بنتونیت نوعی سنگ می باشد که به طور عمده از کانی رسی مونتموریلونیت تشکیل شده است و اغلب ویژگی های آن در نتیجه حضور این کانی می باشد. از دیدگاه صنعتی بنتونیت به دو نوع کلسیتی و سدیک تقسیم بندی می شود که نوع سدیک بدلیل خواص بهتری که نسبت به نوع کلسیتی از خود نشان می دهد، بیشتر مورد توجه صنایع مختلف قرار دارد. با توجه به فراوانی بیشتر نوع کلسیتی نسبت به سدیک، امروزه فعالسازی و تبدیل بنتونیت کلسیتی به سدیک روشی متداول برای بهبود خواص بنتونیت می باشد و در آن از خاصیت تبادل کاتیونی بنتونیت استفاده می شود. طی فعالسازی یون های قابل تبادل کلسیم موجود در بنتونیت کلسیتی با یون های سدیم موجود در دوغاب جایگزین شده و در نتیجه این تبادل کاتیونی، خواص آن (خصوصاً خواص تورمی و ویسکوزیته) بهبود می یابد. در این پایان نامه نحوه انجام فعالسازی، پارامترهای موثر بر آن و تأثیر فعالسازی بر میزان تورم و ویسکوزیته مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که در نتیجه فعالسازی اندیس تورم از 2 به 16 (2 گرم) و ویسکوزیته از 2/7 به 4/32 (cp) افزایش یافته است . در پایان نیز استفاده از بنتونیت در فرمولاسیون پودر شوینده دستی و ماشینی مورد بررسی قرار گرفته که نتایج حاکی از رضایت بخش بودن آن در پودر شوینده ماشینی است؛ ولی در پودر شوینده دستی به مطالعات و انجام آزمایش های بیشتر، نیاز است.