نام پژوهشگر: عاطفه عظیمی
عاطفه عظیمی غلامرضا امین
گیاه شاهسپرم1 سالهاست که در طب سنتی بسیاری از کشور ها از جمله ایران برای مصارف درمانی استفاده شده است . این گیاه که در بسیاری از مناطق جهان وجود دارد در قسمتهایی از استان آذربایجان و نواحی شمالی ایران می روید. با تحقیقاتی که در سالهای اخیر انجام شده است اثرات درمانی بسیاری برای این گیاه مشخص شده است. همچنین پژوهشهایی که روی ترکیبات تشکیل دهنده این گیاه انجام شده است وجود فلاونوئیدها و روغن های فرار را اثبات کرده است و یکی از مهمترین فلاونوئیدهای موجود در این گیاه کوئرستین است که اثرات درمانی بسیاری برای آن وجود دارد.عصاره گیری از برگ ها و گل ها و ساقه های گیاه شاهسپرم به روش پرکولاسیون تهیه شد. در این مطالعه تجربی از 144 سر موش نر نژاد nmri استفاده شد. در تست التهاب حیوانات به 6 گروه، شاهد، کنترل مثبت (دریافت کننده دگزامتازون با دوز mg15) و چهار گروه دریافت کننده دوزهای 25، 50، 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره هیدرو الکلی شاهسپرم تقسیم و جهت ایجاد التهاب از گزیلن استفاده شد. به منظور بررسی اثر ضد دردی عصاره تست فرمالین مورد استفاده قرار گرفت. در این تست نیز حیوانات به 6 گروه شاهد، کنترل مثبت (دریافت کننده مورفین) و چهار گروه دریافت کننده عصاره هیدرو الکلی شاهسپرم تقسیم شدند و همچنین تست غوطه وری دم نیز انجام شد که در این روش حیوانات به 6 گروه شاهد، کنترل مثبت (دریافت کننده مورفین) و چهار گروه دریافت کننده عصاره هیدرو الکلی شاهسپرم تقسیم شدند. تزریق عصاره و نرمال سالین به روش داخل صفاقی و 30 دقیقه قبل از تست صورت گرفت. داده با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تست توکی تجزیه و تحلیل شدند. عصاره هیدرو الکلی اندامهای هوایی شاهسپرم سبب کاهش معنی دار التهاب در دوزهای mg/kg200 (p<0/001) و mg/kg100 (p<0/05) شد و باعث کاهش درد در هر دو فاز اول و دوم گردید(p<0.001). با توجه به این یافته ها نتیجه می گیریم که عصاره هیدرو الکلی شاهسپرم دارای اثرات ضد التهابی و ضد دردی است که به نظر می رسد مربوط به روغن های فرار و فلاونوئیدها باشد.