زمینه: وجود بیمار پایانی،فردی که دارای بیماری پیشرونده ای می باشد که با درمانهای رایج پزشکی قابل بهبودی یا کنترل نمی باشد، به دلیل مقتضیات خاص روانی، خانواده را دچار آشفتگیهاو استرسهای فراوانی می کند که گاهی این پریشانیها به دلیل عدم آگاهی خانواده در برخورد با بیمار تشدید می شودو با تسری بر سایر ابعاد زندگی موجب افت کیفیت زندگی خانواده ها می شود.خانواده ها در این شرایط نیازمند مداخلات آموزشی روانشناسان جهت بهبود کیفیت زندگی خود و بیمار می باشند.به همین منظور آموزش مهارتهای ارتباط با بیمار در برنامه مراقبتهای طب تسکینی گنجانیده شده است. هدف: پژوهش حاضر در صدد آن است که به مقایسه اثربخشی دو روش آموزشی"مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری" و "آموزش مهارتهای ارتباط با بیمار پایانی" بر افزایش کیفیت زندگی خانواده بپردازد. روش پژوهش: جامعه پژوهش شامل کلیه بیماران بستری در بیمارستان آیت ا.... خوانساری شهر اراک می باشد که طبق مستندات پرونده لاعلاج و پایانی تشخیص داده شده اند.30 نفر از این بیماران به صورت تصادفی انتخاب شده سپس یک نفر از بستگان درجه یک آنان که واجد ملاکهای شرکت در تحقیق بوده انتخاب شده و در سه گروه:آزمایشی1(مدیریت استرس به روش شناختی-رفتاری)،آزمایشی 2(آموزش مهارتهای ارتباط با بیمار پایانی)و کنترل(بدون مداخلات)قرار گرفته اند.هردوگروه آزمایشی 8 جلسه مداخلات آموزشی را دریافت نمودند. قبلو بعد از اجرای آموزش آزمون کیفیت زندگی(فرم کوتاه 26 سوالی سازمان بهداشت جهانی) از هر دو گروه آزمایشی به عمل آمد. گروه کنترل بدون دریافت مداخله مورد سنجش کیفیت زندگی قرار گرفت.یک ماه پس از پایان اجرا از هرسه گروه آزمون به عمل آمدو نتایج از طریق آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیریهای مکرر تحلیل گردید. نتیجه گیری: هر دو روش آموزشی توانسته بودند در مرحله پس آزمون باعث افزایش کیفیت زندگی آزمودنیها گردند و از نظر تاثیرگذاری تفاوت معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد. در مرحله پیگیری نیز هر دو روش توانسته بودند کیفیت زندگی آزمودنیها را بالا ببرند اما روش مداخله ای آموزش مدیریت استرس به طور معناداری بیشتر از روش مداخله ای آموزش مهارتهای ارتباط با بیمار پایانی باعث بهبود کیفیت زندگی خانواده ها گردید. کلیدواژه: روان شناسی مرگ- مراقبت تسکینی- مهارتهای ارتباط با بیمار پایانی- مدیریت استرس به روش شناختی-رفتاری.