نام پژوهشگر: مرجان حدادی

متمم در زبان فارسی و تطبیق آن با مباحث نحوی عربی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1390
  مرجان حدادی   منصوره زرکوب

بازشناسی کنیم و تا جایی که ممکن است به یک تقسیم بندی کامل از آن دست یابیم و همه ناگفته های این مقوله دستوری را تا حد امکان بیان کنیم و پس از این بازشناسی، معادل آن را در زبان عربی پیدا و معرفی نماییم. هر چند بر اساس جستجوهای متعدد، به این مهم دست یافتیم که اصطلاحی تحت عنوان «المتممات المنصوبه و المتممات المجروره» در آموزش زبان عربی به خود عرب زبانان وجود داردکه شامل چند مقوله مهم دستوری در نحو عربی می شود، ولی این متممات تا اندازه ای با متمم فارسی متفاوت است و در اکثر موارد به جنبه معنایی و لغوی متمم که همان تمام کننده و تکمیل کننده معنیست، توجه داشته است. با وجود این، مواردی وجود دارد که تا اندازه ای مشابه متمم فارسی است. این تشابهات بیشتر در زمینه متممات مجرور خود را نشان می دهد و با تعریف متمم فارسی تحت عنوان گروه اسمی به همراه حرف اضافه تقریباً هم خوانی و تناسب دارد؛ و حتی در بسیاری موارد موجب اشتباه مترجم و زبان آموز می شود. از این جهت که زبان آموز در وهله اول تصور می کند چون متمم در فارسی معمولاً با حرف اضافه همراه است، پس در عربی هم باید همیشه به همراه حرف جر بیاید؛ به خصوص همان حرفی که در فارسی کاربرد دارد. هدف ما در این پایان نامه، رفع این مشکلات و بررسی مقوله «متمم» زبان فارسی و معادل های آن در عربی است. هر زبانی ساختار ویژه و منحصر به خود دارد. این امر تعلیم زبان دوم را سخت کرده، فراگیران آن را با مشکلاتی مواجه می سازد. با مقایسه زبان های مختلف متوجه می شویم تفاوت های میان آن ها غالباً به ساختار دستوری متفاوت آن ها مربوط می شود. یکی از این عناصر ساختاری در زبان فارسی، متمم است که بسیار کاربرد دارد و از عناصر موثر تغییر معنی در جمله محسوب می شود. بدین مفهوم که وجود متمم در بسیاری از موارد، معنای جمله را تحت تأثیر قرار داده، مفهومی اضافی و تازه به آن می دهد. علاوه بر این متمم در دستور فارسی، یک موضوع خلافی و بحث برانگیز تلقی می شود و بر اساس یافته های پژوهش حاضر، آراء صاحب نظران در این باره متعدد و تقریباً متفاوت از هم است؛ حتی بعضی مواقع دستورنویسی، نظر دستورنویس دیگر در مورد متمم و انواع آن را نقض، و دیدی جدید در مورد این نقش دستوری ارائه داده است. هم چنین در تقسیم بندی متمم و ذکر انواع مختلف آن تفاوت های عمده ای است و کمتر دستورنویسی توانسته به یک تقسیم بندی کلی از متمم دست یابد. به همین جهت خواستیم که ابتدا متمم را یک بار دیگر در زبان فارسی