نام پژوهشگر: مریم شیرانی بیدآبادی

بررسی بروز ژن های مرتبط با تنش خشکی در بادامprunus dulcis (mill.) رقم سفید با استفاده از روش cdna-aflp
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهرکرد - دانشکده کشاورزی 1390
  مریم شیرانی بیدآبادی   بهروز شیران

بادام با نام علمی ‍prunus dulcis (mill.) متعلق به خانواده rosaceae و از زیر خانواده pronoidaea، یکی از گونه های زراعی بادام ایران است. در این تحقیق چندین ژن که در پاسخ به تنش خشکی در گیاه بادام (prunus dulcis var. sefied) به شدت بیان می شوند، به منظور شناسایی و تعیین اصول ژنتیکی مکانیسم های دخیل در تحمل کم آبی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. رقم سفید یکی از واریته های مهم بادام می باشد که از ایران منشأ گرفته، دارای شکل میوه مستطیلی با رنگی روشن و پوست چوبی نازک، گلدهی و رسیدگی زود هنگام است. خشکی از تنش های مهم غیر زیستی بوده که دارای اثرات متنوعی بر رشد و تولید گیاهان است. سلول های گیاهی برای درک سیگنال های مختلف موجود در محیط پیرامونشان نمو یافته اند، و توسط تعدیل بیان ژن به آنها پاسخ می دهند. شناخت ژن ها و مکانیسم های دخیل در تنش های غیر زیستی بسیار حائز اهمیت است. انتقال ژن های دخیل در ایجاد مقاومت به گیاهان حساس به تنش های محیطی موجب تولید گیاهان متحمل می گردد. اهمیت اقتصادی و مزایای این گونه درختی، سودمندی این تحقیق را آشکار می سازد. در این تحقیق از روش cdna-aflp برای شناسایی رونوشت های تجمع یافته در گیاهان جوان بادام تحت تنش خشکی استفاده گردید. روش cdna-aflp به علت سادگی، سرعت و نیاز کم به اطلاعات ژنومی قبلی، به طور وسیعی برای شناسایی ژن هایی که بیانشان تحت شرایط محیطی متفاوت تغییر می کند، استفاده می شود. تعداد 20 قطعه از بین قطعاتی که بین شرایط کنترل و تنش بروز متفاوتی بر روی ژل اکریل آمید نشان دادند، از ژل جدا شده، تکثیر و توالی یابی گردیدند. سپس ژن هایی که با ژن های شناخته شده همولوژی بالایی داشتند انتخاب شده، و سه ژن به دست آمد که برای تأیید آنها از واکنش زنجیره ای پلی مراز در زمان واقعی real-time pcr استفاده گردید. این ژن ها شامل اورئاز، 2-دئوکسی گلوکز 6-فسفات فسفاتاز و پروتئین کیناز mk5 بود، که میزان بیانشان از حالت خشکی نسبت به کنترل به ترتیب 78/4، 61/1 و 39/2 برابر افزایش نشان داد. نتایج حاصل از واکنش pcr در زمان واقعی با نتایج روش cdna-aflp با تطابق مناسبی همراه بود. این نتایج می تواند برای اصلاح گران به منظور تولید گیاهان مقاوم سودمند باشد.