نام پژوهشگر: علی احمد بزرگی
علی احمد بزرگی حسن اکبری
چکیده ارزیابی توان اکولوژیکی بعنوان هسته مطالعات محیط زیست و بعنوان پیشگیری و حتی درمان برای محیط زیست به شمار می رود، از این رو پیش از اجرای پروژه های توسعه، تعیین توان اکولوژیکی سرزمین برای کاربری های مختلف ضروری است. برنامه ریزی و استفاده مستمر تفرجی از گردشگاه های طبیعی، مستلزم شناخت دقیق عوامل محیطی، ارزیابی قابلیت و توان طبیعی منطقه با توجه به ارزشهای اقتصادی- اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی می باشد و عدم تطابق طبیعی با کاربری موجود، عامل اصلی تخریب در این مناطق است. چون ورود گردشگر به مناطق طبیعی بدون مکان یابی سایت های مناسب تفرجی و اعمال مدیریت صحیح، حیات اکولوژیک این مناطق را به خطر میاندازد لذا مشخص نمودن زون های تفرجی و حفاظتی ضروری به نظر می رسد. رایج ترین روش ارزیابی توان تفرجی در ایران روش تجزیه و تحلیل سیستمی مخدوم می باشد. در این تحقیق مدل اکولوژیکی توریسم مخدوم مبنا قرار گرفت، ابتدا موقعیت جغرافیایی منطقه شناسایی و مطالعات پایه انجام گرفت. سپس نقشه های پایه تهیه گردید. در مرحله بعد با توجه به توان اکولوژیک منطقه و با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(gis) و نقشه های موجود استعدادهای منطقه شناسایی و با آنالیزهای پرسش و پاسخ در محیط arcgis9.3 زون بندی اولیه انجام شد. با روش پرسشنامه ای تقاضای تفرجی برای منطقه مورد مطالعه بررسی شد. پارامترهای دسترسی به جاده، چشم انداز و جذابیت های طبیعی ، تقاضای تفرجی و دسترسی به منابع آب نیز ارزش گذاری و در ارزیابی دخالت داده شدند و زون بندی نهایی منطقه برای تفرج بدست آمد. نتایج حاصل از زون بندی نهایی نشان داد که از3/1700 هکتار مساحت منطقه مورد مطالعه جهت ارزیابی توان و قابلیت تفرج،(%45/4) 8/75 هکتار به تفرج متمرکز،(%45/20) 348 هکتار به تفرج گسترده طبقه یک، (%3/64) 5/1092 هکتار به تفرج گسترده طبقه دو و(%8/10) 184 هکتار به طبقه حفاظتی اختصاص دارد و در مجموع منطقه دارای قابلیت بالایی برای تفرج گسترده می باشد.