حسنعلی منصور از نخبگان عصر پهلوی دوم و از خانواده ای دیوانسالار و حکومتگر، در صحنه ی سیاسی کشور بود. ارتباط با دربار و رابطه با دولت های امریکا و انگلیس، زمینه ی صعود او به پست های سیاسی را هموار کرد. شروع حیات سیاسی او با ایجاد کانون مترقی و حزب نوین آتی، متشکل از تکنوکرات های تحصیل کرده وابسته به امریکا بود. در مدت نخست وزیری در صدد گسترش رفاه اقتصادی برآمد که نتایج چندانی در برنداشت. مهم ترین اقدام او تصویب لایحه ی کاپیتولاسیون بود. محکم ترین موضع گیری از سوی امام خمینی انجام گرفت، سخنرانی وی در چهارم آبان 1343 ش. سبب دستگیری و تبعید او به ترکیه گردید. مخالفت امام، نهضت را وارد مرحله ی جدیدی کرد. تنها نزدیک به سه ماه پس از تبعید امام، منصور در تاریخ اول بهمن 1343 ش، ترور گردید و بدین وسیله پس از 43 سال پرونده ی حیات او بسته شد. این پژوهش بر آن است تا دولت حسنعلی منصور در رویارویی با نهضت اسلامی ایران را مورد بررسی قرار دهد.