نام پژوهشگر: احسان رومیانی
احسان رومیانی رحیم عبدی
با توجه به نقش اندام های دفعی در حفظ هومئوستازی و نیز ارتباط مستقیم آنها با توانایی تنظیم اسمزی ماهیان، در این تحقیق علاوه بر مطالعه ساختار بافتی نفرون های کلیوی و فراساختار توبول ها به بررسی اثر تغییرات شوری محیطی بر روی چگونگی توزیع آنزیم na+, k+- atpase و اندامک میتوکندری و همچنین تغییر در فراوانی این اندامک در سلول های غنی از میتوکندری توبول های کلیوی بچه ماهی هامور معمولی (epinephelus coioides) پرداخته شد. برای این منظور، 640 قطعه بچه ماهی هامور معمولی با میانگین وزنی 7/. ± 4 گرم و طول متوسط 5/. ± 4 سانتی متر از مرکز تحقیقات شیلات واحد بندر امام خمینی (ره) و ماهشهر تهیه شد. ماهیان به مدت یک هفته برای سازگاری با شرایط جدید نگهداری شده و در طول این مدت و نیز طول دوره ی آزمایش با استفاده از غذای تجاری بیومار تغذیه شدند. پس از آن، ماهیان بتدریج به 16 تانک 300 لیتری محتوی آب با شوری های مختلف ( ppt60 و 40، 20، 10) و هر تانک 40 قطعه بچه ماهی منتقل شدند. تیمار ppt 40 بعنوان شاهد در نظر گرفته شد. در این تحقیق به منظور مطالعه ی ساختار نفرون ها و فراساختار توبول ها، بررسی نحوه ی توزیع آنزیم na+, k+- atpase، بررسی نحوه ی توزیع میتوکندری ها و مطالعه ی تغییرات فراوانی میتوکندری ها در سلول های غنی از میتوکندری توبول های کلیه نمونه گیری بعمل آمد. برای انجام مطالعات میکروسکپ نوری از رنگ آمیزی های pas و h&e، برای بررسی نحوه ی توزیع و پراکندگی آنزیم na+, k+- atpase از روش مکان یابی ایمنیایی این آنزیم و در نهایت به منظور مطالعه ی فراساختار توبول ها، نحوه ی توزیع میتوکندری ها و تغییر در فراوانی آنها از میکروسکپ الکترونی گذاره (tem) استفاده شد. نتایج مطالعات بافت شناسی معمولی نشان دهنده ی حضور گلومرول، قطعه ی گردنی و توبول های پروکسیمال، دیستال و جمع کننده در ساختار نفرون های کلیوی بچه ماهی هامور بود. نتایج رنگ آمیزی pas که به منظور تمیز دادن نقاط دارای حاشیه ی مسواکی از سایر نواحی استفاده شد، نشان داد که بجز توبول پروکسیمال (i & ii) در لومن بقیه ی توبول ها حاشیه ی مسواکی ای حضور ندارد. مکان یابی ایمنیای آنزیم na+, k+- atpase نشان داد که این آنزیم در سمت قاعده ای- جانبی غشاء سلولی سلول های اپیتلیال توبول ها با تمرکز بیشتر و در سیتوپلاسم این سلول ها به میزان کمتری حضور دارد اما در ساختار گلومرول ها حضور ندارد. نتیجه ی فوق علاوه بر تیمار کنترل در مورد تیمار های مختلف شوری نیز صادق بود. استفاده از میکروسکپ الکترونی گذاره به منظور بررسی چگونگی پراکندگی میتوکندری ها و تغییرات فراوانی آنها نشان داد که میتوکندری ها در همه تیمار ها (بجز تیمار شاهد) از روز اول دوره آزمایش به سمت روز آخر دوره (روز هفتم)، از نقاط مختلف سلول به سمت غشاء قاعده ای- جانبی سلول حرکت کرده و در روز آخر در این ناحیه از غشاء متمرکز شده اند. فراوانی میتوکندری ها نیز طی این دوره ی آزمایش دچار تغییراتی شد که نشانگر وجود اختلاف معنی دار بین میانگین فراوانی میتوکندری ها در روز اول با میانگین فراوانی آنها در روز دوم و هفتم همه ی تیمار ها باستثنای تیمار کنترل بود. اما میانگین فراوانی میتوکندری ها در روز های دوم و هفتم تمام تیمار ها اختلاف معنی داری را نشان نداد (05/0p <). همچنین نتایج مقایسه ی میانگین فراوانی میتوکندری ها در روز اول، دوم و هفتم همه ی تیمار ها نسبت به تیمار کنترل و نسبت به هم نشانگر وجود اختلاف معنی دار بین میانگین های بدست آمده در روز های اول، دوم و هفتم تیمار های سه گانه با تیمار کنترل و همچنین نسبت به هم بود (05/0p < ).