نام پژوهشگر: فاطمه رضامنش
فاطمه رضامنش علی یوسفی
از منظر جامعه شناسی تعامل بین افراد عنصر اساسی جامعه محسوب می شود. لذا روابط همسایگی می تواند منافع بالقوه و بالفعلی را در سطح محله برای ساکنان آن ایجاد نموده و باعث کارایی بیشتر اجتماع محله ای گردد.پژوهش حاضر بر آن است که ضمن ارائه توصیفی دقیق از روابط همسایگی، تاثیر ویژگی های فضا را بر روابط همسایگی در محلات شهر مشهد مورد بررسی قرار دهد. مطالعه روابط همسایگی بر روی 40 واحد همسایگی در پنج منطقه (سجاد، لشگر، کوی امیر، خواجه ربیع و شهید آوینی) شهر مشهد انجام شده است که نمونه حاضر به شیوه خوشه ای چند مرحله ای و به روشی کاملا تصادفی انتخاب شده است. نتایج نشان می دهد اولاً میزان روابط همسایگی در ابعاد ساختی، تعاملی و کارکردی کمتر از حد متوسط است. ثانیاً «سکونت در منازل آپارتمانی»، «الگوهای رفتاری مکان»، «سکونت در منازل ویلایی»، «تعامل بین الگوهای رفتاری مکان و حضور افراد در فضا»، «احساس امنیت» و «تعامل احساس امنیت و حضور افراد در فضا» به ترتیب بر بعد تعاملی روابط همسایگی تاثیر مثبت دارند و 31 درصد از تغییرات بعد تعاملی روابط همسایگی توسط متغیرهای مذکور تبیین می شود. بر بعد کارکردی روابط همسایگی نیز«حس مکان»، «مکان تعامل»، «سکونت در منازل آپارتمانی»، «تاثیر همزمان مکان تعامل و حضور افراد در فضا»، «سکونت در منازل ویلایی»، «دسترس پذیری»، «احساس امنیت» به ترتیب تاثیر مثبت دارند که 42 درصد از تغییرات بعد کارکردی توسط متغیرهای مذکور قابل پیش بینی است. همچنین «تنوع کاربری»، «منظر»، «الگوهای رفتاری مکان» ، «تعامل بین الگوهای رفتاری مکان و حضور افراد در فضا»، «مکان تعامل»، «تاثیر همزمان مکان تعامل و حضور افراد در فضا»، «حس مکان»، «احساس امنیت» و «تعامل بین احساس امنیت و حضور افراد در فضا»به ترتیب بر ساخت روابط همسایگی تاثیر مثبت داشته و «منزلت مکان» بر ساخت روابط همسایگی تاثیر منفی دارد که این متغیرها در مجموع 58 درصد از ساخت روابط همسایگی را تبیین کرده اند.