آزمایش حاضر با هدف بررسی اثرات زردچوبه بر عملکرد، کیفیت تخم مرغ،کلسترول تخم مرغ، شاخص های مربوط به کبد چرب،فراسنجه های خونی و سیستم ایمنی در مرغ های تخمگذار تغذیه شده با سطوح مختلف انرژی انجام گردید. این مطالعه بر روی 160 قطعه مرغ تخمگذار لگهورن سفید سویه hy-line, w-36 که در سن 48 هفتگی قرار داشتند، در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی تحت تأثیر 8 تیمار، با 4 تکرار و 5 مشاهده در هر تکرار انجام گرفت. دو فاکتور مورد بررسی شامل پودر زردچوبه در 4 سطح (صفر، 2/0، 4/0و6/0 درصد) و انرژی قابل سوخت و ساز در 2 سطح (2750 و 2950 کیلوکالری بر کیلوگرم) بود. طول دوره آزمایش 70 روز در نظر گرفته شد. در طول مدت آزمایش آب و غذا به صورت آزاد در اختیار پرندگان قرار گرفت. میانگین مصرف خوراک روزانه، ضریب تبدیل خوراک، درصد تولید، وزن و بازده روزانه تولید تخم مرغ در سه بازه زمانی شامل 35 روز اول، 35 روز دوم و کل دوره محاسبه شد. در پایان دوره اول و دوم صفات کیفی تخم مرغ مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور بررسی پاسخ ایمنی پرندگان، تزریق گلبول های قرمز گوسفندی در دو زمان به فاصله 10 روز انجام و 6 روز پس از تزریق اول و 12 روز پس از تزریق دوم نمونه برداری از خون صورت گرفت. عیار آنتی بادی خون در هر دو مرحله و شمار تفکیکی گلبول های سفید در مرحله دوم مورد ارزیابی واقع شد. در پایان آزمایش بافت مخاطی ژژنوم وکبد و وزن نسبی ارگان های مختلف بدن بررسی گردید. استفاده از سطوح مختلف زردچوبه سبب کاهش معنی دار (05/0p<) در مصرف و ضریب تبدیل خوراک، کاهش معنی دار وزن کبد و کلسترول تخم مرغ (01/0p<)، کاهش معنی دار (05/0p<) آنزیم های کبدی آسپارتات آمینو ترانسفراز (ast) و آلانین آمینوتراسفراز (alt) ، کاهش نسبت هتروفیل به لنفوسیت (05/0p<)، کاهش شمار اشرشیا کلی موجود در روده مرغ های تخمگذار (05/0p<)، بهبود ضخامت و استحکام پوسته و کیفیت داخلی تخم مرغ (05/0p<)، افزایش معنی دار (01/0p<) وزن طحال و پانکراس، افزایش معنی دار تیترآنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفندی در دوره ابتدائی آزمایش (01/0p<)، افزایش معنی دار عمق کریپت و تعداد سلول های جامی (05/0p<) و افزایش عددی طول پرز، افزایش تعداد سلول های کوپفر کبدی، افزایش تولید تخم مرغ، وزن و توده تخم مرغ (05/0p<) و عدم تفاوت معنی دار بر دیگر صفات گردید. استفاده از سطوح مختلف انرژی نیز اگرچه سبب افزایش معنی دار (05/0p<) تری گلیسیرید پلاسما، افزایش عیار پادتنی علیه گلبول قرمز گوسفندی (01/0p<)، افزایش تولید تخم مرغ، وزن و توده تخم مرغ (05/0p<)، کاهش معنی دار (05/0p<) میزان مصرف و ضریب تبدیل خوراک گردید. در رابطه با صفات کیفی تخم مرغ بهبود استحکام پوسته و رنگ زرده تخم مرغ به دنبال استفاده از سطوح مختلف انرژی مشاهده شد. ولی بر صفات دیگر اثر معنی-داری را در پی نداشت. اثر متقابل سطوح مختلف زردچوبه و انرژی قابل متابولیسم بر میزان آنزیم های ast و alt (05/0p<)، وزن کبد و طحال (01/0p<)، تیتر آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفندی (01/0p<)، نسبت هتروفیـل به لنفوسیت (05/0p<)، شمار اشرشـیا کلی موجود در روده (05/0p<).درصد تولید و توده تخم مرغ (01/0p<) میزان مصرف خوراک وضریب تبدیل خوراک (01/0p<) ضخامت، استحکام پوسته (05/0p<) معنی دار بود.