته شده است. از آنجا که در پیدایش هر اثر معماری عوامل متفاوتی نقش دارند، در فصل نخست به منظورِ شناختِ بنا، ابتدا زمینه های شکل گیری آن بررسی شده است. سپس با توجه به خصوصیات کلی معماری دوره ی پهلوی اول و بناهای شاخص هم عصرِ موزه ایران باستان، تأثیرپذیری معماری آن از معماری معاصر ایران مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان به این مهم اشاره شده است که موزه ایران باستان یادگاری خاص از معماری معاصر ایران است و با توجه به نقش مهمی که در معرفی تاریخ و فرهنگ ایران دارد، نیازمند بهسازی و نوسازی است. در دومین فصل، با هدف شناختِ خصوصیاتِ کالبدیِ بنا، تغییرات معماری و معماری داخلی آن بررسی شده است. در نتیجه ی بررسی های انجام شده آسیب های وارد آمده به بنا، تغییرات، کمبودها و نیازها در بخشهای مختلف موزه شناخته می شود و برای هر یک از بخشها متناسب با دامنه و گستره فعالیتِ جاری، نیازها، ابزارو امکانات پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت موزه ایران باستان ارائه می شود. پس از مشخص شدن کاستی ها و نیازها در پی یافتن اصول و معیارها، در فصل سوم نمونه هایی مورد مطالعه قرار گرفته است. در نتیجه مطالعات و با توجه به نقش معماری داخلی در حفاظت از بناهای باارزش ملی و تاریخی، رویکرد معماری داخلی در طرح نوسازی مشخص می شود. سرانجام در فصل چهارم، به طراحی معماری داخلی سالن نمایش آثار موزه ایران باستان پرداخته می شود. در رسیدن به طرحِ مناسب، نخستین گام پیشنهاد تنظیمِ ساختارِ موزه ایران باستان است که خود بخش مهمی است از موزه ملی ایران. در پی آن ایده پردازی و اتودهای اولیه ی طرح متناسب با برنامه پیشنهادی می آید. پس از آن به تنظیم پلانِ معماری داخلی سالن نمایش آثار موزه ایران باستان پرداخته می شود. آخرین گام تکمیل جزئیات معماری داخلی است.