نام پژوهشگر: میثم خزاعی

پنجره به مثابه نظرگاه در نگارگری ایرانی(دوره تیموری و صفوی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای تجسمی 1390
  میثم خزاعی   ایرج اسکندری تربقان

یکی از مهمترین وجوه سنت معماری ایرانی، توجه به نور و نورگیرها -پنجره- در معماری است که ریشه در حرمت نور در تفکر و اعتقادات این سرزمین دارد. جنبه های اعتقادی و اجتماعی علاوه بر عملکرد کاربردی پنجره در معماری ایرانی به ویژه پس از اسلام از اهمیت بالایی برخوردار است. نگارگری ایرانی به دلیل ارتباط عمیق با شعر و ادب فارسی، حکمت و عرفان اسلامی به دنبال عالمی مثالی و سراسر نور و به معنایی دیگر تجلی بهشت خداوندی است. می توان چنین برداشت کرد که نگارگر ایرانی در به تصویر کشیدن طبیعت و عناصر آن، با نگاهی نمادین به دنبال بیان معانی باطنی ورای ظواهر موجود در نگارگری بوده است. در این تحقیق ابتدا نگاهی اجمالی به تاریخچه پنجره و در ادامه به بررسی نقش و کارکرد پنجره در نگارگری دوره های تیموری و صفوی و در آخر به تحلیل و بررسی نقش معنایی پنجره در نگارگری دوره های مذکور پرداخته می شود.